Afvallen: waarom val ik niet meer af?

Over afvallen en diëten wordt veel geschreven en gesproken. Afvallers die een afslankproduct gebruiken hebben dit vaak gekocht door wat het beloofd: snelle resultaten, geen hongergevoel. Er zouden nog maar weinig mensen met overgewicht rondlopen als het zo makkelijk was. In werkelijkheid komen er steeds meer mensen met gewichtsproblemen bij. Veel mensen beginnen vol goede hoop en enthousiast aan een dieet. Maar lijnen kan een grote psychische belasting zijn.

Geen hongergevoel?

Mensen die diëten, zijn in gedachten altijd met eten bezig: calorieën tellen, trek hebben maar niets 'mogen'. Als je lijnt zie je in gedachten toch het eten voor je wat lekker is en wat veel calorieën bevat. Voor moeders is het helemaal een crime, want die hebben altijd wel lekkere dingen in huis voor de kinderen. Blijf daar dan maar eens vanaf. Het is bewezen dat wanneer mensen iets niet 'mogen' (zoals roken, lekker eten, niet drinken bijvoorbeeld), de gedachten dan juist daarnaar toe wordt getrokken. Het gevolg is: de hele dag vechten tegen verleidingen.

Verminderd energieverbruik

Sowieso is er tijdens lijnen meer behoefte aan eten! Dat zit dus niet bij de lijner tussen de oren. Het lichaam reageert wanneer met de voeding minder energie wordt opgenomen door zich te verdedigen: het lichaam vermindert het energieverbruik en de ruststofwisseling verlaagt zich. Daarom heeft men het bij het lijnen en het volgen van een dieet ook vaak koud. En doordat het lichaam het energieverbruik vermindert, valt men dus ook niet meer of nauwelijks af. Daarom is het altijd van belang om lijnen te combineren met beweging. Mensen die een dieet volgen hebben dus een verhoogde eetlust, maar willen hier niet aan toegeven. Er ontstaat dus een conflict tussen de wil om te eten en de wil om af te vallen. Wanneer er iets gegeten wordt kan de eetlust de overhand krijgen en gaat het knopje aan. Er wordt veel meer gegeten dan eigenlijk de bedoeling was. Ook bij onprettige situaties en stress kan de lijner het knopje aanzetten. Bij emoties is het even niet meer belangrijk om slank te zijn. De behoefte aan eten wordt sterker en de wens om af te vallen zwakker. Maar als het knopje uit is, dan eten lijners nauwelijks, ook om te compenseren dat ze eerder in de fout zijn gegaan. Allerlei kwelllende gedachten gaan door het hoofd: ik mag niet eten, ik moet afvallen, ik heb honger etcetera. Iedereen schijnt een bepaald gewichtspunt te hebben waar het lichaam naar streeft. Dit is een natuurlijk gewicht, dat voor iedereen anders is. Als het feitelijke gewicht lager is dan dit natuurlijke gewicht zal het lichaam reageren door de eetlust toe te laten nemen. Bij het volgen van een dieet is het gewichtsverloop niet gelijkmatig. De eerste week gaat veel meer gewicht verloren dan de weken daarop, want het lichaam heeft een seintje gekregen dat het zuiniger en efficiënter met de aangeboden energie moet omgaan. Dus bij lijnen voor langere periodes kan dit betekenen dat er op een bepaald moment geen gewichtsverlies meer is. Op dit cruciale punt stoppen veel mensen met hun dieet. Door demotivatie word het oude voedingspatroon weer opgepakt. Maar nu moet je juist wel doorgaan met het dieet! Alleen niet in de zin van streng lijnen, maar uitsluitend in de zin van een ander eetpatroon. Goed 'diëten' is dus gewoon je maaltijden nemen!

Factoren die het dieet beïnvloeden

Ziekte

Een te langzame werking van de schildklier wordt vaak gezien als oorzaak van overgewicht. Vaak hoopt men ook eigenlijk dat er sprake is van een te langzaam werkende schildklier: dan is er tenminste een aanwijsbare reden voor het overgewicht en kan er iets aan gedaan worden.Het is niet verstandig om zomaar schildklier stimulerende middelen te gebruiken.

Erfelijke factoren

Bij het afvallen is het belangrijk om een reëel beeld te hebben. Als je moeder brede heupen heeft en vetafzetting heeft voornamelijk op heupen, dijen en billen, dan wil dat niet zeggen dat dat ook jouw voorland is. Maar het wil wel zeggen dat je niet moet verwachten dat je door te lijnen een figuurtje krijgt met een smalle heupomtrek. Ook wil het zeggen dat het denkelijk is dat bij jou je heupen, dijen en billen altijd wat steviger zullen zijn dan de rest van je lichaam. Als je familieleden ook overgewicht hebben moet je niet automatisch uitgaan van erfelijke factoren: het kan ook zijn dat de voedingsgewoonten in de familie hetzelfde zijn.

Eetpatroon

Een dieet volgen is vaak anders eten dan je gewend bent. Dit betekent dat je je eetpatroon moet veranderen. Het blijft verleidelijk om het oude eetpatroon te hervatten. Toch, na verloop van tijd zul je merken dat je nieuwe eetpatroon een 'way of life' is geworden en dat je je er veel fitter en fijner door voelt. Niet het juiste dieet: het kan zijn dat je niet het juiste dieet hebt gekozen (wat voor jou het juiste is). Als je je er niet lekker bij voelt (slap, duizelig, moe), dan past je dieet gewoon niet bij je. Vaak is een dieet dat totaal afwijkt van het normale eetpatroon een dieet die veel tijd en energie kost. In dit geval kun je beter met je dieet stoppen, maar niet stoppen met je pogingen tot gewichtsverlies: probeer dóór te gaan, maar op een wijze, waar jij je goed bij voelt. De bedoeling is dat het langere tijd kunt volhouden, dat je jezelf een nieuwe manier van eten aanleert, waar je op de langere termijn veel profijt van hebt. Er is op Internet veel informatie te vinden over allerlei soorten eetpatronen. Het loont de moeite om de informatie te onderzoeken en te kiezen wat bij jou past.

Dus ik val niet meer af, en nu?

Ten eerste moet je kijken of jouw dieet niet te streng is. Het is een logische reactie van je lichaam om dan geen gewicht meer kwijt te raken. Volg geen dieet (!) maar zoek een nieuw eetpatroon, waarbij je wel 3x per dag een normale maaltijd eet, en voldoende (gezonde) tussendoortjes. Je zult het dan volhouden, het is geen kwelling. En nog belangrijker, ook al gaat het langzamer dan bij een crashdieet: wat je kwijtraakt komt er niet zo makkelijk meer aan. Ten tweede: Ga meer bewegen. Misschien zeg je: maar ik beweeg al. Helaas, je valt niet meer af dus beweeg je nog niet genoeg. Je kunt naar de sportschool gaan, maar je kunt ook eens een fllinke wandeling maken van een uur (waarbij je heel licht transpireert), vaker de fiets pakken, meer doen in het huishouden, vaak de trappen op en neer lopen.

Lees verder

• Stoelgangproblemen: obstipatie
• Voedingsvezels en gewicht verliezen
• Voedingsvezels: vezelbronnen
• Overgewicht, stofwisseling, bloedsuikerspiegel