Epsom zout: gezondheidsvoordelen en bijwerkingen bitterzout

Epsom zout: gezondheidsvoordelen en bijwerkingen bitterzout Epsom zout, Epsom salt, bitterzout of magnesiumsulfaat kan worden gebruikt velerlei doeleinden. Epsom zout heeft een lange geschiedenis en kent zeer veel toepassingen op het gebied van het behandelen van gezondheidsproblemen tot esthetische voordelen en zelfs huishoudelijke en tuinbouwtoepassingen. Zowel magnesium als sulfaat zijn van cruciaal belang voor je gezondheid. Epsom zout wordt gemakkelijk door de huid opgenomen; het kan dus worden toegevoegd aan baden. Het goedje kan ook op de huid worden aangebracht als een cosmetisch product of via de mond worden ingenomen als laxeermiddel. Magnesium, dat een sleutelrol speelt bij het reguleren van meer dan 300 enzymen, is essentieel voor fysiologische functies zoals normaal hartritme, spiercontractie en botvorming. Veel mensen hebben een tekort aan magnesium. Zoutbaden van Epsom kunnen helpen. Sulfaat speelt een sleutelrol bij het vormen van eiwitstructuren, het omzetten van voedsel in energie en het behouden van de juiste insulinefunctie.

Wat is Epsom zout?

Wat bekend staat als 'Epsom zout' is niet hetzelfde als het zout dat je gebruikt in je eten. Dat zout bestaat uit natriumchloride, terwijl Epsom zout een natuurlijke mineraalverbinding is van magnesium en sulfaat. Epsom zout ontleent zijn naam aan aan Epsom, een klein stadje onder de rook van Londen. In de zeventiende eeuw werden hier bronnen ontdekt die rijk zijn aan magnesiumzout. Epsom zout dankt de toevoeging 'zout' aan het feit dat het is samengesteld uit kleine, kleurloze kristallen. Het lijkt op tafelzout, maar de effecten op het lichaam zijn zeer verschillend. De Engelse plant-anatoom en fysioloog Nehemiah Grew patenteerde de naam al in 1695.

Nehemiah Grew / Bron: Nehemiah Grew / Bron: "R. White", Wikimedia Commons (Publiek domein)
De populariteit van Epsom zout is door de eeuwen heen gebleven, en tegenwoordig wordt het vaak gebruikt in baden en wellnessbehandelingen vanwege de veronderstelde gezondheidsvoordelen. Het magnesium in Epsom zout zou kunnen helpen bij spierontspanning en verlichting van pijn, terwijl het sulfaat mogelijk de ontgifting van het lichaam ondersteunt. Van sporters tot liefhebbers van ontspannende baden, Epsom zout heeft een veelzijdige reputatie opgebouwd, niet alleen als mineraal, maar ook als onderdeel van een rustgevend ritueel.

Synoniemen

Epsom zout staat ook bekend als:
  • Epsom Salt
  • bitterzout
  • magnesiumsulfaat
  • Engels zout

Epsom zout: veelzijdige toepassingen en voordelen

AspectBeschrijving
SamenstellingEpsom zout is een natuurlijke mineraalverbinding van magnesium en sulfaat, chemisch aangeduid als magnesiumsulfaat (MgSO₄).
OntdekkingEpsom zout werd in de 17e eeuw ontdekt in Epsom, een stadje in Engeland, waar bronnen rijk aan magnesiumzout werden gevonden.
Fysieke eigenschappenHet zout bestaat uit kleine, kleurloze kristallen die lijken op keukenzout, maar het heeft geen natriumchloride in de samenstelling.
Gebruik in wellnessVeel gebruikt in baden om spieren te ontspannen, pijn te verlichten en stress te verminderen. Ook populair voor voetbaden en huidverzorging.
GezondheidsvoordelenMagnesium in Epsom zout wordt verondersteld spierontspanning te bevorderen, terwijl sulfaat mogelijk helpt bij ontgifting en het herstel van de huid.
Medische toepassingenWordt soms gebruikt als laxeermiddel bij obstipatie (op medisch advies) en als middel om huidirritaties te kalmeren, zoals eczeem.
Toepassingen in de tuinVerbetert magnesiumtekorten in de bodem en ondersteunt gezonde plantengroei, met name bij tomaten, paprika's en rozen.
Preventieve voordelenRegelmatig gebruik kan de huid beschermen en de gezondheid van spieren en gewrichten bevorderen, vooral bij sporters en mensen met een actieve levensstijl.
Erfelijke factorenDe voordelen van Epsom zout zijn universeel, maar sommige mensen hebben een genetische aanleg voor een magnesiumtekort, wat het gebruik relevanter maakt.
BeperkingenNiet geschikt voor consumptie zoals tafelzout. Overmatig gebruik kan leiden tot diarree of huidirritatie bij gevoelige personen.
Alternatieve namenBitterzout, magnesiumzout.
Interessante feitenDe naam "Epsom zout" werd in 1695 gepatenteerd door de Engelse wetenschapper Nehemiah Grew. Het wordt tegenwoordig nog steeds veel gebruikt in huishoudens en wellnesspraktijken.
Regionale verschillenIn Nederland wordt het vooral gebruikt voor wellness en tuingebruik, terwijl in de Nederlandse overzeese gebieden en in tropische regio’s de toepassingen meer gericht zijn op huidverzorging door de hogere zonintensiteit.
BewustwordingIn landen zoals Australië wordt Epsom zout gepromoot als onderdeel van huidbescherming en herstel na fysieke inspanning.

