Reuma, jicht en kruiden

Onder een natuurlijke geneeswijze verstaan wij het gebruik van krachten en stoffen die in de natuur zelf aanwezig zijn en die bij juiste toepassing in staat zijn om invloed uit te oefenen op de regelsystemen in ons lichaam. Gebeurt dat, dan kunnen we spreken van een heilzame ( = therapeutische) werking. In het hier besproken boek van Böhmig 'Reumatische aandoeningen en jicht' worden natuurlijke middelen besproken die verlichting kunnen geven aan mensen die reuma of jicht problemen hebben. Het boek behandelt vier grote toepassingsgebieden; men kan daaruit een keus maken, of de diverse mogelijkheden combineren.

1. Acupressuur

Er zijn bepaalde punten en zones op het huidoppervlak die via het reflexmechanisme of via het meridiaansysteem van de Chinese acupunctuur invloed uitoefenen. Hoe dat gebeurt wordt in het eerste hoofdstuk beschre­ven. Deze punten en zones kunnen bijdragen tot vermindering van de pijn en een betere beweegbaarheid van de gewrichten. Bij regelmatige toepassing kunnen zij zeker ook het genezingsproces bevorderen.

2. Voeding

Een grote rol speelt de juiste voeding. Verkeerde voeding draagt niet slechts bij tot de ontwikkeling van reumatische aandoeningen, van jicht vormt zij zelfs de hoofdoorzaak. Wij hebben weliswaar het contact met de vrije natuur nog niet geheel verloren, maar wij hebben ons toch reeds zover van haar verwijderd dat wij ons niet langer kunnen verlaten op onze instincten, die ons toch eigenlijk op het gebied van de relatie tussen voeding en ziekte de weg zouden moeten wijzen. Dus moeten wij uitgaan van betrouwbare gegevens. Daarmee houdt het tweede hoofdstuk zich bezig, waarbij vooral nadruk wordt gelegd op de noodzaak van een volwaardige voeding die geschikt is voor reuma- en jichtpatiënten.

3. Fytotherapie

Geneeskrachtige kruiden met een anti-reumatische, pijnverminderende en jichtbestrijdende werking worden beschreven in het derde hoofdstuk. In dit hoofdstuk wordt ook ingegaan op een zeer belangrijke probleem: de keuze van de juiste kruiden. Teleurstellingen op dit gebied komen meestal voort uit de keuze van een weliswaar 'anti-reumatisch' werkend kruid, dat echter niet past bij de bepaalde vorm van reuma die men wil bestrijden. Bepalend zijn de omstandigheden en de begeleidende verschijnselen van de ziekte. Beslissend voor de keuze is vaak, of reumatische pijn bij beweging toeneemt of juist afneemt, of deze 's nachts erger is dan overdag of juist omgekeerd enzovoort. Aan deze voor het resultaat belangrijke vragen en de manier waarop u uit de antwoorden praktische gevolgtrekkingen maakt is ruime aandacht gewijd.

4. Hydrotherapie

De diverse methoden waarbij water kan worden toegepast hebben een heilzame invloed en verhogen vooral de lichamelijke weerstand. Maar hierbij worden ook gemakkelijk fouten gemaakt die tot schade kunnen leiden. Vaak dient men zich nauwkeurig aan de stopwatch te houden; maar dan boekt men ook resultaat. Er moet systematisch worden gehandeld en van belangrij­ke principes mag niet worden afgeweken. Anders blijft het bij baden, zonder de gewenste heilzame gevolgen. Over toepassing van water handelt dan ook het laatste hoofdstuk.

Ten slotte willen wij wijzen op de basisprincipes waarvan de schrijver bij het maken van dit boek is uitgegaan: de toepassingen moeten nuttig zijn, praktisch uitvoerbaar en niet strijdig met de noodzakelijke behandeling door een bevoegde arts. Zij mogen de werking van door de arts voorgeschreven medicijnen niet verzwakken, maar deze evenmin op ongewenste wijze versterken. Doel is in de eerste plaats ondersteuning van de medische behandeling, in de breedst mogelijke zin.

Ja, ook dit boek is niet nieuw, maar de algemene principes over gezondheid, die hier beschreven worden zijn nog verwonderlijk actueel. Ook de vele kruiden die vermeld worden zijn op dit moment nog in gebruik en zijn grotendeels verder wetenschappelijk onderbouwd. Natuurlijk moet je alle theorieën uit dit boek niet klakkeloos aan- of overnemen, maar dat geldt voor alle boeken.

Een kleine passage uit het boek ter illustratie: over de populier

Strikt genomen behoort de populier tot de wilgen (salicaceae) en daarom gelijkt de werking ervan dan ook op die van de zilverwilg, ook wat de begeleidende symptomen betreft. Toch zijn er kleine verschillen. Zo heeft de populier ook een gunstige invloed op bronchitis en vergemak­kelijkt, door het gehalte aan etherische oliën, het ophoesten van slijm. Bovendien kunnen er depressies mee worden bestreden. Dat alles kan de zilverwilg niet, maar daar staat tegenover, dat de populier geen invloed uitoefent op eventuele bloedingen.
Wie op zulke verschillen let, weet bijna altijd het juiste middel te kiezen. Hoofdkenmerk van de zwarte populier: de zijtakken en twijgen ontspringen al laag aan de stam.

De begeleidende symptomen voor toepassing van de zwarte populier:

• huidaandoeningen, vooral uitslag;
• haarziekten, aanleg voor haaruitval;
• acute en chronische bronchitis;
• opgeblazenheid;
• depressies (in tegenstelling tot zilverwilg werkt de populier slechts stimule­rend en niet tevens kalmerend). Net als de zilverwilg oefent ook de populier slechts een zeer geringe invloed uit op een eventuele verhoogde produktie van urinezuur

Gebruik populier

• Inwendig: 1 Theelepel bast van middeldikke twijgen en de knoppen. opzetten met | liter koud water, 10 minuten op laag vuur doorkoken en daarna meteen zeven. Verdelen in twee dagelijkse porties.
• Vooral wanneer naast de reumatische klachten bronchitis dient te worden bestreden, kan het volgende recept worden aanbevolen: 50 gram knoppen overgieten met 1 liter kokend water, 10 minuten laten trekken en zeven. 3 koppen per dag. Als de bronchitis daardoor is verbeterd, kan men overgaan op de sterker antireumatisch werkende populierebastthee.
• Uitwendig: 220 Gram bast opzetten met 2 liter koud water, een kwartier doorkoken op laag vuur, een kwartier laten trekken (ter onderscheid van de thee), zeven en bij het badwater gieten.