Hoe wordt staar behandeld?

Het hebben van een toenemende vertroebeling van de ooglens zorgt ervoor dat dagelijkse werkzaamheden door de staar verslechteren. Het oog kan minder scherp zien en kleuren vervagen. Heeft u last van een verslechterend oog laat u dan onderzoeken. Grijze staar kan namelijk goed worden behandeld, echter groene staar dient voor behandeling tijdig worden herkend. Hoe ontstaat staar en op welk moment dient u een staaroperatie te ondergaan?

Twee soorten staar

Wanneer er sprake is van staar dan wordt het gezichtsvermogen van de ouder wordende patiënt behoorlijk verminderd. Er worden twee soorten staar onderscheiden, namelijk:

grijze staar;
groene staar.

Vaak gaat het om grijze staar en dan is het verminderde gezichtsvermogen goed te behandelen met een simpele chirurgische ingreep. Groene staar kan met medicijnen en oogdruppels goed worden behandeld mits het tijdig wordt geconstateerd. Hoe herkent u staar en hoe wordt het behandeld?

Wat is grijze staar?

Bij iedereen zit net achter de pupil – de donkere opening in de iris – een goed licht doorlatende lens. Bij grijze staar neemt het zien geleidelijk af, omdat die lens vertroebelt. Een normale lens heeft namelijk een eiwit-water oplossing, waarbij na verloop van tijd de eiwitten gaan samenklonteren tot er een grijze waas in de lens ontstaat. Dit is herkenbaar als een grijze halo in de donkere iris opening. Het oppervlak daarvan neemt na verloop van tijd toe, waardoor alles meer wazig lijkt en kleuren veranderen. Gewoonlijk komt grijze staar bij iedereen voor, echter de één heeft er meer last van als de ander.

Wat is groene staar?

De aandoening waarbij druk in de oogbol geleidelijk aan toeneemt en zo het gezichtsvermogen beïnvloedt heet groene staar of glaucoom. Deze aandoening kan leiden tot volledige blindheid en dient tijdig behandeld te worden. Veelal treedt het op na 40 jaar en heeft een progressieve ontwikkeling. Door de toenemende vloeistofdruk in de oogbol komt de oogzenuw in de verdrukking en beschadigt. Met oogdruppels kan de hoeveelheid druk in de eerste oogbol kamer afnemen en met bètablokkers kan de aanmaak van oogvloeistof worden verminderd. Dit kan de patiënt goed helpen indien de aandoening vroegtijdig wordt herkend. In een later stadium leidt groene staar tot blindheid.

Noodzaak goedwerkende lens

Het oog registreert alles wat er om u heen gebeurt. Daartoe focust de lens in combinatie met het hoornvlies het licht, zodat dit op het netvlies wordt geprojecteerd. Die opgevangen informatie wordt dan verder doorgestuurd naar de hersenen voor herkenning. Zodoende kunt u zien wat er gebeurt. Indien de lens vertroebelt dan wordt de lichtbundel deels tegen gehouden en wordt deze verstoort. De hoeveelheid licht dat het netvlies bereikt neemt af en mogelijk komt een deel van de lichtstralen net even op de verkeerde plek terecht. Daardoor neemt de scherpte van wat u ziet af en worden kleuren minder helder.

Symptomen

Bij de ouder wordende persoon ontwikkelt grijze staar nadat de persoon 40 jaar is geworden. Sommige mensen merken dan ineens dat de ooglens troebel begint te worden. Veelal komt de aandoening op latere leeftijd voor. Het is afhankelijk van waar de vertroebeling zich concentreert of er eerder of later klachten zijn. Komt de vertroebeling midden in de lens voor dan zijn er meestal snel klachten. Zondermeer bij scherp tegenlicht heeft men donkere vlekjes in de schittering. Veraf zien wordt minder echter het kan voorkomen dat lezen juist beter vergaat. Daarnaast kan het volgende optreden:

verschil in sterkte van de twee ogen;
wazig zien of juist dubbel (diplopie);
het niet of verminderd kunnen herkennen van kleuren (kleurenblindheid);
sterke veranderingen qua sterkte van bril.

Het proces van vertroebeling kan geleidelijk aan komen, maar kan ook een snelle eindspurt maken. Staar ontwikkelt zich daarbij tot u slechts licht en donker kunt onderscheiden. In die fase is er sprake van rijpe staar.

Noodzaak tot behandeling

Staar heeft vele fases van voorkomen en niet iedere fase hoeft direct behandeld te worden. Er dient bij staarklachten geregeld een oogcontrole uitgevoerd te worden, zodat duidelijk is in welk stadium de staarontwikkeling bevindt. Bij personen die nog gewoon huishoudelijk werk en hobby’s kunnen uitvoeren zal een staarbehandeling nog niet nodig zijn. Worden de symptomen erger dan worden op een gegeven moment de dagelijkse werkzaamheden lastig om uit te voeren. In een dermate gevorderd stadium dient er een staaroperatie uitgevoerd te worden, waarbij de lens wordt vervangen. Voordat u wordt geopereerd dient u reeds 3 dagen vooraf de ogen te bedruppelen.

De operatie

Vooraf aan de operatie wordt de pupil bedruppelt, zodat deze vergroot. Vervolgens wordt een plaatselijke verdoving toegepast. Via een klein sneetje in het hoornvlies wordt de vertroebelde lens verwijderd, waarna een schone lens met juiste sterkte eigenschappen wordt teruggeplaatst. Daarbij is het hebben van complicaties voor het oog klein, ook omdat staaroperatie veelvuldig worden toegepast. Na de operatie dient het oog beschermd te worden met een oogkapje zodat u er niet aanzit. Na een paar dagen kunt u weer gewoon en normaal op volle sterkte zien. Ook mag u in de eerste 2 weken geen zware inspanningen verrichten en mag de eerste maand niet zwemmen om zo het herstel van het oog optimaal te laten verlopen.