Gezondheidsvoordelen van Epsom zout

Hoewel Epsom zout al eeuwenlang een populair middeltje is voor de gezondheid, is er anno 2024 relatief weinig wetenschappelijk onderzoek gedaan naar de gezondheidseffecten van Epsom-zoutbaden. Dr. Rosemary Waring heeft evenwel een onderzoek uitgevoerd en bewezen dat het baden in een Epsom-zoutbad de magnesium- en sulfaatspiegels in het bloed verhoogt.[1] Zoutbaden van Epsom zijn goed voor de gezondheid van het hart omdat het de magnesium- en sulfaatspiegels verhoogt. Het is anno 2024 nog niet bekend hoe dit proces werkt. Sommige onderzoekers speculeren dat het zout van Epsom via osmose door de huid wordt opgenomen. Anderen speculeren dat het inademen van de warme Epsom-waterdamp verantwoordelijk is voor het effect. Of het kan iets geheel anders zijn. Wat het ook is, Epsom zout bied je de volgende gezondheidsvoordelen:

Vermindert pijn en ontsteking

Magnesium is een krachtig ontstekingsremmend mineraal. Dat verklaart waarom zoveel mensen zich tot Epsom-zoutbaden hebben gekeerd om pijnklachten te verzachten. Een meta-analyse gepubliceerd in het European Journal of Clinical Nutrition vond een verband tussen een verhoogd magnesiuminname via de voeding en lagere niveaus van C-reactief proteïne (CRP).[2] Dat is van belang omdat CRP een bekende marker is van ontsteking. Ontsteking leidt tot zwelling en pijn. Een zoutbad van Epsom helpt om dit te verminderen.

Thuis controleren van de bloedsuikerspiegel / Bron: Istock.com/Highwaystarz-PhotographyThuis controleren van de bloedsuikerspiegel / Bron: Istock.com/Highwaystarz-Photography

Verbetert de bloedglucoseregulatie

Een aantal gezondheidsproblemen, zoals diabetes type 2 en het metabool syndroom, komen voort uit insulineresistentie. Magnesium helpt de insulinegevoeligheid te vergroten. Het resultaat is betere controle van de bloedsuikerspiegel en een verlaagd risico op diabetes. Een studie onder 63 personen met diabetes type 2 verdeelde de groep in tweeën. Eén groep kreeg magnesiumsupplementen; de andere niet. Na 16 weken had de magnesiumgroep significant lagere nuchtere glucosespiegels dan de controlegroep.[3] Met Epsom-zoutbaden krijg je de magnesiuminname die je nodig hebt om je bloedsuikerspiegel onder controle te houden. Ze zijn geen vervanging voor een gezonde leefstijl, bestaande uit een gezond dieet, voldoende slaap en lichaamsbeweging, maar het is wel een goede en welkome aanvulling.

Verlicht obstipatie

Epsom zout is door de De Food and Drug Administration, afgekort FDA, het agentschap van de federale overheid van de Verenigde Staten, goedgekeurd als een laxeermiddel en wordt vaak gebruikt om obstipatie te verlichten. Een overzicht van talrijke studies concludeerde dat Epsom zout een krachtig laxerend effect heeft.[4] Magnesiumionen oefenen een osmotisch effect uit, waardoor water in de darmen wordt vastgehouden. Dit verhoogt de vloeibaarheid van ontlasting en resulteert in een laxerende werking.

