Cholera-epidemie drinkwater en hygiëne

Cholera-epidemie drinkwater en hygiëne Cholera is een besmettelijke darmziekte die veroorzaakt wordt door de Vibrio cholerae bacterie. In Nederland is de ziekte voor het laatst voorgekomen in 1909. De belangrijkste verschijnselen van cholera zijn ernstige diarree en uitdroging. De tijd die verloopt tussen de besmetting en het optreden van de eerste verschijnselen kan variëren van zes uur tot twee dagen. Cholera is in het verleden vaak ontstaan na het drinken van vervuild water. Hygiëne is daarom belangrijk om cholera te voorkomen.

Cholera-epidemie door besmet drinkwater

De bacterie Vibrio cholerae komt oorspronkelijk uit India met de rivier de Ganges als een beruchte besmettingshaard. In 1813 kwam cholera voor het eerst voor in Europa en in 1833 overleden er in Nederland 5.000 mensen aan een cholera-epidemie. In 1849 werd door de Britse arts John Snow voor het eerst een verband onderkend tussen de ziekte en besmet drinkwater waardoor de ziekte meestal wordt overgebracht. Dat kan bijvoorbeeld door het drinken van dat water maar ook door het eten van groenten die in besmet water zijn gewassen of door het eten van rauwe vis die in besmet water heeft gezwommen. Een andere mogelijkheid, waardoor de cholerabacterie wordt overgebracht, is door contact met ontlasting of braaksel van een zieke patiënt.

Eerste verschijnselen

De eerste verschijnselen die zich voordoen zijn misselijkheid, braken, buikpijn en plotseling opkomende diarree. Door het grote vochtverlies, als gevolg van die verschijnselen, is uitdroging de belangrijkste doodsoorzaak wat zich al na 24 uur kan voordoen. Vooral is dit het geval bij zuigelingen en bejaarden omdat hun immuunsysteem nog onvoldoende is ontwikkeld of niet meer volledig functioneert. Naast het toedienen van vocht is ook bedrust, warmtetoevoer en een goede verpleging van belang.

Vooral uitdrogingsgevaar

Cholera dient vanwege het uitdrogingsgevaar vooral in het eerste stadium goed te worden behandeld om levensbedreigende complicaties te vermijden. Uitdroging kan een shock tot gevolg hebben tijdens welke de bloeddruk snel daalt waardoor belangrijke organen te weinig bloed krijgen en niet meer goed functioneren. Het uitdrogingsstadium kan afgeleid worden aan een droge mond, verminderd traanvocht, diepliggende ogen en bijzondere vermoeidheid. Bij een snelle behandeling tegen het uitdrogen is de kans op overlijden gering. Die behandeling bestaat uit het toedienen van vocht via de mond of een infuus.

Cholera in Nederland en hygiëne

In Nederland bleek cholera in vroeger eeuwen vooral voor te komen bij mensen die uit een bepaalde pomp of put water hadden gehaald terwijl mensen die water elders vandaan haalden niet ziek werden. Zo werd in de praktijk het bewijs geleverd dat er inderdaad een verband was tussen besmet drinkwater en de ziekte. Indertijd nam men het niet zo nauw met de hygiëne. In grachtensteden bijvoorbeeld werden de beerputten van deftige huizen op de grachten geloosd. Er lag ook erg veel vuil in de grachten en er dreven dode beesten in rond. Er moet gedurende een aantal eeuwen een stinkende lucht hebben gehangen.

Aanleg rioleringsstelsel in plaats van grachten

In Amsterdam stonden de grachten weliswaar in open verbinding met het IJ en waren daarom onder invloed van eb en vloed, maar die beweging van het water was volstrekt onvoldoende om schoon water in de grachten te krijgen. In sommige gebieden loosden fabriekjes ook hun afvalwater waardoor de vervuiling nog groter werd. Zelfs toen in de negentiende eeuw de smerigste grachten gedempt waren brak er nog een cholera-epidemie uit in 1866. Gevolg was dat er eindelijk een rioleringsstelsel werd aangelegd.

Vaccineren voor bezoek aan choleragebieden

In landen met betrouwbaar drinkwater en een goed rioleringsysteem is de kans op cholera nihil. Anders is dat in choleragebieden waarvoor het noodzakelijk is bij een bezoek aan zo’n gebied zich te laten vaccineren wat bij langdurig verblijf om de zes maanden herhaald moet worden. Maar ook dat biedt geen volledige bescherming en is een goede persoonlijke hygiëne noodzakelijk en moet altijd betrouwbaar drinkwater worden gebruikt. Tevens is het noodzakelijk om etenswaren in gekookt water te wassen.

Lees verder

© 2011 - 2024 Rickandie, het auteursrecht van dit artikel ligt bij de infoteur. Zonder toestemming is vermenigvuldiging verboden. Deze informatie is van informatieve aard en geen vervanging voor professioneel medisch advies. Per 2021 gaat InfoNu verder als archief, artikelen worden nog maar beperkt geactualiseerd.
Gerelateerde artikelen
Geschiedenis van de cholera in de 19e eeuw in LondenGeschiedenis van de cholera in de 19e eeuw in LondenIn het 19e-eeuwse Londen woedde zo nu en dan een epidemie, waarbij vele inwoners massaal ziek werden en overleden. Voora…
De dodelijke cholera – oorzaak, symptomen en behandelingDe dodelijke cholera – oorzaak, symptomen en behandelingDe laatste grote cholera-uitbraak in Europa was in 1892, in Duitsland. De epidemie eiste toen bijna 9000 levens. In de 1…
Cholera: Bacteriële infectieziekte met braken en diarreeCholera: Bacteriële infectieziekte met braken en diarreeCholera is een besmettelijke infectie van de dunne darm, veroorzaakt door de bacterie “Vibrio cholerae”. Hevig braken en…
Cholera, zeer besmettelijk, maar zeldzaam in NederlandCholera, zeer besmettelijk, maar zeldzaam in NederlandCholera in de klassieke vorm is een infectie van het maag-darmkanaal die snel en heftig kan verlopen, en bij uitblijven…

De herfstdip ... komt er weer aanDe herfstdip ... komt er weer aanKomt hij er echt weer aan ... de herfstdip???? Voor menigeen is de periode van de vallende blaadjes echt een signaal om…
Jeuk bij oudere mensen (pruritus senilis of ouderdomsjeuk)Jeuk bij oudere mensen (pruritus senilis of ouderdomsjeuk)Langdurige, aanhoudende jeuk oudere mensen is een veelvoorkomend probleem. Pruritus senilis is langdurig bestaande jeuk…
Bronnen en referenties
Rickandie (1.164 artikelen)
Laatste update: 26-03-2016
Rubriek: Mens en Gezondheid
Subrubriek: Aandoeningen
Bronnen en referenties: 3
Per 2021 gaat InfoNu verder als archief. Het grote aanbod van artikelen blijft beschikbaar maar er worden geen nieuwe artikelen meer gepubliceerd en nog maar beperkt geactualiseerd, daardoor kunnen artikelen op bepaalde punten verouderd zijn. Reacties plaatsen bij artikelen is niet meer mogelijk.
Medische informatie…
Deze informatie is van informatieve aard en geen vervanging voor professioneel medisch advies. Raadpleeg bij medische problemen en/of vragen altijd een arts.