Vermoeidheid na hersenletsel, kanker of langdurige ziekte

Vermoeidheid na een hersenletsel, kanker of langdurige ziekte treedt meestal zeer wisselend op. Er zijn dus momenten dat de vermoeidheid meer of minder wordt ervaren. Die constatering is belangrijk om een manier te vinden om die vermoeidheid aan te pakken. Die manier moet dan gericht zijn op het toenemen van de momenten dat minder vermoeidheid wordt ervaren. In elk geval moet geprobeerd worden niet in een negatieve spiraal terecht te komen door een goede balans te krijgen tussen inspanning en ontspanning wat het best met voldoende bewegen gepaard kan gaan.

Vermoeidheidsformule

Een beproefde formule voor de behandeling van vermoeidheid is: “Doe zoveel als nodig is om de conditie te verbeteren en zorg tegelijkertijd voor genoeg herstel van de inspanningen.”

Rust roest

Voldoende doen is essentieel. Kom in actie is het devies. Als dit moeite kost of zelfs veel moeite kost is het belangrijk daar toch overheen te stappen. Zonder activiteiten is er sprake van: rust roest. Het menselijk lichaam is gebouwd om te bewegen en activiteiten te verrichten. Gebeurt dat niet dan gaat niet alleen de conditie achteruit maar zal zeker ook de stemming niet verbeteren en is het gevaar nog meer vermoeid te raken zeer groot.

Negatieve spiraal

In veel gevallen zal het gevoel van fit zijn uitblijven zonder verbetering van de conditie van het hart, de longen, bloedvaten, spieren, gewrichten en organen. Ook zal dan het functioneren niet alleen stil staan maar zelfs achteruit gaan. Het lichaam schreeuwt dan om beweging en oefening en zal anders nog meer vermoeidheidsverschijnselen opleveren. Zo ontstaat een negatieve spiraal naar beneden.

Op tijd bijtanken

Maar na alle inspanningen is een goed herstel ook noodzakelijk. Er moet op tijd bijgetankt worden omdat het achterwegen blijven daarvan meestal de oorzaak is van een vermoeid gevoel. Het is heel belangrijk om bij de activiteiten voldoende herstelmomenten in te bouwen om een goede balans te krijgen tussen inspanning en ontspanning. Het komt helaas veel voor dat een iemand met langdurige vermoeidheid geen juiste voelsprieten meer heeft voor wat goed en fout is.

Hersensignalen beïnvloedbaar

Evenals pijn, angst en verdriet zit vermoeidheid in de hersenen waar het gevoel of je vermoeid bent of niet ontstaat. De hersenen kunnen daar allerlei signalen voor krijgen. Die signalen kunnen bijvoorbeeld de ademhaling, de hartslag, de bloeddruk of spieren zijn. Het interpreteren van al die signalen kan echter beïnvloed worden. Een voorbeeld van die beïnvloeding is dat als een sporter in punten achter staat en zich daardoor uitgeblust voelt, er toch een opleving kan komen als er door geluk een punt wordt gescoord. De sporter kan daarna vaak weer een heleboel energie opbrengen. Het uitgebluste gevoel kwam door een negatieve interpretatie die in een positieve is veranderd door weer winstkansen te zien. Uiteraard kan ook het omgekeerde gebeuren als gevolg van beïnvloeding.

Verstoring hersenproces

Maar als niet op tijd en regelmatig wordt bijgetankt kan het hersenproces verstoord raken. In zo’n geval kunnen zeer kleine signalen, die met vermoeidheid te maken hebben, worden opgeblazen waarbij de vermoeidheid veel groter lijkt dan dat die werkelijk is. Uiteindelijk kan dit leiden tot een gevoel van helemaal niets meer te kunnen.

Balans tussen actie en rust

Het gaat er dus om een goede balans te vinden tussen actie en rust wat kan beginnen met het vermijden van teveel en te langdurig verbruik van energie. Enkele voorbeelden voor die zoektocht zijn:

Winkelen

Winkelen tijdens een drukke koopavond zal heel wat meer energie kosten dan op een rustige ochtend. De hersenen hebben veel werk aan het opnemen van veel mensen, het zoeken van de juiste winkels en de gewenste artikelen. Zelfs het wachten bij een drukke kassa kost veel hersenenergie

Kinderfeestje

Een ander voorbeeld is een kinderfeestje organiseren waarbij veel zaken in de gaten gehouden moeten worden en er aandacht aan alle kinderen moet worden besteed. Er komt dan veel informatie op de hersenen af omdat het een niet routinematige activiteit is zoals bijvoorbeeld wel het dagelijks kantoorwerk of het huishouden doen. Een beetje hulp bij de organisatie kan veel voordeel opleveren.

Emoties

Activiteiten waar emoties een rol bij spelen kosten extra energie. Probeer die emoties te vermijden.

Tv kijken

Een documentaire volgen op de tv zal ook veel meer energie kosten dan een ontspannende film met een bijna voorspelbaar verloop of een soap met een eenvoudige verhaallijn.

Wandeling

Een wandeling door een druk stadscentrum zal van de hersenen ook heel wat meer energie vergen dan een strandwandeling.

Luisteren

Zonder probleem geboeid kunnen luisteren naar een spreker bewijst dat dit ook minder energie kost dan naar een ingewikkeld verhaal van een deskundige die een spreekbeurt houdt.