Vermindert stress

Magnesium heeft een grote impact op neurale prikkelbaarheid. Samen met calcium en glutamaat bevindt het zich in de synapsen tussen neuronen. Calcium en glutamaat kunnen de NMDA-receptor activeren, een prikkelende neurotransmitter. Magnesium kan daarentegen op de NMDA-receptor zitten zonder het te activeren. Zonder voldoende magnesium is het gemakkelijker voor je systeem om 'onnodige' stress te voelen. Magnesium heeft een kalmerend effect. Eén studie toonde aan dat het aanvullen ervan binnen een paar weken effectief was bij de behandeling van ernstige depressie.[5]

Magnesium heeft een kalmerend effect, waardoor de Epsom-zoutbaden ideaal zijn voor de behandeling van depressies en voor het verlichten van stress. Stress zelf zorgt ervoor dat het lichaam minder efficiënt magnesium gebruikt. Het kan dus een vicieuze cirkel worden. Een magnesiumtekort maakt dat je meer kans hebt om onder de gevolgen van stress te lijden, en dat vermindert op zijn beurt het vermogen om met stress om te gaan.

Bloeddrukmeting door een arts / Bron: Kurhan/ShutterstockBloeddrukmeting door een arts / Bron: Kurhan/Shutterstock

Verhoogt de magnesium- en sulfaatniveaus

Magnesium- en sulfaatdeficiënties zijn potentieel gevaarlijk. Een sulfaatgebrek is zeldzaam. Een magnesiumtekort komt evenwel vaak voor. Een lage magnesiuminname wordt geassocieerd met allerlei gezondheidsklachten, variërend van diabetes type 2 en het metabool syndroom tot hoge bloeddruk en zelfs hartaandoeningen.[6] Epsom-zoutbaden kunnen uitkomst bieden, omdat beide mineralen zich een weg banen door je huid. Op zijn minst is het nemen van Epsom-zoutbaden ontspannend en een goede preventieve maatregel tegen mineraaltekorten en de gezondheidsproblemen die ze veroorzaken.

Epsomzout drinken?

In het verleden was het vrij gebruikelijk om Epsomzout te drinken met water. Kijk hier mee uit, want dit heeft een laxerend effect heeft. Epsomzout werd traditioneel gebruikt als een remedie tegen obstipatie. In dat geval dien je een kleine eetlepel zout toe te voegen aan een glas water. Je kunt ook wat limoensap toevoegen aan het mengsel om de smaak te verbeteren. E

Let op! Het drinken van Epsomzout brent enig risico met zich mee. Het kan namelijk leiden tot uitdroging en verstoring van de elektrolytenbalans in het lichaam. Daarom is het raadzaam om gedurende de rest van de dag één of twee extra glazen water te drinken om gehydrateerd te blijven.

Cosmetische voordelen van Epsom salt

Je kunt Epsom salt of zout ook gebruiken voor cosmetische doeleinden. Hoewel onderzoekers deze anno 2024 nog niet hebben onderzocht, hebben veel mensen ervaren dat het effectief is. Omdat Epsom zout zo betaalbaar en veilig is, is het eenvoudig om het eens zelf uit te proberen.

Body scrub

Meng ½ kopje Epsom zout met ¼ kopje olijfolie en scrub je huid onder de douche voor een gezonde en gladde huid.

Ter behandeling van lichte zonnebrand

Meng twee eetlepels Epsom zout in een kopje koud water. Doop vervolgens een washandje in het mengsel en breng het aan op je huid. Je kunt je mengsel ook in een spuitfles doen en het op de door de zon verbrande lichaamsdelen sproeien.

Epsom zout / Bron: Martin SulmanEpsom zout / Bron: Martin Sulman

Exfoliërende gezichtsmasker

Meng een eetlepel Epsom zout, olijfolie en honing en breng het aan op je gezicht. Laat het 10 minuten inwerken ​​voordat je het gezichtsmasker wegspoelt en zo de onzuiverheden verwijdert.

Voetenbad

Meng een ½ kopje Epsom zout in warm water en laat 10 tot 15 minuten je voeten erin weken om pijn te verzachten, de huid te verzachten en slechte geurtjes (door stinkende voeten) te verwijderen.

Haarvolume creëren

Combineer een conditioner met Epsom zout. Verwarm het mengsel in een pot en breng het vervolgens op je haar aan, van de hoofdhuid tot aan de uiteinden. Laat de mix 20 minuten inwerken voordat je het uitspoelt. Doe dit één keer per week.

Jeukende huid en insectenbeten

Het verlicht jeukende huid en insectenbeten. Meng twee eetlepels Epsom zout per kopje water. Doe het mengsel in een spuitfles en spuit het op geïrriteerde gebieden.

