Parabenen in cosmetica

Parabenen staan over het algemeen bekend als stoffen die je beter vermijden kan, omdat ze mogelijk (borst)kanker zouden kunnen veroorzaken. Maar wat zijn parabenen eigenlijk, en zijn zij werkelijk zo schadelijk?

Wat zijn parabenen?

Parabenen zijn synthetische conserveermiddelen, die vooral tegen schimmels, maar ook tegen bacteriën werken. Het zijn stoffen die worden toegepast in onder andere cosmetica, medicijnen, levensmiddelen en huishoudelijke artikelen als schoonmaakmiddel en lijm.
In de jaren ’20 werden parabenen ontdekt; vanaf halverwege de 20e eeuw worden ze grootschalig toegepast binnen de cosmetica.

Wat voor parabenen zijn er?

Veelgebruikte parabenen binnen de cosmetica zijn:

• butylparabenen
• methylparabenen
• propylparabenen
• butylparabenen

Controversie: zijn parabenen schadelijk?

Rondom het gebruik van parabenen is een tijd veel ophef geweest, nadat deze stoffen tijdens een onderzoek werden teruggevonden in weefsel van vrouwen met borstkanker. Hierdoor werd de link tussen parabenen en kanker al snel gelegd. Dit zou te wijten zijn aan de oestrogeen-achtige eigenschappen van parabenen, waarbij een teveel aan oestrogeen de ontwikkeling van kanker bevordert. Verschillende andere onderzoeken tonen echter juist aan dat er geen verband is tussen kanker en parabenen.
Het is trouwens ook maar de vraag of dit direct te linken valt aan cosmetische producten die parabenen bevatten; veel voedingsmiddelen bevatten immers ook parabenen en het is waarschijnlijker dat deze in het lichaam terecht komen, dan dat parabenen uit crèmes en make-up dat doen. Nader onderzoek over de link tussen kanker en parabenen is echter gewenst: veel mensen kiezen er dan ook voor om parabenen te vermijden, totdat hier meer duidelijkheid over is.

Parabenen zijn verder niet als schadelijk bevonden: het zijn stoffen met een lage toxische waarde. Ook voor het milieu leveren zij geen problemen op: zolang er voldoende zuurstof is, worden zij zeer snel afgebroken.
Wel is het zo, dat parabenen bij sommige mensen een allergische reactie kan veroorzaken.

Alternatieven

Parabenen worden in cosmetica toegepast opdat het product langer houdbaar blijft. Veel natuurlijke merken kiezen er echter voor om geen parabenen te gebruiken: het gevolg hiervan is echter wel dus dat de producten minder lang houdbaar zijn en eerder vatbaar voor bederf en schimmel. Als je ervoor kiest om parabenen te vermijden, is dit vooralsnog wel de beste optie.
Een andere mogelijkheid is het toevoegen van alcohol als conserveermiddel. Dit heeft echter een schadelijke werking op huid en haar, waardoor het niet de voorkeur heeft om toe te kunnen passen om een product langer houdbaar te maken.
Inmiddels zijn er ook talloze andere chemische verbindingen bekend, die eenzelfde werking als parabenen hebben. Het probleem hiervan is echter dat zij nog niet lang toegepast worden, terwijl parabenen al sinds de jaren ’50 grootschalig toegepast worden: er is dus nog maar weinig bekend over de veiligheid van deze stoffen, dus men kan niet stellen dat ze daadwerkelijk veiliger zouden zijn dan de huidige conserveermiddelen.