Homeopathie: Vaginitis

De bekleding van de vagina bestaat uit een slijmvlies dat lijkt op het slijmvlies in de mond. Het wordt vochtig gehouden door een afscheiding die wordt geproduceerd door cellen in dat slijmvlies. De hoeveelheid vocht die door de cellen wordt geproduceerd, is afhankelijk van de fase van de menstruatiecyclus en hangt ook samen met de mate van seksuele opwinding.

Vaginitis

Bovendien scheidt de baarmoederhals (cervix) ook vocht af waarvan de hoeveelheid en de hoedanigheid eveneens wisselen met de fasen van de menstruatiecyclus. De vagina bevat derhalve normaal een kleine tot middelmatige hoeveelheid vocht. Elke maand kan zich op bepaalde momenten zoveel vocht vormen dat er sprake kan zijn van een lichte afscheiding, zelfs wanneer er geen ontsteking of andere problemen van de vagina bestaan.

Een abnormale afscheiding ten gevolge van een ontsteking of een infectie in de vagina wordt aangeduid met de term vaginitis. De hoeveelheid afscheiding kan zich verveelvuldigen; kleur, hoedanigheid (consistentie) en geur kunnen veranderen; ook kunnen andere symptomen voorkomen zoals jeuk of overgevoeligheid. Soms doen die laatstgenoemde symptomen zich voor zonder dat er enige afscheiding valt waar te nemen.

Voor de menopauze worden de meeste vaginale ontstekingen veroorzaakt door infecties. Net zoals de mond en de huid bevat de vagina normaal een veelheid aan micro-organismen die infecties moeten tegenhouden. Dergelijke ‘goede’ organismen houden de infectueuze ziektekiemen onder controle door met ze om het voedsel te vechten, door een chemische omgeving die hen in hun groei beperkt in stand te houden en door een beschermende fysische barrière te vormen. Ook in de bekleding van de vagina zit een aantal immuniseringssystemen om het gebied tegen infecties te beschermen. Vrouwen die de menopauze voorbij zijn of bij wie de eierstokken zijn verwijderd, hebben vaak last van vaginitis, omdat er minder hormonen
worden aangemaakt die de vaginale weefsels in stand moeten houden.

Vaginale infecties ontstaan wanneer de normale voorkomende beschermingsmechanismen worden verstoord door fysiologische onevenwichtigheid, door wrijving (bij intense seksuele gemeenschap) door medicijnen die de goede organismen doden of de hormoonbalans veranderen, of door chemische irritatie, veroorzaakt door glijmiddelen of andere producten. Zelfs door strakke kleding of ondergoed van synthetisch materiaal te dragen kan het vaginale gebied zodanig veranderen dat een infectie toe kan slaan.

Er bestaan diverse soorten vaginitis. Moniliasisinfecties (schimmelinfecties) worden veroorzaakt door dezelfde soort schimmel, candida albicans, die ook verantwoordelijk is voor spruw in de mond of schimmeluitslag op de huid. Dit organisme huist altijd in het menselijk lichaam en leeft doorgaans in harmonie met de andere microben in de vagina. Maar wanneer de omgeving uit balans raakt, dringt de schimmel in de wand van de vagina en vermenigvuldigt zich daar snel. Deze infectie veroorzaakt, gekoppeld aan de reacties van het li chaam de bekende symptomen van een schimmelinfectie in de vagina een dikke, roomachtige of klonterige, witachtige afscheiding die vaak gepaard gaat met jeuk, roodheid en rauwheid van de uitwendig geslachtsorganen.

Ook bacteriële infecties van de binnenwand van de vagina komen vaak voor. Het soort bacterie dat men het meest tegenkomt als een vaginale infectie zich voordoet, heeft diverse namen meegekregen (waaronder hemophilus) maar wordt tegenwoordig gardnerella genoemd Ook komt men bij vaginitis verschillende andere bacteriën tegen.

De derde vaak voorkomende oorzaak van vaginale infecties is de trichomonasmicrobe, die lijkt op een amoebe die veel groter is dan een bacterie. Trichomonasinfecties gaan heel kenmerkend gepaard met een geelachtige of groenige, soms schuimende vaginale afscheiding Vaak raakt ook de baarmoederhals geïnfecteerd en deze wordt dan rauw en rood.

