Moeite met uitademen en hoesten bij uitademen

Tijdens of net na een verkoudheid kun je moeite hebben met het uitademen van lucht. Het inademen is dan vaak geen probleem, maar zodra je de lucht weer probeert uit te ademen dan schiet je in de hoest. Dit kan een droge hoest zijn of een hoest waarbij slijm mee omhoog komt. Soms lijkt de enige manier om hoesten te voorkomen het sterk aanspannen van de buikspieren. Kenmerkend is ook dat het hoesten toeneemt wanneer je plat op je rug ligt.

Hoesten en uitademen

• Wat kan de oorzaak van moeite met uitademen zijn?
• Waarom moet je hoesten bij het uitademen?
• Wat kun je doen om het hoesten te stoppen?
• Wanneer moet je naar de huisarts met klachten van moeite met uitademen en hoesten bij uitademen?
• Antibiotica bij acute bronchitis

Wat kan de oorzaak van moeite met uitademen zijn?

Wanneer je net verkouden bent geweest, dan ben je herstellende van een infectie van de hogere luchtwegen. Dit komt voor bij een verkoudheid, maar ook bij griep of een keelontsteking. Wanneer je hiervan herstelt kan de infectie ook overslaan op de lagere luchtwegen, die dan meer slijm gaan aanmaken. In dat geval heb je last van een acute bronchitis. Zo kan het dus gebeuren dat terwijl je het idee hebt dat de verkoudheid overgaat, het hoesten juist toeneemt omdat de infectie zich verplaatst.

Problemen met uitademen kunnen ook een symptoom van astma zijn. Tijdens het nemen van een ademteug vergroot je je borstkas en verwijden de luchtwegen zich. Adem je uit, dan gebeurt het tegenovergestelde: je borstkas verkleint weer en je perst de lucht naar buiten. Daarbij worden de luchtwegen weer nauwer. De vernauwing van de luchtwegen is bij mensen met astma al een probleem. Het uitademen is daarom moeilijker dan het inademen. Bij astmatici gaat dit vaak ook gepaard met een piepende ademhaling. Terwijl astma vaak geassocieerd wordt met geen lucht kunnen krijgen, is het probleem ironisch genoeg dus dat de lucht die je wel binnen hebt moeilijk naar buiten gaat.

Astma is erfelijk (behalve beroepsastma en aan zwaarlijvigheid gerelateerde astma) en wordt bij patiënten vaak al in de kindertijd vastgesteld. Wanneer je op latere leeftijd tijdens of na een verkoudheid last krijgt van met hoesten gepaard gaande uitademingsproblemen dan is er geen reden om aan te nemen dat de oorzaak hiervan astma is.

Waarom moet je hoesten bij het uitademen?

Hoesten is een normale reactie van de luchtwegen op de aanwezigheid van slijm (sputum). Door te hoesten proberen je luchtwegen zichzelf te reinigen, of te ontdoen van het aanwezige slijm. Naast de aanwezigheid van slijm kunnen er nog een aantal redenen zijn om te gaan hoesten, zoals:

• Het inademen van stoffen die de luchtwegen prikkelen of irriteren
• Longemfyseem
• Angina
• Hartfalen / slecht pompend hart
• Brandend maagzuur
• Het gebruik van bepaalde medicijnen (onder andere ACE-remmers)

Wat kun je doen om het hoesten te stoppen?

Meestal is het een kwestie van wachten tot het overgaat, maar een aantal algemene tips kunnen wellicht helpen. Zorg in ieder geval voor schone lucht. Dit doe je door je door de kamer waarin je je bevindt goed te ventileren en te luchten. Vermijd rokerige ruimtes.

Heb je het gevoel dat er slijm vast zit dan kun je ervoor kiezen te stomen met heet water. Hier hoef je verder niets aan toe te voegen. Dus ook geen menthol, want dit kan de keel juist prikkelen. Heb je door het hoesten een zere / schrale keel gekregen dan kunnen drop, tijmsiroop en thee met honing wat verlichting geven. Ook kun je een keelspray tegen keelpijn gebruiken. In het geval van een kriebelhoest kan drop ook goed helpen en kunnen eventueel medicijnen gebruikt worden die het hoesten onderdrukken (codeïne).

Bij hoesten met veel slijm kun je ook een slijmoplossende hoestdrank op basis van Broomhexine gebruiken. Bij een droge hoest kun je een hoestdrank gebruiken die de hoestprikkel onderdrukt zoals Noscapine.

Wanneer moet je naar de huisarts met klachten van moeite met uitademen en hoesten bij uitademen?

Het hoesten kan wel 2 tot 3 weken aanhouden. Is er verder geen sprake van benauwdheid, een piepende ademhaling of hoge koorts dan kan gerust 2 a 3 weken worden afgewacht om te zien of het vanzelf overgaat. Pas als de klachten langer aanhouden is het raadzaam om een arts te raadplegen. Ook wanneer het slijm dat wordt opgehoest een andere kleur krijgt dan doorzichtig, geel of groen moet een arts geraadpleegd worden. Als het slijm bruin, rood of zwart is kan dit duiden op een bloeding.

Antibiotica bij acute bronchitis

Zijn aan acute bronchitis gerelateerde klachten na twee weken nog niet over, dan kan de huisarts besluiten om antibiotica voor te schrijven. Omdat de voorkeur uitgaat naar een situatie waarin het lichaam zelf afrekent met de ontsteking wordt hier niet te snel mee begonnen. Middelen die eventueel uiteindelijk kunnen worden voorgeschreven door een arts zijn de volgenden:

• Penicilline-antibiotica
• Tetracycline-antibiotica
• Macrolide-antibiotica
• Antibiotica van het sulfonamide-type
• Chinolon-antibiotica
• Cefalosporine-antibiotica
• Clindamycine

Lees verder

• Longontsteking: symptomen, behandeling, soorten antibiotica
• Bronchospasme: oorzaken en behandeling