Afkoelen bij warm weer: tips en maatregelen ter verkoeling

Zomer, zon, zweet en hitte, de zomer van 2019 brak alle records. Hoe kun je afkoelen bij warm weer? Het belangrijkste bij hitte en hoge temperaturen is veel drinken. En niet alleen de hoeveelheid zoals wordt aanbevolen bij normale temperaturen, zo'n 1,5 - 2 liter, maar eerder 3 liter (tenzij dit om gezondheidsredenen niet gewenst is). De ideale dorstlesser is gewoon leidingwater. Omdat het lichaam ook mineralen verliest als gevolg van zweten op warme dagen, moet je ook mineralen aanvullen met sap, thee of zelfs soep of bouillon. Ook is het verstandig om een ventilator of airconditioning aan te zetten en ’s nachts en tegen de ochtend – wanneer het is afgekoeld – ramen en binnendeuren wijd open te zetten om de warmte uit je huis te verdrijven. Verder doe je er goed aan om bij warm weer buitenshuis geen inspanningen te verrichten tussen 12 en 16 uur. En zo zijn er nog veel meer tips en maatregelen hoe je kunt afkoelen bij warm of zelfs heet weer.

• Huis afkoelen bij warm weer
• Goed ventileren
• Schakel alle elektrische apparaten uit die warmte afgeven
• Koelte tijdens het slapen 's nachts
• Lichaam: tips en maatregelen ter verkoeling
• Houd siësta
• Pas je kleding aan
• Producten ter verkoeling
• Handen en polsen onderdompelen in koud water
• Leg je benen hoger
• Ga het water in
• Verlaat de auto of pauzeer regelmatig
• Slapen onder linnen
• Vermijd koude douches
• IJskoude massage
• Zoek naar de koele plekken in de hitte
• Vermijd beweging tijdens hitte
• Eten en drinken op hete dagen
• Voldoende drinken
• Eet goed en verstandig
• Lichtere maaltijden
• Koffie en alcohol
• Medicijnen en warm weer
• Controleer je medicatie
• Medicijnen zijn gevoelig voor warmte

Huis afkoelen bij warm weer

Goed ventileren

Begin zo snel mogelijk met de voorzorgsmaatregelen tegen hitte. Zet ’s nachts en tegen de ochtend ramen en binnendeuren wijd open om het huis te vullen met frissere en koudere buitenlucht. Tot grofweg 8.30 uur is de lucht nog koel en fris. Sluit deuren en ramen om 8.30 uur en maak de kamers donkerder met jaloezieën of gordijnen (metalen rolluiken zijn optimaal omdat ze de zonnestralen reflecteren). Houd de zon buiten je huis.

Schakel alle elektrische apparaten uit die warmte afgeven

In de zomer kunnen televisies en andere technische apparaten de ruimte verwarmen. Een televisie en dan vooral een lcd-televisie geeft ontzettend veel warmte af. Schakel daarom alles uit dat warmte uitstraalt.

Koelte tijdens het slapen 's nachts

In de zomer is slapen vaak een kwelling. Zet sowieso de ramen weer open als het buiten afgekoeld is. Bedenk dat slapen op zolder of onder een plat dak heel warm kan zijn, aangezien warme lucht opstijgt; je kunt daarom beter kiezen voor een slaapplaats op de benedenverdieping. Je kunt ook de kwellende warmte uit de slaapkamer blazen door het raam een klein stukje open te zetten en een ventilator in de richting van de deuropening die de warme lucht de gang inblaast. Je kunt ook een airco plaatsen in je slaapkamer. Je kunt daarbij kiezen tussen een mobiele of vaste airco. Een mobiele airco is al te koop vanaf zo'n €100 en de prijzen lopen op tot €1000. Je kunt ook een doe-het-zelf-airco plaatsen. Leg overdag een paar plastic flessen water of koelboxelementen in de vriezer. Zet ze voordat je gaat slapen in een plastic teil in de slaapkamer en plaats er een draaiende ventilator voor en het resultaat is heerlijke koele lucht.

Lichaam: tips en maatregelen ter verkoeling

Houd siësta

Tussen 12 en 16 uur kun je het beste rustig aan doen en buitenshuis geen inspanningen verrichten. Sporten moet je dan zeker vermijden. Daarvoor is het dan gewoonweg te warm.

Pas je kleding aan

Luchtige kleding
Draag luchtige kleding, bij voorkeur gemaakt van linnen of andere materiaal dat luchtig en ademend is. Bovendien is linnen een natuurlijke stof die hitte meer buiten houdt dan andere stoffen.

