Waarom je verstandskiezen laten trekken?

Een groot deel van de verstandskiezen die doorkomen worden in Nederland en België getrokken. Dit is niet altijd nodig, maar soms kan het grote problemen voorkomen. Als er te weinig ruimte is in de mond bijvoorbeeld, kunnen verstandskiezen ervoor zorgen dat tanden scheef komen te staan. Ook groeien verstandskiezen nog wel eens verkeerd. Ze groeien zijwaarts tegen de andere kiezen aan, of zelfs de kaak in. Verstandskiezen zijn moeilijk schoon te houden, waardoor ontstekingen kunnen ontstaan. Toch hoeven lang niet alle verstandskiezen eruit getrokken te worden. Ze kunnen ook gewoon goed doorkomen, dan heeft het trekken van verstandskiezen alleen negatieve gevolgen.

Weinig ruimte

De mond is lang niet altijd groot genoeg voor vier extra kiezen. Indien er te weinig ruimte beschikbaar is, kan het zijn dat de kiezen toch ‘normaal’ doorkomen. Ze duwen in dit geval andere kiezen opzij, welke op hun beurt weer verder duwen. Hierdoor komen meerdere of zelfs alle tanden en kiezen scheef te staan. Behalve dat dit er niet mooi uitziet, kan het ook pijnlijk en onhandig zijn. De scheefstand kan relatief eenvoudig worden vóórkomen door de kiezen te verwijderen voordat de problemen ontstaan.

Verkeerde groei

Dit kan gekoppeld zijn aan te weinig ruimte, maar hoeft niet altijd het geval te zijn. Soms groeien de verstandskiezen verkeerd. In plaats van netjes omhoog of omlaag, groeien ze zijwaarts, of groeit de bovenste verstandskies omhoog en de onderste omlaag. Ze kunnen zenuwen raken en beschadigen, pijnlijk worden en er kunnen ernstige ontstekingen optreden. Is dit geval het geval, dan is het belangrijk dat de kiezen snel worden verwijderd. In het geval van verkeerd groeiende verstandskiezen is de behandeling meestal vervelender dan wanneer ze goed groeien. Er is een grotere kans dat er moet worden gesneden of gebroken om de kies eruit te krijgen. Nadat de kies getrokken is, is er een groter kans op stevige zwellingen en blauwe ogen. Toch is het belangrijk dat de kies verwijderd wordt voordat er (blijvende) schade optreed.

Ontstekingen

Ook als de kies goed lijkt te groeien, komt hij vaak langzaam door het tandvlees heen. Het gebied is gevoelig en moeilijk te poetsen. Hierdoor is de kans dat er vuil in komt groter. Ook kan er een opening in het tandvlees ontstaan, waar etensresten in kunnen komen. Kortom, er zijn veel plaatsen waar eten tussen kan komen, zonder dat het verwijderd kan worden. Dit eten gaat rotten, en er kunnen ontstekingen ontstaan. Dit doet pijn. Daarbij komt er met een ontsteking een smerige lucht uit de mond, niet bepaald prettig. Een ontsteking is te stoppen door te spoelen met anderhalf procent waterstofperoxide-oplossing, altijd in overleg met de tandarts. Waterstofperoxide mag niet langer dan een week achter elkaar worden gebruikt, maar is in die tijd zeer effectief in het doden van schimmels en bacteriën. Het mag nooit worden doorgeslikt.

Geen tegenwicht

Is de verstandskies linksonder eruit? Dan moet die linksboven waarschijnlijk ook. Omgekeerd geldt hetzelfde, net als voor de kiezen rechtsonder en rechtsboven. Dit komt omdat er geen tegenwicht geboden wordt. Je bijt iedere keer met een kies tegen het tandvlees, als er maar één aan elke kant uit is. Dit kan resulteren in pijnlijke plekken en bloedend tandvlees. Dit is niet altijd een probleem, maar het kan wel betekenen in plaats van één kies getrokken, er twee kiezen getrokken moeten worden.

Waarom laten zitten

Hoewel verstandskiezen vaak getrokken worden, zijn er ook veel redenen om ze juist te laten zitten. Regelmatig steekt de discussie op of er niet teveel kiezen worden verwijderd, en of de operatie wel zinnig is. Zoals hierboven beschreven zijn er veel gevallen waarin de operatie wel degelijk zinnig is. Er zijn echter ook gevallen waarin de kiezen goed doorkomen. Dan is het niet nodig om ze te laten trekken. Het is zelfs af te raden om ze te verwijderen, vanwege de problemen die op kunnen treden door het trekken van kiezen.

Pijnlijk

Allereerst is het trekken van kiezen geen prettige behandeling. Het kan pijn doen, maar vooral na afloop zijn er veel klachten. Een aanhoudende, zeurende pijn, hoofdpijn een algemeen gevoel van ziek zijn, zijn maar enkele voorbeelden. De klachten kunnen een week tot tien dagen aanhouden, als alles goed gaat. Als hiermee alle klachten die verstandskiezen op kunnen leveren worden verholpen, is dat het waard. Leveren de verstandkiezen echter helemaal geen problemen op, dan is er ook geen reden om ze eruit te halen.

Chirurgische ingreep

Veel mensen realiseren het zich niet, maar het verwijderen van een verstandskies is een chirurgische ingreep. Dit eist zijn tol op je lichaam. Het is geen lange, zware operatie, maar je zult tijd nodig hebben om te herstellen. En laten we eerlijk zijn: niemand wil toch graag onder het mes?

Mogelijk blijvende effecten

Er kan altijd iets mis gaan. Bij sommige kiezen is dit zeer onwaarschijnlijk, maar kiezen die laag liggen of verkeerd groeien hebben een groter risico. Als er een zenuw geraakt wordt, kan er een verdoofd gevoel ontstaan. Dit kan blijvend zijn.

Duur

Doorgaans wordt het trekken van een verstandskies helemaal of deels gedekt door de verzekering. Toch is het een dure operatie. Het geld wat naar een verstandkies gaat, kan ook ergens anders voor worden gebruikt. Als de kies problemen oplevert of zal gaan leveren, is dat het natuurlijk waard. Maar er zijn niet altijd problemen, dus is het het dan nog waard?

Vertrouw je tandarts

Je tandarts heeft gestudeerd om het gebit te kennen. Hij kan het beste inschatten of de kiezen eruit moeten. Vraag niet constant of er iets mee moet, want dat kan geïnterpreteerd worden als een vraag of ze eruit mogen. Wees wel duidelijk als je ergens last van hebt. Denk hierbij aan pijn, bloed, jeuk of een vreemde geur. Vertrouw je het oordeel van je tandarts niet, dan kun je altijd bij een andere tandarts een second opinion aanvragen. Vertel niet eerst wat je eigen tandarts heeft gezegd, maar laat de nieuwe tandarts er met een open mindset naar kijken.

Tot slot

Een verstandskies laten verwijderen is niet altijd nodig. Toch is het in sommige situaties wel noodzakelijk om veel leed te voorkomen. De behandeling is niet prettig en erna voel je je doorgaans ook niet goed. Dit, en de kosten, zorgen ervoor dat je wanneer het niet écht nodig is, je kiezen beter kunt laten zitten. Vertrouw op professioneel advies wanneer je bepaald of ze in je mond blijven of eruit moeten.

Lees verder

• Een verstandskies laten trekken: hoe gebeurt het?
• Een verstandskies getrokken: de nabehandeling
• Hoe bereid je jezelf voor op het trekken van verstandskiezen