Nachtblindheid: oogaandoening

Nachtblindheid komt voor bij 1 op de 4.000 mensen. Nachtblindheid is een verzamelnaam voor meerdere aandoeningen aan het oog, maar worden allen gekenmerkt door het slecht zien in het donker.

Werking oog bij weinig licht

In het netvlies van het oog liggen twee soorten zenuwcelen: dit zijn de kegeltjes en de staafjes. Met de kegeltjes kijk je voornamelijk overdag: je ziet er kleuren en details mee. Kegeltjes hebben licht nodig om te kunnen functioneren. Staafjes zijn zeer lichtgevoelig maar met staafjes kan je geen kleuren onderscheiden. Juist met de staafjes kunnen we zien in het donker: je ziet weliswaar alles in zwart/wit tinten maar je kan er uitstekend de vormen mee zien. Staafjes worden ingeschakeld door het oog zodra er minder licht het oog binnen valt. Bij een donkere omgeving dus.

Rodopsine

In de staafjes bevindt zich een kleurstof, rodopsine genaamd. Dit is een rode kleurstof en komt alleen voor in de staafjes. Deze kleurstof valt uiteen bij het binnenvallen van een bepaalde hoeveelheid licht. Vervolgens wordt er een signaal doorgegeven aan de hersenen, zodat er een beeld ontstaat.

Vitamine A is nodig om uit rodopsine nieuwe stoffen te vormen. Wanneer er een tekort aan vitamine A is, kan het oog deze stoffen niet meer aanmaken. De functie kan dan verloren gaan en er ontstaat nachtblindheid.

Oorzaken nachtblindheid

Zoals gezegd is een tekort aan vitamine A vaak de grootste oorzaak van nachtblindheid. Maar ook erfelijkheid speelt een rol. Een glaucoom of een netvliesloslating kan ook nachtblindheid veroorzaken.

Nachtblindheid herkennen

Vaak wordt nachtblindheid niet direct herkend, soms sluimert dit al jaren zonder dat men zich ervan bewust is. Dit komt omdat iemand met nachtblindheid zich aanpast aan het nieuwe zicht. Er wordt beter op de omgeving gelet en vooral kijkt men heel goed naar de grond om te zien waar men loopt.

Nachtblindheid kan ook plotseling ontstaan door bijvoorbeeld een netvliesloslating. De symptomen zijn dan veel duidelijker te herkennen. Nachtblindheid zal echter in de meeste gevallen heel langzaam verlopen met periodes van stilstand, afgewisseld met periodes dat het sneller achteruit gaat.

Behandeling

Wanneer het gaat om een tekort van vitamine A, is het belangrijk om voldoende vitamine A tot zich te nemen. Dat kan door middel van voeding of tabletten. Gebleken is dat patiënten met nachtblindheid en extra vitamine A vaak minder snel achteruit gaan. Wortelen bevatten veel betacaroteen, dat het lichaam omzet in vitamine A. Bij een vitamine A gebrek zal nachtblindheid snel genezen.

Alle andere vormen van nachtblindheid zijn helaas niet te genezen. Nog steeds wordt er onderzoek naar gedaan, maar het systeem is zo complex dat hier niet zomaar een medicijn voor te vinden is. Belangrijk is om bij nachtblindheid binnen de familie, voldoende vitamine A tot zich te nemen.