EHBO bij hyperventilatie-aanval (ademhalingsproblemen)

EHBO bij hyperventilatie-aanval (ademhalingsproblemen) Bij hyperventilatie kent de patiënt ademhalingsproblemen waarbij onder andere een snelle en diepe ademhaling, flauwvallen en angst optreden. Bij de diepe ademhaling die de patiënt uitoefent tijdens een hyperventilatie-aanval, daalt het gehalte aan koolzuur in het bloed onder de normale spiegel. Vaak is hyperventilatie te wijten aan angst of stress, maar ook enkele ernstige ziekten leiden tot een hyperventilatie-aanval. De symptomen verdwijnen meestal door letterlijk en figuurlijk weer op adem te komen wat via enkele heel eenvoudige manieren weer mogelijk is. Niettemin is het raadzaam om toch steeds contact op te nemen met de huisarts omdat een hyperventilatie-aanval mogelijk een symptoom is van een onderliggende aandoening.

Symptomen: Problemen met ademhaling

De patiënt heeft bij een hyperventilatie-aanval een beklemd gevoel op de borst en hij heeft het benauwd. Hierdoor ontwikkelt hij een snelle, ondiepe en hijgende ademhaling. Tijdens de aanval lijkt het voor de patiënt dat hij te weinig zuurstof binnenkrijgt, waardoor hij op deze manier ademt. Hij heeft echter geen zuurstofgebrek maar het koolzuurgehalte in het bloed is wel laag, wat tevens de symptomen veroorzaakt. Het gebied rond de mond kent een stijf en voos gevoel. Tintelingen (paresthesieën) en krampen komen ook voor in de handen (vingers) en voeten (tenen). Door de krampen ontstaan zogenaamde “klauwvingers”. Duizeligheid, draaierigheid, flauwvallen, hartkloppingen (palpitaties), koorts, rillingen en niet kunnen bewegen zijn andere mogelijke lichamelijke symptomen van hyperventilatie. Psychische problemen omvatten verwardheid en extreme angst of ongerustheid. Niet al deze symptomen zijn bij elke patiënt aanwezig, maar de benauwdheid en ademhalingsproblemen zijn wel gebruikelijk.

Eerste hulp bij een hyperventilatie-aanval

Rust inbrengen

Als hulpverlener is het belangrijk om zelf rustig te zijn en ook de patiënt gerust te stellen. De ademhaling is na de hyperventilatie-aanval weer normaal, dus de symptomen zullen meestal na enkele minuten reeds verdwijnen. De hulpverlener houdt kijklustigen op afstand. Deze vormen namelijk een bijkomende stressfactor voor de patiënt.

Door de neus ademen

Soms helpt het om de patiënt af te leiden en hem door de neus te laten ademen. De hulpverlener plaatst de patiënt bij voorkeur voorovergebogen op een stoel met beide voeten goed op de grond. De patiënt plaatst de knieën naast elkaar en hij legt de armen op de bovenbenen. Wanneer hij dan door de neus en zelfs liefst door één neusgat ademt, vergemakkelijkt dit de ademhaling. De hulpverlener let er wel op dat de patiënt hierbij niet van de stoel valt.

Getelde ademhaling volgen

De hulpverlener telt luidop een laag ademhalingsritme en spoort de patiënt aan zijn ademhaling aan te passen aan het trage aftelritme van de ademhaling. Hij blijft bij de patiënt tot zijn ademhaling weer normaal verloopt en het koolzuurgehalte in het bloed opnieuw gestegen is. Meestal verdwijnen de symptomen van de hyperventilatie-aanval geleidelijk binnen enkele minuten.

Medische hulp inschakelen

Denkt de hulpverlener dat de patiënt lijdt aan een andere, onderliggende aandoening die resulteert in hyperventilatie, zoals bijvoorbeeld een shock, dan is medische hulp noodzakelijk. Medische hulp is ook nodig wanneer de patiënt moeilijk of niet te kalmeren is, wanneer pijn optreedt of wanneer de ademhalingsproblemen aanhouden.

EHBO: Zeker niet doen

De hulpverlener stimuleert de patiënt niet om in een papieren of plastic zak te ademen als hij dit niet leuk vindt, want hierdoor neemt de angst nog toe. Ademen in een papieren of plastic zak is overigens niet echt aanbevolen en zelfs onbetrouwbaar. Dit leidt bij een onderliggende, ernstige oorzaak van hyperventilatie mogelijk tot levensgevaarlijke complicaties. Zo heeft een patiënt met hyperventilatie geen feitelijke zuurstofproblemen. Wanneer een patiënt met echte zuurstofproblemen via de methode van het papieren of plastic zakje ademt, verergeren de symptomen bij deze patiënten. Daarenboven leidt een langdurig gebruik van een papieren of plastic zak tot zuurstofnood bij de patiënt.