Functioneel shirt
Trek in plaats van het katoenen shirt een functioneel shirt aan. Een functioneel T-shirt voor sport en vrije tijd is van functioneel polyester en daardoor licht en sneldrogend. Dit materiaal transporteert vocht en warmte naar buiten. Bij katoen hoopt het zweet zich op tussen de vezels en krijg je een onaangenaam gevoel van vocht.

Zet een hoed op
Je hoofd is het controlecentrum van het lichaam en dat mag natuurlijk niet oververhit raken. Zonnebrand en zonnesteek voorkom je onder meer door het dragen van een hoofddeksel. zoals een hoed of een pet, als je in de zon bent. Een beschermend hoofddeksel is vooral belangrijk voor kinderen die veel in de zon zijn.

Producten ter verkoeling

Groene thee spray
Maak je eigen persoonlijke verfrissingsspray. Het enige dat je nodig hebt is groene thee en een spuitfles. Breng de thee aan de kook, laat hem afkoelen en giet het in een spuitfles. Sproei af en toe de thee in je gezicht ter afkoeling. Er zijn ook kant-en-klare sprays verkrijgbaar die vaak zijn samengesteld met een mix van voedingsrijke planten, zoals groene thee, aloë vera en komkommer. De laatste twee zijn rijk aan essentiële vitaminen en mineralen en zorgen voor verkoeling en hydrateren de huid. Groene thee bevat krachtige antioxidanten die de huid beschermen en de huidbarrière versterkt.

Hoofdhuid koelen met tea tree of menthol shampoo
Je moet dit zeker proberen: voeg 4 tot 5 druppels tea tree olie toe aan je shampoo; het koelt de hoofdhuid gedurende de dag. Hiermee creëer je een verfrissende shampoo met een verkoelend effect op je hoofdhuid. Menthol heeft ook een verfrissende werking op de huid.

Koude inlegzooltjes
Zin in een frisheidseffect voor de voeten? Leg je inlegzolen een nacht in de koelkast en doe deze in je schoenen als je de deur uit moet. Tijdens het wandelen geven de zolen koude af.

Kruik met koud water
Een kruik met daarin koud water of ijswater zorgt voor een aangename koelte. Het beste gevuld met koud water, dan in de koelkast en twee uur later tussen de voeten plaatsen.

Breng menthol aan
Het ingrediënt van veel essentiële oliën verdampt extreem snel en geeft een geweldig gevoel van frisheid. Het is het beste om om de paar uur menthol op de knieën, polsen en slapen te wrijven. Er is ook onderzoek gedaan naar het intramusculaire koeleffect van op menthol gebaseerde gel en het blijkt dat dit effectief is.[1] De waarschijnlijke oorzaak is echter verdampingskoeling ondanks een toename in de doorbloeding van de huid door de menthol en de verkoelende sensatie van menthol.

Handen en polsen onderdompelen in koud water

Tussendoor kun je afkoelen door je handen en polsen zo'n 30 seconden in koud water onder te dompelen. Dit verfrist en ondersteunt het cardiovasculaire systeem in de strijd tegen te veel lichaamswarmte. Je kunt ook een natte handdoek in je nek leggen. Deze maatregelen helpen omdat je nek en polsen goed doorbloed zijn en er slagaders door lopen. Bovendien vernauwen slagaders niet als de omgeving afkoelt, in tegenstelling tot de kleinere vaatjes in de huid. Daardoor heeft langer koelen dus wel effect bij de polsen en de nek.

Leg je benen hoger

Hoge temperaturen veroorzaken bij veel mensen veneuze problemen. In dat geval is het verstandig om je benen hoger te leggen. Een andere vaatoefening is op de tenen van je beide voeten staan, dat wil zeggen til je hielen op en houd je voorvoet op de grond.

Ga het water in

In de zomer is een plek aan het water de meest aangename plek om te verblijven. Daarom zoeken veel mensen op warme dagen verkoeling in het zwembad of aan het strand. Om af te koelen kun je overigens het best in een zwembad met water van ongeveer 15 graden Celsius springen.

Verlaat de auto of pauzeer regelmatig

Kun je niet zonder de auto? Neem dan elk uur een pauze om af te koelen (drink nog eens 0,3 tot 0,5 liter water) als je auto niet beschikt over een airco. Dit is nog belangrijker omdat het gebrek aan warmteafgifte in de oververhitte auto fatale gevolgen heeft voor het reactievermogen en de systemische circulatie.

Slapen onder linnen

Slaap onder 100% linnen lakens. Het grootste voordeel van linnen is dat het heerlijk koel is in de zomer.

Vermijd koude douches

Jezelf opfrissen met een koude douche is geen goed idee. Dan trekken namelijk de poriën van de huid samen zodat je na het afkoelen nog meer zweet dan voorheen. Het is beter om lauw te douchen.

