Vitamine E: onmisbaar voor de huid

Vitamine E is voor je hele lichaam belangrijk, maar voor je huid is deze vitamine essentieel. Vanwege haar positieve invloed op de huid, behoort vitamine E dan ook tot de vitamines voor de huid. Uit welke bestanddelen bestaat deze vitamine, wat doen deze voor de huid, in welke huidverzorgingsproducten vind je welke bestanddelen terug en bij welke huidproblemen is vitamine E vooral werkzaam?

Wat is vitamine E?

Vitamine E is eigenlijk een verzamelnaam voor acht stoffen met antioxiderende werking:


Deze vetoplosbare stoffen komen van nature voor in de oliën en vetten van planten en dieren. Mensen kunnen de essentiële vitamine niet zelf aanmaken, maar wel in hun lichaam opslaan. De stoffen moeten dus van buitenaf worden aangevoerd.

Wat doet vitamine E voor de huid?

Vitamine E beschermt de huid voor schade aan de celmembranen, het DNA en de eiwitten door onder meer uv-straling. Ook vermindert het de vorming van vrije radicalen die huidveroudering veroorzaken, voorkomt het peroxidatie van vetten (een belangrijke veroorzaker van schade aan het celmembraan), herstelt en versterkt het de huidbarrière en werkt het ontstekingsremmend. Verder beschermt vitamine E de fibroblast in de huid. Dit zijn de cellen die collageen, glycosaminoglycanen en de elastische vezels en glycoproteïnen van de huid aanmaken.

Men heeft lang gedacht dat alleen alfa-tocoferol deze antioxiderende werking had. Uit onderzoek van Jiang en Ames in 2003 blijkt echter dat gamma-tocoferol biologisch zeker zo actief is. Zo blijkt gamma-tocoferol veel betere ontstekingsremmende werking te hebben dan alfa-tocoferol. Ook vermindert gamma-tocoferol effectief de schadelijke effecten van ozon en stikstofoxide. Waargenomen wordt dat delta- en gamma-tocoferolen beter in het celmembraan doordringen. Hoge doseringen van alleen alfa-tocoferol zouden zelfs de in de lichaamsweefsels aanwezige gamma-tocoferolen verdringen.

Voor een optimale antioxidatieve werking zijn echter meerdere tocoferolen en/of tocotriënolen nodig. Tocotriënolen zijn de minder bekende bestanddelen van vitamine E, die nog krachtiger antioxiderende eigenschappen hebben. Zo bijkt uit onderzoek van Serbinova in 1991 blijkt dat gamma-tocotriënolen de huid 40-60 keer beter beschermen tegen oxidatie dan alfa-tocoferol.

Vitamine E komt via de voeding slechts voor een klein deel in het talg terecht en zo in de opperhuid. Om de concentratie vitamine E in de huidcellen te verhogen is het aanbrengen van vitamine E op de huid een effectieve manier. Dit kan met een olie of crème die vitamine E bevat.

Vitamine E olie

Vitamine E komt van nature voor in olierijke granen, noten en zaden. Vooral tarwekiemen, argannoten, cactusvijgpitten, rijstkorrels en palmolievruchten zijn rijke bronnen van tocotriënolen en tocoferolen. Geperst tot olie bevat tarwekiemolie het meeste alfa- en bèta-tocoferol (150-255 mg/100g), cactusvijgolie het meeste delta-tocoferol (90-104 mg/100g), arganolie het hoogste percentage gamma-tocoferol (>600 mg/100ml) en rijstolie en rode palmolie het hoogste gehalte aan tocotriënolen (74mg/100g). Daarnaast zijn tocotriënolen te vinden in kokosolie en druivenpitolie. Alle oliën bevatten daarnaast ook (enkele) andere bestanddelen van vitamine E.