Lees verder

© 2016 - 2024 Miske, het auteursrecht van dit artikel ligt bij de infoteur. Zonder toestemming is vermenigvuldiging verboden. Deze informatie is van informatieve aard en geen vervanging voor professioneel medisch advies. Per 2021 gaat InfoNu verder als archief, artikelen worden nog maar beperkt geactualiseerd.
Gerelateerde artikelen
HyperventilatieHyperventilatie is heel vervelend. Het heeft vaak een angstige werking op de persoon en in combinatie met een paniekaanv…
Hyperventilatie: symptomen en oefeningenHyperventilatie: symptomen en oefeningenHyperventilatie zorgt voor een gevoel van kortademigheid. Wie dit meemaakt, kan makkelijk in paniek raken. Wat zijn de s…
Wat te doen bij klachten van hyperventilatieWat te doen bij klachten van hyperventilatieHyperventilatie is geen ziekte maar wel zeer vervelend als men het verkrijgt. Zo kunnen er lichamelijke als psychische p…
Hyperventilatie: symptomen, oorzaken en behandelingHyperventilatie: symptomen, oorzaken en behandelingAls je angstig of erg gespannen bent, kan dat veel klachten geven, waaronder hyperventilatie. Als je hyperventileert, da…

EHBO bij een hartaanval: Hartmedicatie en/of reanimatieEHBO bij een hartaanval: Hartmedicatie en/of reanimatieBij een hartaanval (hartinfarct) krijgt het hart onvoldoende bloed, wat onder andere symptomen van kortademigheid, uitst…
EHBO bij een astma-aanval (chronische longaandoening)EHBO bij een astma-aanval (chronische longaandoening)Astma is een chronische longaandoening waarbij de luchtwegen in de longen vernauwen en ontstoken zijn. Astma veroorzaakt…
Bronnen en referenties
  • Inleidingsfoto: InspiredImages, Pixabay
  • Eerste Hulp Bij Ongelukken, Uitgeverij: VeBeS in samenwerking met het Vlaamse Kruis, uitgave: februari 2013, digitale uitgave dus paginanummer onbekend, geraadpleegd op 20 augustus 2016
  • EHBO - Eerste Hulp Bij Ongevallen, Auteur: Paul Broos, Stefaan Nijs, Redactie: P. Broos, Sigrid Nijs, M. Sabbe, Uitgever: Uitgeverij Acco, 9789033457845, mei 2005, vijfde herziene uitgave: 2011, ISBN: 9789033457845, blz. 164, geraadpleegd op 20 augustus 2016
  • EHBO Snelgids, Auteur: Elly van der Meijden, Redactie: Dr. A. Nijland, Uitgever: Reality Bites Publishing B.V., ISBN: 9789490783273, eerste druk: maart 2012, blz. 38-39, geraadpleegd op 20 augustus 2016
  • Het Oranje Kruis Boekje: De officiële handleiding voor eerste hulp, Auteur: Nvt., Redactie: Marijke van Ooijen Overige betrokkenen: Marijke van Ooijen, Hans Van Der Pols, 26e druk, ISBN: 9789006921717, uitgave: 2012, geraadpleegd op 20 augustus 2016
  • Hyperventilation Treatment, http://www.webmd.com/first-aid/hyperventilation-treatment, geraadpleegd op 20 augustus 2016
  • Medische Gids Voor Noodgevallen, Auteur: Ella Tyler, Uitgever: The Readers Digest, ISBN: 9789064075865, juni 2001, blz. 114, geraadpleegd op 20 augustus 2016
Miske (4.039 artikelen)
Laatste update: 07-01-2020
Rubriek: Mens en Gezondheid
Subrubriek: Diversen
Bronnen en referenties: 7
Per 2021 gaat InfoNu verder als archief. Het grote aanbod van artikelen blijft beschikbaar maar er worden geen nieuwe artikelen meer gepubliceerd en nog maar beperkt geactualiseerd, daardoor kunnen artikelen op bepaalde punten verouderd zijn. Reacties plaatsen bij artikelen is niet meer mogelijk.
Medische informatie…
Deze informatie is van informatieve aard en geen vervanging voor professioneel medisch advies. Raadpleeg bij medische problemen en/of vragen altijd een arts.