Waarom slapen we?

Slapen is een raadselachtige bezigheid. Zelfs geleerden breken er hun kop over. Ze weten een boel, maar lang niet alles. Vooral over dromen is bar weinig bekend.

Hobby

Voor sommige mensen is slapen een hobby. Heerlijk een uurtje of acht niets doen. Het is moeilijk vast te stellen waarom we slaap nodig hebben. Er zijn twee antwoorden die allebei een beetje waar zijn. Sommige wetenschappers beweren dat slaap een onderhoudsbeurt is voor ons lichaam en onze hersenen. Hersencellen kunnen zich het beste ontwikkelen tijdens de slaap. Andere geleerden zeggen dat het geheugen zich tijdens de slaap ontwikkelt. In je slaap is je hersenactiviteit best hoog, maar je spieren en organen rusten lekker uit. Je hartslag vertraagt en er wordt minder tuf en plas geproduceerd.

Klok in je hoofd

De wetenschap meet en experimenteert erop los. Beetje bij beetje ontdekken we steeds meer over slapen. Geleerden hebben de biologische klok ontdekt. Die zit aan de voorkant van je hoofd. Het is natuurlijk geen klok met wijzers en een wijzerplaat. Maar een klein gebied in de hersenen. Het zorgt voor de afgifte van hormonen. Deze hormonen zorgen dat je slaap krijgt, of juist wakker wordt.

Slaapritme

Niet iedereen heeft hetzelfde slaapritme. Hoe lang en wanneer je slaapt, verschilt per persoon. Jouw biologische klok is anders ingesteld dan die van bijv. een dj. Slaap je vaak laat en sta je in de middag op? Dan gaat je biologische ‘wekker’ niet om 7 uur in de ochtend af. Veel mensen die beginnen aan hun eerste baantje moeten wennen aan vroeg opstaan. Langzaam verandert hun biologische klok. Hij raakt alleen van slag als je iedere dag op verschillende tijden slaapt.

Hersengolven

Geleerden meten hersengolven tijdens het slapen. Dat gaat met een elektro-encefalograaf. Metalen plaatje op je hoofd vangen signalen uit je hersenen op en geven die door aan het apparaat. Het ding tekent de signalen in een golfbeweging op papier. Vandaar dat we hersenactiviteit als golven beschrijven. De golven die je hersenen produceren, veranderen steeds. Bij korte golfjes, droom je. Bij lange golven slaap je heel diep en droom je niet.

Verschillende dutjes

Slaap is te verdelen in doezelslaap, sluimerslaap, diepe slaap en droomslaap. Je doorloopt in één nacht wel vier tot zes keer al deze fasen. Je begint met doezelen, waarbij je nog een beetje wakker bent. In de sluimerfase slaap je net en is je slaap nog erg licht. In de diepe slaap rust je volledig uit. Dan volgt de droomslaap die wordt ook wel de REM-slaap genoemd. Je hersenen zijn super actief. Na anderhalf uur slapen kom je voor het eerst in de REM-slaap terecht. Je ademhaling wordt onrustig en je ogen gaan razendsnel van links naar rechts. REM is een afkorting van het Engelse ‘Rapid Eye Movement’, wat snelle oogbeweging betekent. Droomslaap duurt aan het begin van de nacht maar een paar minuten. Als je langer slaapt, kan de droomslaap meer dan 20 minuten duren.

Dromenland

Hoe we precies dromen en waar het goed voor is, bleef lang een mysterie. Volgens sommige wetenschappers zijn dromen ervoor om overbodige informatie te wissen. Overdag Word je gebombardeerd met informatie die je hersenen opslaan. Veel daarvan is zinloos en neemt alleen maar plaats in beslag. Daarom moet die informatie zo snel mogelijk eruit gekieperd worden. Dit verklaart waarom je je niet veel herinnert van je dromen. Volgens andere onderzoekers herhaal je in je dromen belangrijke dingen die je overdag geleerd hebt.

Lekker warm

Als je wegzakt in een knusse slaap stijgt de temperatuur van je huid. Er gaat meer bloed en lichaamswarmte naartoe. Vreemd is dat de temperatuur in je lichaam juist daalt. Dit komt omdat je spieren en organen ‘s nachts niet veel te doen hebben en minder zuurstof nodig hebben. Een sportprestatie hoef je in bed niet neer te zetten. Om niet te veel af te koelen word je huid lekker warm.