Wat gebeurt er in je lichaam tijdens je slaap?

Tijdens je slaap komt je lichaam tot rust. Mensen slapen ongeveer een kwart van hun leven, in de meeste gevallen is dat dus jaren lang. Sommige mensen dromen tijdens die slaap of krijgen vaag wat dingetjes mee tijdens de nacht. Tijdens je slaap merk je niks van wat er nou echt in je lichaam of hersenen gebeurt, maar in je lichaam en in je hoofd gebeurt er van alles.

Wat gebeurt er in het kort?

Het slaap-waakritme wordt bij mensen geregeld door gebieden in de hersenstam en de hypothalamus. Tijdens je slaap zijn er vier dingen duidelijk anders dan wanneer je wakker bent: je spieren ontspannen, je bewustzijn is vertraagd, prikkels worden door de hersenen geblokkeerd en je ademhaling en hartslag worden lager. Er zijn drie 'soorten' slaap en tijdens je nachtrust komen deze alle drie verschillende keren voor.

Tijdens het slapen wissel je minstens acht keer van lichaamshouding, maar een klein gedeelte hiervan maak je bewust mee. Mensen die heel onrustig slapen kunnen dit wel 30 keer per nacht doen.

De lichte slaap

Als je erg moe bent en bijna in slaap valt, merk je meestal al de veranderingen in je lichaam. Je kunt bijvoorbeeld moeilijker nadenken of je ogen bijna niet meer openhouden, dit komt door het afnemen van de hersenactiviteit. Het moment waarop je inslaapt en de slaap erna is de lichte slaapt. Ongeveer de helft van je gehele nachtrust bestaat uit lichte slaap. Als je tijdens je lichte slaap wakker wordt weet je meestal meteen waar je bent en eventueel waarvan je wakker bent geworden.

Diepe slaap

Als je een tijdje ligt te slapen, kom je steeds dieper in slaap. Deze slaap wordt de diepe slaap genoemd. Ongeveer een kwart van je nachtrust bestaat uit de diepe slaap. Tijdens de diepe slaap is je lichaam helemaal ontspannen en neem je nauwelijks nog prikkels van buitenaf waar. Kinderen hebben een langere diepe slaap dan volwassenen. Na je 40e wordt de diepe slaap steeds korter en de meeste mensen worden dan ook steeds vaker wakker tijdens de nacht.

Droomslaap

Gemiddeld droomt een mens ongeveer 20% van zijn nachtrust. De slaap waarin dit gebeurt wordt de droomslaap genoemd. Ongeveer vijf keer per nacht ben je aan het dromen, per persoon verschilt het hoeveel je hiervan bewust onthoudt. Sommige mensen kunnen de volgende dag hun droom uitgebreid vertellen, maar sommige mensen maken nooit bewust mee dat ze dromen of gedroomd hebben. Tijdens deze droomslaap zijn de hersens heel actief en de ogen kunnen snelle bewegingen maken. Als je tijdens zo'n droom plotseling wakker wordt kan dit heel verwarrend zijn, je moet dan even nadenken waar je bent en welk gedeelte van de gebeurtenissen nou werkelijkheid is en welk gedeelte je aan het dromen was.

Hoeveel slaap heb je nodig?

Hoeveel slaap je nodig hebt om lekker uitgerust te zijn, verschilt per persoon. Sommige mensen kunnen de hele dag alert en actief zijn als ze vier uur hebben geslapen, en sommige mensen voelen zich het lekkerst als ze 11 uur geslapen hebben. Het gemiddelde is ongeveer 7 uur en 45 minuten slaap. Hoeveel slaap je nodig hebt, is ook sterk afhankelijk van je leeftijd. Baby's slapen het meest, gemiddeld 17 uur, naarmate je iets ouder wordt neemt dit geleidelijk af. Tijdens de puberteit neemt de behoefte aan slaap tijdelijk toe en hierna neemt deze weer af. De meeste oudere mensen slapen korter in de nacht, maar slapen wat meer overdag, waardoor het totaal aantal uren slaap het zelfde blijft.