Maagkanker voorkomen: verlaag het risico op maagkanker

Het is niet duidelijk wat de precieze oorzaak is van maagkanker, dus er is geen manier om het te voorkomen. Maar je kunt wel stappen zetten om het risico op maagkanker te verminderen door het maken van bepaalde leefstijlveranderingen door bijvoorbeeld meer groenten en fruit te eten, te zorgen voor dagelijkse lichaamsbeweging, alcoholgebruik te matigen en te stopen met roken. Maagkanker treft ieder jaar in Nederland zo'n 1500 mensen, meer mannen dan vrouwen. De meeste mensen die te horen krijgen dat ze maagkanker hebben zijn ouder dan 60 jaar.

Maagkanker voorkomen

• Wat is de oorzaak van maagkanker?
• Lichaamsbeweging
• Maagkanker voorkomen door groenten en fruit
• Waaier aan kleurrijk fruit
• Advies van het Voedingscentrum
• Voedingssupplementen
• Maagkanker voorkomen door groene thee?
• Gepekeld en gerookt voedsel
• Stop met roken
• Infectie met H. Pylorie-bacterie
• Het gebruik van aspirine
• Erfelijkheidsonderzoek
• Erfelijke diffuse maagkanker
• DNA-onderzoek

Wat is de oorzaak van maagkanker?

Het is niet duidelijk wat de precieze oorzaak is van maagkanker. Mogelijk dragen maagpoliepen, chronische maagslijmvliesontsteking en een langdurige infectie (van tientallen jaren) met de H. Pylori-bacterie bij aan het ontstaan van deze vorm van kanker. Ook zijn er erfelijke aandoeningen waarbij er tumoren kunnen ontstaan, onder meer maagkanker. Het gaat hierbij om het syndroom van Lynch en Het syndroom van Peutz-Jegers. Er is ook een erfelijke aandoening waarbij maagkanker op de voorgrond staat: erfelijke diffuse maagkanker (zie onder).

Lichaamsbeweging

Regelmatige lichaamsbeweging wordt geassocieerd met een verminderd risico op maagkanker. Probeer om lichamelijke activiteit in te passen in je dagelijkse leven door te tuinieren, fietsen, wandelen, traplopen, etc. Overgewicht of obesitas draagt mogelijk bij aan het risico van maagkanker. Het is daarom belangrijk een gezond gewicht te bereiken en te handhaven. Aan de hand van je BMI kun je berekenen of je te zwaar bent.

Maagkanker voorkomen door groenten en fruit

Waaier aan kleurrijk fruit

Probeer om dagelijks meer groenten en fruit te eten. Kies een grote verscheidenheid aan kleurrijke groenten en fruit. In het bijzonder citrusvruchten (zoals sinaasappels, citroenen en grapefruit) kunnen nuttig zijn, maar grapefruit en grapefruitsap kunnen de bloedspiegels van bepaalde medicijnen die je inneemt veranderen. Het is daarom belangrijk om dit met je huisarts of apotheker te bespreken voordat je grapefruit toevoegt aan je dagelijkse dieet.

Advies van het Voedingscentrum

Het Voedingscentrum adviseer volwassenen dagelijks ten minste 250 gram groenten te nemen en twee porties fruit (200 gram). Groenten en fruit verlagen ook het risico op hart- en vaatziekten (zoals een hartaanval of een beroerte) en diabetes. Het kiezen van volkoren brood, pasta en granen in plaats van geraffineerde granen, en het eten van vis, gevogelte, of bonen in plaats van verwerkt vlees en rood vlees kan ook helpen om het risico op maagkanker te verminderen.

Voedingssupplementen

Studies die hebben gekeken naar het gebruik van voedingssupplementen om het risico op maagkanker te verlagen, laten gemengde resultaten zien. Sommige studies hebben gesuggereerd dat combinaties van antioxidantsupplementen (vitamine A, C en E en het mineraal selenium) het risico op maagkanker bij mensen met een slecht voedingspatroon kan verminderen. Maar de meeste studies onder mensen die gezond eten, vonden geen voordeel aan het toevoegen van vitaminepillen aan hun dieet. Verder onderzoek op dit gebied is nodig.

