Hoeveel maagsap en darmsap produceer je per dag

Er wordt altijd het advies gegeven om tussen de 1,5 en 2 liter te drinken per dag. Dit water is nodig om je lichaam goed op gang te houden. De koffie, thee en het water dat je drinkt is echter niet het enige vocht dat in je maag-darmkanaal terecht komt. Je lichaam produceert namelijk ook nog maagsap en darmsap in allerlei vormen. Maar hoeveel maagsap en darmsap produceer je gemiddeld per dag eigenlijk?

De onderdelen van het maag-darmkanaal?

Je maag-darmkanaal loopt kort gezegd van mond tot kont. Gedurende dat traject gebeurt er een heleboel met het eten en drinken dat je consumeert. Het wordt onder andere verteerd, voedingsstoffen worden opgenomen en afvalstoffen worden uiteindelijk via de ontlasting weer mee uitgescheiden. Hieronder volgt een overzicht van de (belangrijkste) onderdelen van het maag-darmkanaal:

Mond en slokdarm

In je mond word je eten gekauwd. Doordat het eten dan in kleine stukjes wordt gehakt, kan het speeksel op een groter oppervlak inwerken. In het speeksel zitten enzymen zoals amylase. Deze voeren de eerste stap uit van de vertering van suikers. Het voedsel wordt vervolgens de slokdarm ingeduwd. De slokdarm is alleen een transportbuis. Er gebeurt verder niet zoveel.

Maag

Vervolgens komt het voedsel aan in de maag. Hierin zit maagsap dat erg zuur is, vandaar ook wel de naam maagzuur. Door dit zure milieu worden bacteriën en andere micro-organismen gedood. Hierin zitten verder veel enzymen die ook hun steentje bijdragen aan de vertering van je voedsel.

Dunne darm

De dunne darm is vele meters lang en bestaat uit drie delen: het duodenum (de twaalfvingerige darm), het jejunum en het ileum. In de dunne darm vindt het grootste gedeelte van de opname van voedingsstoffen plaats. Ieder deel van de dunne darm neemt andere voedingsstoffen in bepaalde mate op. Het laatste stukje van het ileum neemt bijvoorbeeld als enige vitamine B12 op. Ook wordt in de dunne darm veel vocht opgenomen. Ook komen er gal en spijsverteringssappen vanuit de alvleesklier terecht in de dunne darm.

Dikke darm

Het eten gaat vervolgens door naar de dikke darm. Het neemt de laatste voedingsstoffen op en ook vocht. In de dikke darm zitten verder erg veel bacteriën. Ook deze spelen nog een belangrijke rol bij de spijsvertering. Onder invloed van de bacteriën ontstaat onder andere vitamine K, wat vervolgens wordt opgenomen in het bloed.

Endeldarm en anus

De voedselresten gaan door naar de endeldarm. De endeldarm is ook alleen maar een transportbuis. Uiteindelijk verlaten de voedingsresten als ontlasting je lichaam.

Hoeveel maagsap en darmsap per dag?

Er wordt de hele dag door maagsap en darmsap aangemaakt. Ieder deel van de darm maakt een andere hoeveelheid vocht aan. In het maag-darmkanaal wordt het grootste gedeelte van het vocht uiteindelijk weer opgenomen zodat niet alles met je ontlasting mee naar buiten gaat. Hoeveel maagsap en darmsap wordt er precies aangemaakt per dag?

• Eten en drinken: 2000 ml
• Speeksel: 1000 ml
• Maagsap: 1500 ml
• Gal: 1000 ml
• Alvleeskliersap: 1500 ml
• Dunne darmsap: 2000 ml

Als je alles optelt, zie je dat er per dag zo'n 9000 ml (ofwel 9 liter) aan vocht je lichaam binnenkomt, waarvan 7000 ml geproduceerd wordt door je maag en darmen. Het grootste deel hiervan wordt ook weer opgenomen door het maag-darmkanaal en verlaat eventueel via de urine later alsnog het lichaam. Een overzicht van de opname van vocht:

• Opname dunne darm: 7500 ml
• Opname dikke darm: 1400 ml

Er blijft dan nog zo'n 100mL aan vocht over dat uiteindelijk via de ontlasting het lichaam verlaat. Door deze lage hoeveelheid vocht krijgt je ontlasting een goede vaste consistentie.

Disbalans en diarree

De dikke darm heeft nog een groot reserve om vocht op te nemen. Stel dat je op een dag bijvoorbeeld 3 liter drinkt, dan kan je dikke darm deze extra liter ook nog opnemen. Dit vocht wordt uiteindelijk via de urine alsnog uit het lichaam gebracht. Zoals je kunt lezen, is er dus normaal gesproken een goede balans in het maag-darmstelsel: er wordt genoeg vocht opgenomen om ervoor te zorgen dat er weinig vocht in de ontlasting komt. Bij bepaalde ziektes kan er echter een disbalans ontstaan; er wordt niet genoeg vocht meer opgenomen in vergelijking met het aanbod. Hierdoor komt er teveel vocht in de ontlasting en ontstaat er diarree. Dit komt bijvoorbeeld voor bij ziektes die de darmwand aantasten, zoals de ziekte van Crohn. Ook bepaalde bacteriën en virussen kunnen de balans verstoren. Op die manier kan voedselvergiftiging door een bacterie leiden tot diarree.