Epsom zout voor huis en tuin

Je kunt Epsom zout ook rondom je huis, tuin en erf gebruiken:
  • Reinigen van tegels en voegen. Meng gelijke delen vloeibaar afwasmiddel met Epsom zout. Vuile vloeren en oppervlakken schrobben en vervolgens grondig afspoelen.
  • Schrale grond vruchtbaar maken. Het gebruik van Epsom zout kan je planten helpen levendiger en robuuster te worden. Voeg gewoon een eetlepel toe aan de aarde direct onder nieuwe planten die je in de grond zet om hun groei te stimuleren.
  • Stoot slakken af. Strooi wat Epsom zout langs de looppaden, patio's of andere plekken waar je slakken ziet om ze weg te houden.
  • Versterk kamerplanten. Versterk planten door ze eenmaal per week wat water met Epsom zout te geven.

Epsom zout kent veel toepassingen / Bron: Martin SulmanEpsom zout kent veel toepassingen / Bron: Martin Sulman

Een Epsom-zoutbad nemen

Iedereen heeft zijn eigen speciale manier van hoe je een Epsom-zoutbad moet nemen, maar dit zijn de basisprincipes. Vul het bad met water. Het water moet erg warm zijn, maar niet te heet; nog steeds comfortabel om aan te raken. Terwijl het badwater loopt, giet je langzaam het zout in de buurt van de kraan om het te laten oplossen. Doe tussen de een en twee kopjes zout in het bad. Als je jezelf wilt trakteren, kun je wat etherische oliën toevoegen (lavendel is heerlijk om te ontspannen) en/of een paar druppels olijfolie om je huid te verzachten. In het onderzoek over de Epsom-zoutbaden in relatie tot verhoogde magnesium- en sulfaatniveaus, baadden de deelnemers 12 minuten lang, maar je kunt ook langer in bad blijven. Je hoeft de zoutbaden van Epsom slechts één tot twee keer per week toe te passen om er goed van te profiteren.

Bijwerkingen van bitterzout

Baden in een zoutbad van Epsom of andere plaatselijke toepassingen (aanbrengen op de huid) is over het algemeen zeer veilig. Het innemen van Epsom zout, bijvoorbeeld ter behandeling van obstipatie, vereist wat meer voorzichtigheid. Hoewel Epsom zout geen twijfelachtige chemicaliën en kunstmatige stoffen bevat, zoals de meeste commerciële laxeermiddelen, is het raadzaam de instructies goed op te volgen en nooit meer nemen dan op het etiket staat aangegeven. Je kunt er een opgeblazen gevoel en vloeibare of zachte ontlasting van krijgen. In bepaalde situaties, als je uitgedroogd bent, een open wond of brandwonden hebt, of kampt met hartproblemen, dan kun je het beste Epsom zout vermijden.

Noten:
  1. Dr RH Waring, School of Biosciences, University of Birmingham. B15 2TT, U.K. Report on Absorption of magnesium sulfate (Epsom salts) across the skin
  2. Dibaba DT, Xun P, He K. Dietary magnesium intake is inversely associated with serum C-reactive protein levels: meta-analysis and systematic review. Eur J Clin Nutr. 2014 Apr;68(4):510-6. doi: 10.1038/ejcn.2014.7. Epub 2014 Feb 12.
  3. Paul M. Ridker, M.D., Charles H. Hennekens, M.D., Julie E. Buring, Sc.D., and Nader Rifai, Ph.D. C-Reactive Protein and Other Markers of Inflammation in the Prediction of Cardiovascular Disease in Women. N Engl J Med 2000; 342:836-843
  4. Anton Emmanuel. Current management strategies and therapeutic targets in chronic constipation. Therap Adv Gastroenterol. 2011 Jan; 4(1): 37–48.
  5. Eby GA, Eby KL. Rapid recovery from major depression using magnesium treatment. Med Hypotheses. 2006;67(2):362-70. Epub 2006 Mar 20.
  6. Johnson S. The multifaceted and widespread pathology of magnesium deficiency. Med Hypotheses. 2001 Feb;56(2):163-70.