Maagkanker voorkomen door groene thee?

Hoewel sommige kleine studies suggereerden dat het drinken van thee, met name groene thee, kan bijdragen aan de bescherming tegen maagkanker, hebben de meeste grote studies een dergelijke link niet aangetroffen.

Gepekeld en gerookt voedsel

Verminder de hoeveelheid sterk gezouten en gepekeld voedsel dat je eet. Bescherm je maag door het beperken van deze voedingsmiddelen. Het frequent eten van gepekeld voedsel verhoogt de kans op maagkanker.

Stop met roken

Als je rookt, stop dan met roken. Als je niet rookt, begin er dan niet aan. Roken verhoogt het risico op maagkanker, evenals vele andere vormen van kanker zoals longkanker en kanker in de mondstreek (slokdarmkanker, strottenhoofdkanker en mondholtekanker). Maar de kankerverwekkende stoffen uit tabaksrook komen ook terecht in andere delen van het lichaam. Rokers hebben ook meer kans op het krijgen van leukemie, blaaskanker, nierkanker, leverkanker, baarmoederhalskanker, alvleesklierkanker en darmkanker. Stoppen met roken kan heel moeilijk zijn, dus vraag zo nodig je huisarts om hulp.

Infectie met H. Pylorie-bacterie

Het is onvoldoende bekend of een chronische infectie met de bacterie Helicobacter Pylorie bijdraagt aan de ontwikkeling van maagkanker. Sommige onderzoeken lijken erop te wijzen dat toediening van antibiotica aan mensen die geïnfecteerd zijn met deze bacterie het aantal gevallen van premaligne afwijkingen in de maag verkleint en daarmee ook het aantal gevallen van maagkanker terugdringt. Maar niet alle onderzoeken wijzen in deze richting. Er is meer onderzoek nodig op dit gebied. Een bloedtest kan uitsluitsel geven of je besmet bent met deze lastpak.

Het gebruik van aspirine

Het gebruik van aspirine of andere NSAID's zoals ibuprofen of naproxen, lijkt het risico op maagkanker te verkleinen. Deze medicijnen kunnen ook het risico verkleinen op het ontstaan van darmpoliepen en darmkanker. Deze medicijnen kunnen echter ook aanleiding geven tot interne bloedingen en andere potentiële gezondheidsrisico's bij sommige mensen. Artsen raden niet het gebruik van deze geneesmiddelen aan om maagkanker te voorkomen. Het is niet duidelijk of de voordelen wel opwegen ten opzichte van de nadelen.

Erfelijkheidsonderzoek

Erfelijke diffuse maagkanker

Er zijn een aantal mensen die maagkanker ontwikkelen als gevolg van erfelijke diffuse maagkanker. Slechts een klein percentage van maagkanker wordt veroorzaakt door erfelijke diffuse maagkanker, waarbij de kwaadaardige cellen zich overal in de maagwand verspreiden. Mensen met een verhoogde kans op deze vorm van maagkanker kunnen ervoor kiezen om de maag uit voorzorg te laten verwijderen. Een mutatie in het CDH1-gen, een zogenaamde antikankergen dat ervoor zorgt dat fouten tijdens de celdeling worden hersteld, is in eenderde van de gevallen de oorzaak van erfelijke diffuse maagkanker. Bij de overige gevallen is waarschijnlijk een andere genmutatie de oorzaak. Vrouwen met een mutatie in het CDH1-gen hebben een verhoogd risico op het ontwikkelen van borstkanker.

DNA-onderzoek

Indien meerdere mensen binnen je familie maagkanker hebben gekregen, kan DNA-onderzoek naar het CDH1-gen verstandig zijn. Voorafgaand zal een gesprek met een erfelijkheidsdeskundige uit moeten wijzen of dergelijk onderzoek geïndiceerd is. Als onderzoek uitwijst dat je geen drager bent van het CDH1-gen, dan wil dat niet zeggen dat je geen erfelijke diffuse maagkanker kunt krijgen. Er kan immers sprake zijn van een (nog onbekende) mutatie in een ander gen.

Lees verder

• Maagkanker: symptomen, oorzaak, behandeling en prognose
• Kanker voorkomen: preventie door gezonde leefstijl & voeding