Ook bestaan er ernstigere infecties aan de vrouwelijke voortplantingsorganen Hoewel deze minder vaak voorkomen dan de drie die we zojuist hebben genoemd, zijn ze toch ook niet zeldzaam. Wanneer bacteriën als gonococcus (gonorroe), chlamydia en andere de baarmoederhals, de baarmoeder zelf of de eileiders infecteren, hoeven zich geen symptomen voor te doen. Als er wel symptomen zijn, lopen die uiteen van vaginale afscheiding tot ontsteking van en pijn in de inwendige organen, hevige infectie met pusvorming, algemene symptomen van ziek zijn, enzovoort. Als dergelijke infecties niet worden behandeld kan dat uitlopen op onvruchtbaarheid als gevolg van littekenvorming in de eileiders.

Vaginale ontsteking en afscheiding kunnen zich ook voordoen zonder dat er sprake is van een infectie of wanneer een infectie slechts een minder belangrijke rol speelt als veroorzaker van de symptomen. Er kunnen verschillende irriterende factoren zijn waar door de plaatselijke afweermechanismen van het lichaam in het geweer komen om de weefsels te beschermen. De vaginabekleding wordt rood en zwelt door extra bloedtoevoer en de secretie neemt toe in een poging die irritatie weg te spoelen. Er kan een infectie ontstaan als door de irritatie ziektekiemen de weefsels kunnen binnen- dringen, maar ongemak en afscheiding hoeven op zich dus niet te betekenen dat er sprake is van een infectie.

Deze soort niet-infectueuze vaginitis kan worden veroorzaakt door mechanische of chemische irritaties als gevolg van intense seksuele gemeenschap, door stoffen in glijmiddelen, enzovoort, door producten voor de vrouwelijke hygiëne, tampons of vreemde voorwerpen in de vagina. Ook ontstaat er vaak vaginale afscheiding doordat men vergeet een tampon te verwijderen.

Behandeling

Als u al in een vroeg stadium denkt dat u vaginitis hebt, kunt u thuis vast met de behandeling ervan beginnen. U hoeft niet precies te weten wat de oorzaak van de symptomen is. Zelfs al gaat u uiteindelijk toch naar de huisarts, die wellicht een behandeling geeft, dan kunt u toch veel van deze richtlijnen voor zelfhulp opvolgen.

Op de eerste plaats moet u vaststellen of iets de vaginale irritatie veroorzaakt. Let erop dat er geen tampon is achtergebleven. Als u onlangs bent begonnen met een spermadodend middel, een anticonceptiemiddel of een vaginaalspray, moet u het eens met een ander soort proberen of zoiets een tijdje niet gebruiken om te zien of de irritatie stopt. Denk eraan geen synthetisch ondergoed te dragen, omdat deze stoffen niet voldoende lucht doorlaten. Indien mogelijk kunt u het beste loszittende kleding dragen.

Rust veel, probeer spanningen te vermijden of te verminderen en neem goede voeding. Vaak bepalen die maatregelen het tempo en de mate waarin de vaginitis bij sommige vrouwen overgaat. Gebleken is dat voeding een belangrijk aspect vormt. Vrouwen die een uitgekiend dieet zonder zoetigheid zijn gaan volgen, hebben gemerkt dat ze op die manier vaginitis kunnen voorkomen.

Een meer specifieke maatregel die heel effectief is om vaginitis te helpen genezen, is het gebruik van een azijnbad. Doe twee eetlepels witte azijn of appelazijn in een glas lauw water en spoel met dat mengsel eerst twee of drie keer per dag en daarna eens per dag de vagina totdat de symptomen minder worden. Een normale vagina is enigszins zuur, en door te proberen een goede zuurgraad te krijgen met zo’n azijnspoeling kan de groei van de ‘goede’ micro-organismen gestimuleerd worden. Deze organismen beschermen de binnenwand en remmen de groei van bacteriën en trichomonas. Schimmels geven de voorkeur aan een meer zure omgeving, maar azijn heeft de opvallende eigenschap dat de groei van schimmels er toch door wordt beperkt. Zoals iedere wasbeurt reinigt een azijnspoeling de vagina en belemmert een te snelle groei van organismen die infecties kunnen veroorzaken.

Een andere behandeling waarvan vrouwen hebben gemerkt dat ze effectief is, is met knoflook. Haal van een teentje knoflook de schil af, maar laat het laatste dunne vliesje intact. Dat teentje brengt u als een zetpil in de vagina in. Laat het twaalf uur lang zitten. U kunt ook fijngemaakte knoflook in azijn doen en daarna deze azijn voor een spoeling gebruiken, na eerst de stukjes knoflook eruit gezeefd te hebben.

