Ibuprofen gevaarlijk in combinatie met andere medicijnen

Ibuprofen is een effectieve pijnstiller en verkrijgbaar onder veel merknamen, zoals Nurofen en Advil. Voor ibuprofen onder de 600 mg kunt u zonder recept bij de drogist terecht. Dat geldt overigens ook voor diclofenac (25 mg) en saridon. Dat wil echter niet zeggen dat ibuprofen een onschuldige koortsverlager is. Verre van dat. Vooral mensen die ook andere medicijnen gebruiken, dienen eerst advies te vragen aan de huisarts of apotheek voordat ze bij de drogist deze ‘vrije jongen’ onder de pijnstillers kopen. Verder zijn de bijwerkingen van ibuprofen beslist niet gering.

Inhoud

• Negatieve publiciteit
• Wat is ibuprofen?
• Wanneer mag ik ibuprofen gebruiken?
• Ibuprofen kan veel klachten veroorzaken
• Bijwerkingen
• Dosering
• Ibuprofen en zwangerschap
• Wisselwerking met andere medicijnen
• Voor het beste advies...

Negatieve publiciteit

Door de vele negatieve publicaties werpt de ironische vraag zich op of men nog zonder gevaar voor eigen leven een pijnstiller kan slikken. Vergeten wordt meestal dat ook pijnstillers medicijnen zijn, net als geneesmiddelen tegen hoge bloeddruk, diabetes, leverziekten of bacteriële infecties, om maar enkele dwarsstraten te noemen. Het principe blijft hetzelfde bij alle medicamenten: ze grijpen in op de fysiologie, beïnvloeden chemische processen in het lichaam. Het is dus niet verstandig om ze te slikken alsof het snoepjes zijn door het bijvoorbeeld niet nauw te nemen met de adviesdosering.

Beeldvorming
De beeldvorming daaromtrent is in de loop der jaren echter wel zo gegroeid, vooral ook omdat paracetamol altijd als volstrekt onschuldig werd beschouwd en in die zin als een soort voortrekker fungeerde. Maar ook paracetamol is een medicijn, het kan niet genoeg benadrukt worden. Naast diclofenac en saridon hoort ibuprofen eveneens thuis in het rijtje gevaarlijke pijnstillers als er nonchalant mee wordt omgegaan.

Wat is ibuprofen?

Ibuprofen is inmiddels onder veel merknamen op de markt gebracht, zoals Ibumed, Brufen, Advil, Malafene en Nurofen. Het is net als diclofenac, naproxen en etoricoxib een niet-hormonale ontstekingsremmer (NSAID). Ibuprofen is pijnstillend, koortsverlagend en wordt vooral voorgeschreven bij ontstekingspijn, zoals artritis en jicht. Het middel blijkt echter ook zeer effectief bij hoofdpijn en migraine, en is dus populair. Zeker omdat ibuprofen vrij verkrijgbaar is bij de drogist.

Wanneer mag ik ibuprofen gebruiken?

Deze krachtige pijnstiller remt ontstekingsprocessen. In die zin is het medicijn geschikt voor gebruik bij onder andere de volgende klachten:

Artritis (reumatoïde) en andere gewrichtspijnen
Kenmerkend bij deze ziekten zijn voor een deel de pijn, de zwelling en de stijfheid van polsen, handen, enkels, enzovoorts. Ibuprofen biedt dan vaak soelaas. De huisarts schrijft het middel doorgaans gedurende enkele weken of maanden voor nadat is begonnen met medicamenten die zijn toegespitst op de behandeling van deze kwaal, maar waarbij de werking ervan nog niet optimaal is.

Jicht en de ziekte van Bechterew (spondylitis ankylopoetica)
De huisarts schrijft meestal medicijnen voor die een aanval van gewrichtsontsteking voorkomen. In de beginfase, als de geneesmiddelen nog moeten aanslaan, wordt vaak ibuprofen voorgeschreven.

Hoofdpijn en migraine
Bij migraine blijkt ibuprofen een pijnstiller die effectief is als bijvoorbeeld paracetamol of diclofenac niet (meer) helpen. Bij een gewone hoofdpijn is het echter verstandiger uw toevlucht te nemen tot paracetamol, dat immers de minste bijwerkingen heeft.

Griep en spierpijn
De lijst van aandoeningen en klachten waar ibuprofen tegen kan worden ingezet is lang. Ibuprofen helpt bijvoorbeeld ook bij spit (lumbago), artrose (versleten gewrichten), griep, zware verkoudheid, spierpijn en menstruatieklachten.

Ibuprofen kan veel klachten veroorzaken

De mogelijke bijwerkingen van ibuprofen zijn talrijk, en dat is nog zwak uitgedrukt. Bovendien is het belangrijk om te weten dat ibuprofen een sterke wisselwerking heeft met en de werking vermindert van aspirine (acetylsalicylzuur) en daarvan afgeleide medicamenten. Aspirine wordt onder andere voorgeschreven bij boezemfibrilleren (laag-risicopatiënten) om stolselvorming in het hart, met name in het hartoor, te voorkomen. Mensen met hart- en vaatziekten dienen zich dus terdege bewust te zijn van die negatieve wisselwerking.

