Siliconen in cosmetica

Mensen lijken steeds bewuster te worden van de ingrediënten in de haar- en huidverzorgingsproducten die zij gebruiken. Siliconen zijn één van de ingrediënten die als omstreden worden gezien. Of dit terecht is, is echter maar de vraag.

Wat zijn siliconen?

Siliconen zijn synthetische stoffen die opgebouwd zijn uit een ketting van zuurstofatomen en siliciumatomen. Het zuurstofatoom heeft geen vrije bindingen meer; het siliciumatoom daarentegen, kan gebonden zijn aan verschillende andere elementen. In de meeste gevallen zijn dit kool- en waterstofatomen. De lengte van de ketting en de verbindingen met de atomen beïnvloeden de uiteindelijke eigenschappen van een siliconenmolecuul.Kenmerkend aan alle soorten moleculen is dat zij slecht warmte geleiden, niet of nauwelijks giftig zijn en bestand zijn tegen uv-straling en hoge of lage temperaturen. Het zijn dan ook deze eigenschappen die siliconen zo geliefd maken binnen de cosmetica-industrie. Siliconen kun je overigens herkennen aan de toevoeging -cone of -xane op de ingrediëntenlijst van een product.

Verschillende soorten siliconen

Feitenlijk gezien bestaan er ontelbaar veel siliconen; het zijn onderlinge verhoudingen en opbouw van een molecuul die bepalend zijn voor de uiteindelijke eigenschappen van het betreffende silicoon. Het is dan ook lastig om al deze siliconen en hun specifieke eigenschappen in één adem te noemen; kert gezegd kunnen de siliconen met cosmetische toepassingen echter onderverdeeld worden in drie categorieën; de wateroplosbare siliconen, de niet-wateroplosbare siliconen en de de vluchtige siliconen. De eerste groep kan door water verwijderd worden, de tweede groep kan alleen verwijderd worden met behulp van oliën of reinigers, zoals sulfaten. De derde groep, bestaat uit siliconen die snel vervliegen na het aanbrengen van het product.

Effect op huid en haar

Siliconen zijn zowel binnen haar- als huidverzorging geliefd, vanwege de eigenschap dat zij een laagje vormen op het huid of om het haar. Siliconen in haarproducten maken het haar hierdoor zacht, soepel en goed doorkambaar; op de huid zorgt dit laagje ervoor dat vocht in de huid wordt vastgehouden en oneffenheden worden opgevuld. Ook hebben siliconen, door hun grote temperatuur- en vaak ook waterbestendigheid, een beschermende functie voor huid en haar. Hiernaast bevordert de toevoeging van siliconen de smeerbaarheid van crèmes, verzorgingsproducten en make-up.

Er is veel controversie rondom het gebruik van siliconen in cosmetica. Tegenstanders beweren dat ze het haar en de huid afsluiten, waardoor voedingsstoffen niet meer kunnen binnendringen en de huid en haren op termijn zouden kunnen uitdrogen. Dit blijkt echter niet geheel het geval; hoewel er inderdaad sprake is van een laagje, is het niet zo dat de huid compleet wordt afgesloten. Ook is het nooit bewezen dat siliconen acné verergeren.Het is echter wel zo dat siliconen een nadelig gevolg kunnen hebben bij het gebruik in haarverzorging. Hoewel de siliconen op zichzelf niet schadelijk zin voor het haar, is het wel zo dat zij vaak alleen verwijderd kunnen worden door agressieve reinigingsmiddelen zoals sulfaten. Het gebruik hiervan kan op de lange termijn het haar beschadigen en uitdrogen. Hoewel siliconen uiteraard ook een laagje leggen op de huid, zijn hier geen nadelige gevolgen van bekend wat betreft het gebruik van sulfaten. Ik vermoed dat dit komt door de aanmaak van talg in het gezicht, een olie-achtige vloeistof waar siliconen mogelijk in kunnen oplossen. Er is hier echter weinig over bekend.

Echter, iedereen heeft een andere huid en ander haar. Sommigen zweren bij een volledig siliconenvrij bestaan, terwijl anderen geen problemen ondervinden bij het gebruik ervan. Het is dan ook aan te raden om te kijken wat de effecten zijn op jouw eigen huid en haar, en hier zelf een conclusie uit te trekken.