Wat afvallen met je doet

Steeds meer mensen zijn met hun gewicht bezig. Is het niet om er goed uit te zien – het slanke silhouet is nog steeds het meest populair in westerse landen – dan toch wel om gezond te zijn en te blijven. Alleen zijn we het nog niet eens over de manier waarop we oud willen worden, tenminste als het gaat om het ideale gewicht te halen en behouden. Mensen die nooit last hebben gehad van overgewicht, kunnen zich niet voorstellen wat voor ‘struggle’ het proces van afvallen én op gewicht blijven is. Jojoën is aan de orde van de dag voor de doorgewinterde afvaller. Blij als er weer een dieet aanslaat en hangen aan iets wat niet is, als je langzaam weer in gewicht toeneemt. We weten het inmiddels, maar laten het nog niet echt tot ons doordringen … diëten is slecht!

Wat doet een dieet met je lichaam?

Als je van je minder goede eetgewoonten besluit middels een dieet de kilo’s te willen verliezen, dan zijn daar tientallen methodes voor. Allerlei dieetgoeroe ’s – al dan niet met een artsendiploma op zak om het iets meet cachet te geven – buitelen over elkaar met hun dieet. Want dat is het beste, toch? Waar sommige dieetgoeroe ’s vaag nog iets mee doen is dat ze je ook duidelijk maken, dat je niet in je oude eetgewoonten terug moet vallen als je eenmaal op je streefgewicht zit. Maar ja, dat kunnen we zelf ook nog wel bedenken, maar blijkt in veel gevallen echt te veel gevraagd. Daar zit hem nu net een deel van het probleem.

Diëten is slecht voor je lichaam en dat heeft te maken met de verlaging van het metabolisme, ofwel je stofwisseling. Dit is weer het gevolg van minder calorieën die je inneemt. Als je metabolisme omlaag gaat, wil dat zeggen dat je per saldo minder calorieën verbrand en dat is eigenlijk de overlevingsstand. Je lichaam wil zuinig aan doen met wat er binnenkomt, want er kunnen nog bittere tijden qua voeding aankomen. Dit levert in de praktijk een afname van de hoeveelheid spiermassa op. De spiermassa is maatgevend voor het metabolisme. Je vetpercentage wordt nu hoger.

Tel hier mogelijk bij op dat je niet alle benodigde voedingsstoffen binnen krijgt en je doet je lichaam te kort. Je lichaam raakt op deze wijze ontregelt en dat heeft weer effect op het afslankproces en je hormoonhuishouding. Spreekt voor zich dat als je dit vaker doet, je lichaam iedere keer – nadat het weer een tijdje normaal functioneert – ontregelt raakt. Iedere keer weer krijgt je lichaam een tik en iedere keer gaat je lichaam weer “bunkeren” als er iets binnenkomt. Met een lichaam op de spaarstand, wordt het alleen maar erger iedere keer.

Wat wel te doen?

Iedere methode heeft zijn voor en tegens, waarheden en niet waarheden (die vaak later pas achterhaald worden). Maar wat een basis is, is dat ons lichaam niet veel anders is geworden in de loop der eeuwen. Als je teruggaat naar hoe we destijds leefde en goed konden functioneren, dan zou dit in ieder geval ook nu nog moeten gelden.

Denk hierbij aan basisingrediënten als groenten en fruit. Hier haal je heel veel uit, is er altijd geweest en dus ook altijd genuttigd. Als we over een verdeling van voedingsstoffen preken, dan is dit het grofweg als volgt;

• Eiwitten 25%
• Complexe koolhydraten 35%
• Onverzadigde vetten 40%

Als je dit aanhoudt, kan je niet mis gaan. Alleen weten we niet altijd waar wat in zit. Koolhydraten heb je nodig, maar voor een groot deel haal die bijvoorbeeld ook al uit fruit en groenten (en je mag in principe alle groenten hebben van sla tot bonen … en alles wat er tussen zit). Voor koolhydraten hoef je niet per se geprepareerde producten te eten, zoals de volkoren boterham of pasta (wat we vaak denken). Eigenlijk zou je ook een maatstaf kunnen herleiden uit het bovenstaande en alleen niet geprepareerde producten eten of grotendeels. Dan voorkom je een (te) grote hoeveel zout, want dat wordt aan heel veel producten toegevoegd, maar ook kunstmatige smaak- en kleurstoffen. Je lichaam heeft het allemaal niet nodig.

Spreekt dus ook voor zich dat je meer op je bord moet leggen, als je de bekende aardappel, pasta of rijst laat staan. Veel groenten is niet slecht, dus verhoog je 200 gram tot zeker 400 gram groenten.

Anders leren eten

Hoe moeilijk het ook is, want je hebt van huis uit een voedingsprogramma meegekregen en veel mensen blijven zich hier in grote lijnen aan houden, met een ander leefpatroon kom je verder met kilo’s die er af moeten en structureel wegblijven. Je moet misschien wat creatiever worden, want dat koekje iedere keer bij de koffie is niet goed … maar van zaden en noten kan je ook lekkere koekjes maken. Vervang je de aardappelen in hutspot door pataat en maak je een lekkere salade waar je kidneybonen en gekookte kip doorheen doet. Met een flinke kipfilet maak je verse kippen- of kippengroentesoep en een deel doe je door de salade.

Gebruik kaas om er hier en daar over je gerechten te strooien en het is heerlijk smakelijk. Zo zijn er nog tientallen variaties om lekker te eten en te snoepen, zoals:

• Maak je eigen sausjes met de ingrediënten die je kent en pas de smaak aan naar je eigen smaak.
• Vervang het vlees eens wat vaker door een eitje of een stukje vis.
• Wie toch het idee van vlees wil hebben, er zijn enkele goede vleesvervangers op basis van soja.
• Zuivel is op zich niet verkeerd in de magere of halfvolle versie, maar vervang je bakje yoghurt ook een door kwark (kaasproduct) en vermeng het met een goed stukje fruit en wat zaden of noten.

Bewegen

Maar zoals bekend is, leefde de mensen vroeger ook al bewegend. Heel ver terug was er geen auto en ook geen fiets, dus alles werd lopend gedaan. Nu hoef je niet per se te gaan lopen, maar bewegen is altijd essentieel voor het behoud van je lichaam geweest en ook dat is niet anders geworden. Ben je geen sporter, wandelaar, fietser of zwemmer … pak het dan recreatief aan en/of pas in je leefgewoonte je beweging toe waar mogelijk en voel je lichaam na beweging. Het doet je lichaam echt goed, ook al ben je moe (waar niets mis mee is).

Tot slot

STOP diëten en verander je leefstijl. Diëten leveren één keer die kick van afvallen en daarna de deceptie van het weer aankomen. Dit nog naast wat het met je lichaam doet. Verander je leef- en eetgewoonten en je valt vanzelf af.