Flossen of tandenstoken: wat is effectiever?

Je poetst waarschijnlijk al tweemaal daags je tanden en toch kan je last hebben van tandplak, gaatjes of tandvleesontsteking. Wat gaat er mis? Je (elektrische) tandenborstel kan niet tussen de tanden schoonmaken waardoor het daar vies blijft. Als je dit wil voorkomen, is het aan te raden dagelijks de tanden te reinigen. Hoe je dit doet? Je kan het schoonmaken met een flosdraad, rager of tandenstoker. Maar welke moet je kiezen? En hoe gebruik je dit middel het best?

Zoektocht naar effectief reinigingsmiddel

Vrijwel iedereen poetst z'n tanden, het is het meest gebruikte middel voor mondhygiëne. Hoewel het de oppervlakte van de tanden schoonmaakt, komt de borstel niet overal. Uit onderzoek blijkt dat de ruimte tussen de tanden en kiezen niet goed bereikt worden, terwijl daar het gevaar voor tandplaque het grootst is. Gaatjes en tandvleesontsteking komen daarom meestal tussen de tanden en kiezen voor.

Tandvleesontsteking

Vaak heb je tandvleesontsteking zonder het door te hebben, omdat het vrijwel geen klachten geeft. Wanneer het tandvlees gaat bloeden na gebruik van reinigingsmiddelen is het in ieder geval ontstoken. Tandvleesontsteking kan uiteindelijk leiden tot het los gaan staan of zelfs uitval van tanden en kiezen. Niet voor niets wordt vanaf het begin van de negentiende eeuw druk gezocht naar een middel om deze kleine tussenruimtes effectief te kunnen reinigen. Er zijn inmiddels drie middelen ontdekt: het flosdraad, tandstokers en ragers.

Tandenstoken effectiever dan flossen

Plaque bestrijden en gaatjes voorkomen kan worden gedaan met flossen. Uit een onderzoek met basisschoolleerlingen die iedere dag op school professioneel werden geflost, had veertig procent minder gaatjes dan kinderen die deze behandeling niet kregen. Helaas flossen we niet als professionals. Flossen moet je leren wil het effectief zijn, dit is niet zozeer het geval voor de concurrerende middelen als tandenstokers en ragers. Volgens Fridus van der Weijden, tandarts en hoogleraar tandheelkunde, is er meer bewijs voor een gunstig effect door het gebruik van de tandenstoker en de rager. De keuze tussen de twee is afhankelijk van de ruimte tussen de tanden of kiezen (tandenstoker bij minder ruimte). Je tandarts of mondhygiënist kan je helpen bij de keuze voor jouw gebit.

Flossen als uitzondering

Hoogleraar van der Weijden ziet flossen als een uitkomst voor mensen die de tanden en kiezen erg dicht naast elkaar hebben staan. Ook voor mensen met tandheelkundige implantaten adviseert hij flosdraad. De ragers en stokers kunnen schade aanrichten aan het tandvlees rond het implantaat.

Gebruik van tandenstokers en ragers

Gebruik tandenstokers die te koop zijn bij drogisten en supermarkten. Ze zijn in tegenstelling tot cocktailprikkers plat aan beide zijden en hebben een licht gebogen bovenkant met een rechte onderkant. Wanneer de ruimte erg smal is tussen de tanden en/of kiezen, dan zijn er ook extra smalle tandenstokers te koop. In dat geval is de ruimte ook te smal om te reinigen met ragers. Het is aan te raden één keer per dag je mond te tandenstoken om bacteriën te verwijderen. Je eet immers elke dag en dus blijft ook elke dag vuil achter tussen de tanden en/of kiezen. Het beste moment is 's avonds voor het poetsen. Ragers worden op dezelfde manier gebruikt.

Stap 1: maak de tandenstoker nat
Maak het puntje van de tandenstoker voor het gebruik nat in de mond, deze wordt dan soepeler en breekt minder snel af. Het kan alsnog zijn dat je tandenstoker afbreekt en je meerdere moet gebruiken per stookbeurt.
Stap 2: houd de tandenstoker tussen duim en wijsvinger
Houd de tandstoker tussen duim en wijsvinger dicht bij de punt vast. De overige vingers kunnen gebruikt worden om te steunen, waardoor uitschieten wordt voorkomen.
Stap 3: steek de tandenstoker tussen de tanden of kiezen
Stop de tandenstoker met de rechte onderkant tegen je tandvlees aan. De gebogen bovenkant wijst richting tong en de platte zijkanten zitten tussen je tanden en/of kiezen.
Stap 4: beweeg de tandenstoker horizontaal en verticaal
Druk de tandenstoker met de rechte onderkant tegen je tandvlees aan. Steek het ietsje tussen je tanden en beweeg hem horizontaal in een kort heen en weer gaande beweging. Probeer vervolgens een X te maken: tandenstoker van links en rechts insteken.
Stap 5: herhaal 5x per tand en spoel na
Beweeg niet te snel en herhaal dit ongeveer vijf keer per tand- en/of kiezenpaar. Schrik niet als er bloed bij komt, dit is normaal als het tandvlees ontstoken is. Wanneer je dit vaker doet, wordt het vanzelf weer gezond en zal het minder snel bloeden. Na gebruik gooi je de tandenstokers weg en spoel je de mond goed schoon.
Tip voor de kiezen
Het is handig de mond iets te sluiten. Zo vermindert de spanning van de wangen en is het gebied makkelijker te bereiken.
Je tandarts of mondhygiënist blijft echter de expert op dit gebied. Voor verder vragen of adviezen kun je het best bij hen terecht.