Andere plantaardige oliën die bestanddelen van vitamine E bevatten zijn zonnebloemolie, avocado-olie, olijfolie, sheabutter, saffloerolie, katoenzaadolie en hennepzaadolie.
Overigens is het zo dat vitamine E alléén werkzaam is in samenwerking met vetzuren, die enkel in tact blijven bij koude persing van de granen, noten en zaden. Zijn de oliën door verhitting of extractie verkregen, dan zijn de bestanddelen van vitamine E niet of nauwelijks werkzaam en kan de olie de huid niet beschermen tegen vroegtijdige veroudering en schade door vrije radicalen.

Vitamine E crème

Anti-rimpelcrèmes en andere huidcrèmes met vitamine E bevatten meestal alleen alfa-tocoferol en dan vaak een chemische variant. De werking van synthetische vitamine E op de huid is zeer gering. Er moet bovendien ten minste 0,5% alfa-tocoferol aan een product toegevoegd zijn om werkzaam te zijn en het moet niet gaan om slechts een ester van alfa-tocoferol.

In tegenstelling tot natuurlijke alfa-tocoferol kan de synthetische versie allergieën veroorzaken, evenals de hulpstoffen in de crème. Chemische vitamine E is te herkennen aan de toevoeging DL op de ingrediëntenlijst. Natuurlijke alfa-tocoferol wordt aangegeven als d-alfa-tocoferol. Overigens zijn cosmeticafabrikanten enkel verplicht om de algemene verzamelnaam voor vitamine E (tocopherol en tocopherol acetaat) in de INCI-lijst te zetten.

Verder moeten er aan het product ook andere antioxidanten, zoals vitamine C, toegevoegd zijn om de werkzaamheid en stabiliteit van vitamine E te garanderen. Vitamine E is namelijk gevoelig voor licht en zuurstof en moet dus ook goed verpakt worden om werkzaam te kunnen zijn. Vitamine E crème in een potje is daarom niet zo'n goed idee omdat de vitamine bij openen en sluiten snel oxideert. Veel beter is het om zelf vitamine E crème te maken en deze in een in een tube te verpakken.

Wanneer gebruik je vitamine E speciaal?

• Gevoelige huid: Vitamine E helpt bij allergische huidreacties en brengt zo een gevoelige huid tot rust.
• Droge huid: Doordat vitamine E de huidbarrière versterkt, helpt deze bij een droge, ruwe huid door transepidermaal vochtverlies.
• Rimpels: Vitamine E bevordert de celvernieuwing en het herstel van de huid, voorkomt de afbraak van collageen en bevordert de aanmaak ervan, waardoor de huid soepel en veerkrachtig blijft en het ontstaan van rimpels wordt tegengegaan.
• Beschadigde huid: Vitamine E versnelt het genezingsproces bij schaafwonden, brandwonden en oppervlakkige zweren door vrije radicalen te bestrijden. Ook stimuleert het het herstel bij een trage wondgenezing. Omdat de beschadigde huid onder gunstiger voorwaarden geneest, is er minder kans op littekenvorming.
• Pigmentvlekken: De anti-oxiderende werking van vitamine E kan pigmentvlekken door zon helpen voorkomen en in combinatie met vitamine C pigmentvlekken lichter maken en zelfs doen wegtrekken.
• Acné: Vitamine E werkt ontstekingsremmend en kan hierdoor acne helpen genezen. Daarnaast kan vitamine E littekens door acné helpen verminderen.
• Striae: De huidherstellende werking van vitamine E kan zwangerschapsstrepen (striae) helpen voorkomen.
• Zonverbranding: Vitamine E heeft een helende werking op een verbrande huid en brandwonden. Aangebracht op de huid vermindert de vitamine het erytheem (de rode verkleuring door verbranding), veroorzaakt door uv B-stralen en foto carcinogenese.
• Eczeem: Onderzoek toont aan dat het slikken van vitamine E atopische dermatitisch (eczeem) vermindert. Ook zou het werkzaam zijn bij huiduitslag, netelroos en psoriasis.