Bijwerkingen

Een greep uit de bijwerkingen van ibuprofen:

• Meer risico op bloedingen bij mensen met een bloedstollingsziekte. Vraag dus altijd eerst advies aan uw huisarts.
• Maagklachten, zoals buikpijn, misselijkheid en zuurbranden.
• Obstipatie.
• Diarree.
• Verergering van colitis ulcerose en de ziekte van Crohn.
• Duizeligheid.
• Vermoeidheid.
• Oorsuizen.
• Huiduitslag en jeuk (vooral ook bij overgevoeligheid voor ibuprofen).
• Oedeem (dikke enkels).
• Slapeloosheid.
• Geheugenstoornissen.
• Angstaanvallen.
• Nierbeschadiging (bij nierinsufficiëntie).
• Afwijkingen in het bloedbeeld.
• Geelzucht.
• Leverinsufficiëntie.
• Het risico van een hartaanval of een beroerte wordt groter bij het gebruik van ibuprofen. Het betreft vooral mensen met hoge bloeddruk, angina pectoris en andere hartziekten.

Dosering

Bij langdurige inname van ibuprofen kan er gewenning optreden. De algemene regel is dat men stopt met ibuprofen als de klachten over zijn, bijvoorbeeld bij migraine. Voorkom gewenning en de neiging tot preventie door geen ibuprofen te gaan slikken om bijvoorbeeld hoofdpijn voor te zijn. De gewenning kan zodanige vormen aannemen dat men klachten krijgt als men geen ibuprofen slikt. Het middel krijgt dan een verslavend karakter. Bij alle pijnklachten, van artrose tot migraine, geldt een adviesperiode. Lees daarom de bijsluiter goed door. Het is verstandig eerst uw huisarts of apotheek om raad te vragen als u aan een ziekte lijdt of andere medicijnen gebruikt en ibuprofen wilt slikken bij bijvoorbeeld hoofdpijn of spierpijn. Houd u in elk geval strikt aan de dosering in de bijsluiter.

Ibuprofen en zwangerschap

In het algemeen geldt dat het überhaupt niet verstandig is om ibuprofen na de zevende maand te slikken. Vraag altijd eerst advies voordat u ongeacht welke pijnstiller neemt, wellicht met uitzondering van paracetamol.

Borstvoeding
Bij het gebruik van ibuprofen is het risico op een miskraam bovendien wat groter. Veel deskundigen raden het gebruik van ibuprofen tijdens de zwangerschap af, maar ook als u borstvoeding geeft. De meningen zijn erover verdeeld, dus kunt u beter het zekere voor het onzekere nemen.

Wisselwerking met andere medicijnen

Ook bij ibuprofen zit het venijn vaak in de wisselwerking met andere medicijnen. De onderstaande opsomming geeft slechts een indruk van de gevaren die aan ibuprofen kleven. Lees de bijsluiter altijd goed door.

• Antistollingsmiddelen, zoals acetylsalicylzuur. Ibuprofen is direct van invloed op de werking ervan. Dat is vooral van belang voor mensen met boezemfibrilleren en boezemflutter (laag-risicopatiënten). Bij hen wordt immers vaak aspirine of ascal voorgeschreven. Ibuprofen kan de werking ervan verminderen. Bij andere bloedverdunners (met name acenocoumarol en fenprocoumon) kunnen er eveneens bijwerkingen optreden, zoals maagklachten en maagbloedingen.
• Gebruik ibuprofen niet in combinatie met andere NSAID’s, zoals diclofenac en fenylbutazon. De bijwerkingen kunnen dan versterkt op de voorgrond treden.
• Slik geen ibuprofen als u ook bètablokkers neemt, zoals metoprolol, oxprenolol en betaxolol. De pijnstiller kan de werking van deze medicijnen tegen hoge bloeddruk en hartfalen verminderen.
• Dat geldt ook als u plasmiddelen slikt.
• Bij het gebruik van lithium, tegen manisch depressiviteit, kan ibuprofen de bijwerkingen versterken.

Voor het beste advies...

Pijnstillers zijn in principe veilig bij verantwoord gebruik en als de dosering strikt in acht wordt genomen. De farmaceutische industrie wil heus niemand de dood injagen. Er is niet voor niets veel onderzoek gedaan naar de bijwerkingen van het geneesmiddel en de wisselwerking met andere medicijnen. In dat opzicht ligt er een taak voor de huisarts en de apotheek. De patiënt heeft echter ook een eigen verantwoordelijkheid. Pijnstillers zijn in de loop der tijd min of meer beschouwd als ‘pilletjes' die men altijd en overal probleemloos kan en mag slikken. Dat gold met name voor paracetamol, maar ook voor andere medicamenten met het etiket ‘pijnstiller’. Uw huisarts – en uiteraard uw apotheek – is de aangewezen persoon om advies te vragen als u twijfels hebt omtrent het gebruik van een pijnstiller. Belangrijk is dat pijnstillers nadrukkelijk als medicijnen worden beschouwd, wat het ook zijn, en niet als ‘snoepjes’ waarmee men meteen van een pijnklacht afkomt.

Lees verder

• Etoricoxib – een krachtige pijnstiller bij artrose
• Pas op met diclofenac
• Is saridon een veilig alternatief voor NSAID's?
• Schadelijke bijwerkingen van medicijnen (pijnstillers)
• Indocid (indometacine) – een zware pijnstiller