Trichomonasinfecties zijn bijzonder resistent voor maatregelen in de zelfhulpsfeer. Sommige vrouwen hebben spoelingen geprobeerd met sterke chaparralthee (Larrea divaricata), maar de resultaten daarvan zijn niet eensluidend. De medische behandeling van een gewone vaginale infectie hangt af van het soort organisme dat de infectie heeft veroorzaakt. Schimmelinfecties worden behandeld met antischimmelzetpillen of vaginale crèmes. Oraal wordt soms tetracycline (een antibioticum) genomen om een bacteriële infectie te genezen. Flagyl is een oraal middel dat gebruikt wordt bij trichomonas en bacteriële infecties.

Homeopatische medicijnen

Behandeling thuis met behulp van homeopathie is aan te raden als u geen grote problemen met de gezondheid hebt en als de symptomen niet telkens terugkomen. Bij het gebruik van homeopathische middelen bij vaginale infecties dient u vooral aandacht te schenken aan de oorspronkelijke symptomen voordat u enigerlei spoeling of andere behandeling toepast, omdat die symptomen de keuze van het juiste medicijn bepalen.

Kreosotum is het middel dat u het eerst in overweging kunt nemen wanneer de af scheiding irritatie en rauwheid van de vagina en van de uitwendige geslachtsdelen veroorzaakt of er verband mee houdt. Voor deze symptomen kunnen echter ook andere middelen worden gebruikt. De weefsels doen pijn, jeuken en branden en ze worden duidelijk rood en gezwollen als gevolg van de ontsteking. Kreosotum-afscheiding ruikt meestal heel sterk, met name ‘s ochtends en als men rechtop staat. In sommige gevallen gaat de afscheiding eerst bijna volledig weg, maar komt daarna weer in volle hevigheid terug.

Pulsatilla wordt gebruikt bij vrouwen met een witte vaginale af- scheiding met een consistentie die lijkt op melk of room. Als uit de algemene symptomen blijkt dat u dit middel kunt nemen, kan het ook bij gele afscheiding. De afscheiding kan zachtaardig of irriterend van aard zijn. Pulsatilla is een van de medicijnen geschikt voor vrouwen met vaginitis tijdens de zwangerschap (evenals Kreosotum en Sepia) of voor geslachtsrijpe meisjes (Calcium carb., Sepia). Een liggende houding kan de afscheiding doen toenemen.

Calcium carbonicum past bij vrouwen die een dikke afscheiding hebben die wit of geel van kleur is. De afscheiding veroorzaakt vaak hevige jeuk aan de geslachtsdelen. De productie van die afscheiding gaat met golven (Graphites, Sepia). Dit medicijn is wellicht geschikt voor jonge meisjes met vaginitis. Meestal baseert u de keus voor dit middel op de algemene symptomen.

Graphites is aan te raden voor vrouwen met een dunne, witte en branderige afscheiding die regelmatig in grote hoeveelheden komt. Een zwakke rug of spanning in de buik gaat vaak met dit soort vaginitis gepaard. Door te lopen wordt de afscheiding vaak meer en ook ‘s ochtends kan het erger zijn (Sepia, Kreosotum).

Sepia heeft als opvallendste kenmerk een stroom van geel- of groenachtige afscheiding, maar u kunt Sepia gebruiken voor elke vrouw die afscheiding heeft. De doordringende geur is ook heel kenmerkend voor Sepia-gevallen. De symptomen verergeren meestal kort voor de menstruatie of precies tussen twee menstruaties in. Net zoals bij Graphites is ook de Sepia-afscheiding groter in de ochtend en bij het lopen. Heel normaal bij vrouwen die Sepia nodig hebben is het vervelende gevoel van druk of een gewicht op de organen in het bekken en op de onderbuik. Als andere symptomen niet in de richting van een ander middel wijzen, geef dan aan een kind met vaginitis eerst Sepia.

Een ander belangrijk medicijn dat gebruikt kan worden bij een af- scheiding die scherp, irriterend en sterk ruikend van aard is, is Nitri acidum. De Nitri acidum-afscheiding is groenbruinachtig van kleur maar soms ook vleeskleurig of doorzichtig als slijm. Kenmerkend is dat de secretie verergert na de menstruatie.

Borax is aan te raden wanneer de vaginale afscheiding helder en dik is als het wit van een ei, of als deze dik en wit is als vloeibaar stijfsel of soms zelfs als een soort witte pasta. De afscheiding kan zacht- aardig of irriterend voor de genitalia zijn. Er kan zich ook een gevoel van warmte voordoen alsof er warm water over de geslachtsdelen wordt uitgegoten. Soms is de afscheiding het ergst halverwege twee menstruaties (Calcium carb., Kreosotum, Sepia). Tot de algemene symptomen van dit medicijn horen een neerslachtig gevoel en duidelijke overgevoeligheid voor plotselinge geluiden; dergelijke symptomen hoeven zich echter niet altijd voor te doen.