Verstuikte enkel vaak niet zo ernstig

Een enkel is het gewricht tussen het onderbeen en de achtervoet en wordt ook wel het bovenste spronggewricht genoemd. Het onderste spronggewricht is het gewricht tussen de twee achtervoetbeenderen, het sprongbeen en het hielbeen. In de enkel bevinden zich botten die door gewrichtsbanden, bestaande uit taai bindweefsel, met elkaar zijn verboden. Bij een verstuikte enkel zijn die gewrichtsbanden beschadigd. De meeste verstuikingen worden tijdens het sporten opgedaan en horen tot de simpele verstuikingen en zijn vrij eenvoudig te behandelen.

Groot aantal verstuikingen

Een verstuikte enkel treedt meestal op als de enkel naar buiten en de voet naar binnen klapt met als gevolg dat de gewrichtsband verrekt of langs de buitenkant van de enkel scheurt. Dit kan vooral gebeuren tijdens het sporten of door op een ongelijke ondergrond te stappen zoals een steen of een stoeprand. Naar schatting gaan in Nederland jaarlijks ongeveer 500.000 mensen naar een huisarts of naar het ziekenhuis met een enkelletsel.

Meestal simpele verstuikingen

Die letsels variëren van simpele verstuikingen tot gescheurde gewrichtsbanden en zelfs botbreuken. In ongeveer de helft van de gevallen is het letsel ontstaan tijdens het sporten. Bijna 80 procent van alle gevallen zijn echter simpele verstuikingen. Slechts 20 procent bestaat uit het scheuren van gewrichtsbanden of botbreuken waarbij de verdeling van die twee gevallen ongeveer half om half is.

Hoge naaldhakken

Een verstuikte enkel kan vooral optreden bij losse enkelbanden of bij zwakke beenspieren of beenspieren waarvan de zenuwen zijn beschadigd. Ook neemt de kans op verstuiking toe bij het dragen van bepaalde schoenen bijvoorbeeld schoenen met hoge naaldhakken. Mensen met een hoge wreef lopen ook meer risico voor het oplopen van een verstuikte enkel.

Drie gradaties in ernst oplopend

Globaal zijn er drie mogelijkheden bij een verstuikte enkel:

1. Lichte verstuiking

Hierbij doet de enkel meestal niet veel pijn en zijn de gewrichtsbanden weliswaar verrekt maar ze zijn niet gescheurd.

2. Middelmatige verstuiking

Bij deze verstuiking zijn de gewrichtsbanden gedeeltelijk gescheurd en treedt vaak een duidelijke zwelling en een bloeduitstorting op. Lopen gaat bij een middelmatige verstuiking meestal moeilijk en is zeer pijnlijk.

3. Ernstige verstuiking

Bij een ernstige verstuiking zijn de gewrichtsbanden volledig gescheurd. Meestal leidt dit tot zwellingen en tot onderhuidse bloedingen. De enkel is daardoor onstabiel en kan in de regel moeilijk worden belast.

Gewrichtsbanden: onderzoek, foto’s of MRI

Een goed uitgevoerd lichamelijk onderzoek geeft meestal voldoende aanwijzingen om de ernst van de verstuiking vast te stellen. Bij twijfel kunnen ook röntgenfoto’s worden gemaakt om te beoordelen of er een fractuur bestaat. Röntgenfoto’s worden meestal genomen met de enkel in verschillende posities. Ook kan een MRI duidelijk aangeven hoe groot de schade aan de gewrichtsbanden is.

Behandeling van verstuikte enkel

De behandeling van een verstuikte enkel hangt sterk af van de ernst van de verstuiking. Meestal wordt bij een lichte of middelmatige verstuiking ijs op het geblesseerde gebied gelegd. Ook wordt vaak een elastisch verband of tape rond de enkel en voet gewikkeld en is het verstandig om de voet hoog te leggen. Gedurende de genezing wordt het oefenen, zoals wandelen, geleidelijk opgevoerd. Bij een ernstige verstuiking is medisch handelen noodzakelijk en wordt een verstevigende brace of een eventuele tapebandage aangelegd. Deze moet zes weken worden gedragen om te voorkomen dat er op den duur instabiliteit, pijn of artrose van de enkel ontstaat. Na die zes weken is het belangrijk om de beweeglijkheid te herstellen met oefeningen zodat onder meer de spieren versterken.

Preventie

Om het verstuiken van een enkel te voorkomen kunnen enkelverstevigers worden gedragen. Ook kunnen de voeten worden gestabiliseerd door hoge schoenen te dragen of gebruik te maken van inlegzooltjes.

Lees verder

• Voetblessure met opgerekte enkelbanden