IJskoude massage

Dompel het topje van een vinger in ijskoud water en druk dan voorzichtig met je vinger op je slapen; je voelt je meteen frisser.

Zoek naar de koele plekken in de hitte

Pas je dagelijkse routine aan de hitte aan, als dat mogelijk is. Sta bijvoorbeeld vroeg op en werk als het nog aangenaam koel is. Verblijf zo veel mogelijk in koele kamers en beperk je buitenactiviteiten tot de ochtend- en avonduren. Als je toch buiten moet zijn, zoek dan de schaduw op.

Vermijd beweging tijdens hitte

Probeer lichamelijke inspanning te vermijden; dit geldt met name voor de hete middaguren. Als je wilt sporten, doe dit dan alleen 's ochtends of 's avonds, als het nog koel of al wat koeler is. Als je hier geen rekening mee kunt houden en tijdens de hitte fysiek moet werken, moet je nog meer drinken dan normaal.

Eten en drinken op hete dagen

Voldoende drinken

Je moet 2 tot 3 liter (water) per dag drinken, zeker als het warm is en je veel transpireert. Koud water en slush (dat is gestampt ijs met water) drinken helpt om af te koelen. Je kunt je water desgewenst een natuurlijk smaakje geven door er bijvoorbeeld stukjes fruit aan te voegen. Het kan ook helpen om warme dranken te drinken zoals warme thee, want dit zorgt namelijk voor extra zweetproductie waardoor je afkoelt. Maar bij vochtig, benauwd weer biedt het echter geen soelaas. Het zweet kan in deze omstandigheden niet verdampen.

Eet goed en verstandig

De zomer is de periode van meloenen, ananas en ander tropisch fruit met een bijzonder hoog water- en mineraalgehalte, waardoor ze de perfecte zomersnack zijn. Hetzelfde geldt voor lichte soepen.

Lichtere maaltijden

Je moet ook je dieet aanpassen aan de warme dagen. Als er een hittegolf is, kun je het beste verschillende kleine en lichte maaltijden eten, verdeeld over de dag. Wat groente, salades of zelfs een klein beetje fruit zijn hier uitermate geschikt voor. Sterk aanbevolen zijn waterrijke vruchten. Optimaal zijn bijvoorbeeld komkommers, tomaten, courgette, perziken of aardbeien; deze zijn niet alleen rijk aan water, maar ook seizoensgebonden. Zwaar verteerbare en minder duurzame voedingsmiddelen zoals plakjes worst kun je beter vermijden.

Koffie en alcohol

Volgens veel mensen heeft koffie een vochtafdrijvend effect, maar dat is niet correct. Het lichaam verliest volgens het Voedingscentrum niet meer vocht door het drinken van bijvoorbeeld koffie. Koffie drijft geen vocht af dus kun je gerust koffie drinken op warme dagen. Alcohol kun je daarentegen beter laten staan vanwege het vochtafdrijvende effect ervan. Drink je op een warme dag toch een drankje met alcohol zoals een koud biertje, drink dan naast ieder glas alcohol een glas water.

Medicijnen en warm weer

Controleer je medicatie

Sommige medicijnen moeten anders worden ingenomen bij zeer warm weer. In het geval van bloeddrukverhogende middelen (anti-hypotensiva), moet de dosering bijvoorbeeld worden aangepast wanneer het bijzonder warm is. Nog iets: antibiotica maken de huid gevoeliger en te veel zonlicht is dus een gevaar. Controleer de bijsluiter of vraag je apotheker ernaar.

Medicijnen zijn gevoelig voor warmte

Insuline wordt bijna altijd in de koelkast bewaard, aangezien warmte van invloed kan zijn op de chemische structuur van insuline, waardoor het niet actief is. Als je insuline bij je draagt ​​en veel tijd buiten doorbrengt tijdens de warmere maanden, is het raadzaam om insuline vaker te vervangen.

Antibiotica zullen niet op volle sterkte werken als ze te warm worden bewaard. Dat maakt het gemakkelijk voor bacteriën om resistent te worden en daadwerkelijk tegen het antibioticum te vechten. Dit kan de infectie nog erger maken.

Noten:

1. Hunter AM, Grigson C, Wade A. INFLUENCE OF TOPICALLY APPLIED MENTHOL COOLING GEL ON SOFT TISSUE THERMODYNAMICS AND ARTERIAL AND CUTANEOUS BLOOD FLOW AT REST. Int J Sports Phys Ther. 2018 Jun;13(3):483-492.

Lees verder

• Niet kunnen zweten: symptomen en oorzaken van anhidrose
• Zonnesteek: symptomen, verschijnselen, oorzaak & behandeling
• Uitdroging (dehydratie): symptomen, oorzaak en behandeling