Lees verder

© 2019 - 2024 Tartuffel, het auteursrecht van dit artikel ligt bij de infoteur. Zonder toestemming is vermenigvuldiging verboden. Deze informatie is van informatieve aard en geen vervanging voor professioneel medisch advies. Per 2021 gaat InfoNu verder als archief, artikelen worden nog maar beperkt geactualiseerd.
Gerelateerde artikelen
Goedkope manieren om rugpijn te behandelenGoedkope manieren om rugpijn te behandelenVeel mensen hebben wel eens last van rugpijn. De pijn kan je hele dag om zeep doen want het verhindert je om alle dingen…
Verstuiking - natuurlijke behandelingenVerstuiking - natuurlijke behandelingenNatuurlijke behandelingen tegen verstuiking zijn gericht op het verminderen van de pijn en de zwelling. In sommige geval…
Verstopt melkkanaaltje - Natuurlijke behandelingenVerstopt melkkanaaltje - Natuurlijke behandelingenEen verstopt melkkanaaltje kan voorkomen bij vrouwen die borstvoeding geven en wordt gekenmerkt door pijn, roodheid en p…
Floaten, effectief ontstressenFloaten, effectief ontstressenHet bestaat al heel lang, maar het is niet altijd “aangezien” als ultieme manier van ontspannen. Wat niet wegneemt dat e…

Medicijnen voor hart en bloedvaten – ACE-remmersMedicijnen voor hart en bloedvaten – ACE-remmersACE-remmers worden vaak voorgeschreven bij onder andere hoge bloeddruk, hartfalen en na een hartinfarct. Bekende voorbee…
Psychische veranderingen bij vrouwen in de overgangPsychische veranderingen bij vrouwen in de overgangDe overgang kan een lastige periode in een vrouwenleven zijn. Aan het einde van haar vruchtbare leven krijgt een vrouw d…
Bronnen en referenties
  • Inleidingsfoto: Publiek Domein, Wikimedia Commons (PD)
  • Anton Emmanuel. Current management strategies and therapeutic targets in chronic constipation. Therap Adv Gastroenterol. 2011 Jan; 4(1): 37–48.
  • Dibaba DT, Xun P, He K. Dietary magnesium intake is inversely associated with serum C-reactive protein levels: meta-analysis and systematic review. Eur J Clin Nutr. 2014 Apr;68(4):510-6. doi: 10.1038/ejcn.2014.7. Epub 2014 Feb 12.
  • Dr RH Waring, School of Biosciences, University of Birmingham. B15 2TT, U.K. Report on Absorption of magnesium sulfate (Epsom salts) across the skin
  • Eby GA, Eby KL. Rapid recovery from major depression using magnesium treatment. Med Hypotheses. 2006;67(2):362-70. Epub 2006 Mar 20.
  • https://www.pit-pit.com/epsom-zout.html
  • https://www.healthline.com/nutrition/epsom-salt-benefits-uses
  • https://draxe.com/epsom-salt/
  • https://health.clevelandclinic.org/7-things-you-probably-didnt-know-about-epsom-salt/
  • https://blog.paleohacks.com/epsom-salt/
  • https://holistik.nl/epsom-zout-gezond/
  • https://en.wikipedia.org/wiki/Nehemiah_Grew
  • https://nl.wikipedia.org/wiki/Food_and_Drug_Administration
  • Johnson S. The multifaceted and widespread pathology of magnesium deficiency. Med Hypotheses. 2001 Feb;56(2):163-70.
  • Martin Sulman. Mens & Gezondheid. https://mens-en-gezondheid.nl/ (ingezien op 13-12-2024)
  • Nootrofit. De heilzame werking van Epsom zout. https://www.nootrofit.nl/nl/blogs/blog/de-heilzame-werking-van-epsom-zout/ (ingezien op 24-5-2023)
  • Paul M. Ridker, M.D., Charles H. Hennekens, M.D., Julie E. Buring, Sc.D., and Nader Rifai, Ph.D. C-Reactive Protein and Other Markers of Inflammation in the Prediction of Cardiovascular Disease in Women. N Engl J Med 2000; 342:836-843
  • Afbeelding bron 1: "R. White", Wikimedia Commons (Publiek domein)
  • Afbeelding bron 2: Istock.com/Highwaystarz-Photography
  • Afbeelding bron 3: Kurhan/Shutterstock
  • Afbeelding bron 4: Martin Sulman
  • Afbeelding bron 5: Martin Sulman
Tartuffel (2.971 artikelen)
Laatste update: 13-12-2024
Rubriek: Mens en Gezondheid
Subrubriek: Diversen
Bronnen en referenties: 22
Per 2021 gaat InfoNu verder als archief. Het grote aanbod van artikelen blijft beschikbaar maar er worden geen nieuwe artikelen meer gepubliceerd en nog maar beperkt geactualiseerd, daardoor kunnen artikelen op bepaalde punten verouderd zijn. Reacties plaatsen bij artikelen is niet meer mogelijk.
Medische informatie…
Deze informatie is van informatieve aard en geen vervanging voor professioneel medisch advies. Raadpleeg bij medische problemen en/of vragen altijd een arts.