Slapen kunt u leren

Is het niet prettig om elke morgen bruisend van energie en levenslust op te staan? Spijtig genoeg liggen elke nacht tal van mensen klaarwakker in bed te woelen. Ze tellen schaapjes of slikken pillen. Zij kunnen enkel dromen van een gezonde nachtrust.

Wat is slapeloosheid

De slaap is een biologische behoefte. Het is een essentiële noodzaak om lichamelijk en geestelijk te functioneren. Maar veel mensen snurken, hebben rusteloze benen of slaapwandelen, waardoor ze alles behalve uitgerust ontwaken. Maar ook slapeloosheid is een vaak voorkomende aandoening. Een 12% van de bevolking zou hier af en toe last van hebben. En een 10% van de mensen kamt dagdagelijks met dit probleem. De meeste klachten betreffen het moeizaam inslapen. Het wordt vervelend als het inslapen langer duurt dan een half uur. Een kleinere groep heeft eerder het probleem van het ´s nachts wakker worden. De kleinste groep heeft dan weer last van het te vroeg ontwaken.

De oorzaak

Iedere mens heeft zijn eigen slaappatroon. Deze verandert ook nog eens door de jaren heen. Hoe ouder we worden, hoer minder slaap we nodig hebben. De ene mens heeft acht uur slaap nodig, de ander heeft voldoende aan zes uur slaap. Soms zijn klachten over slapeloosheid eerder te wijten aan het feit dat sommige mensen minder slaap nodig hebben dan ze denken. Slaapproblemen worden vaak in verband gebracht met depressies. Slapeloosheid kan een symptoom zijn van een depressie, maar kan er ook de voorbode van zijn. Andere oorzaken zijn wel eens stress, angst of te veel werk. Indien je een zorgeloos bestaan leid en toch met slapeloosheid te maken hebt, kan je oorzaak ook zoeken bij stimulerende geneesmiddelen, koffie, thee, alcohol, tabak of een te zware maaltijd kort voor het slapen gaan.

Slaaphygiëne

Er bestaat maar één manier om wakker te zijn, maar er bestaan tal van manieren om te slapen. Men spreekt vaak van de architectuur van het slapen of slaaphygiëne. Onze nacht is namelijk ingedeeld in drie tot zes cycli. Elke cyclus gaat van start met een fase van lichte slaap, gevolgd door een periode van diepe slaap om uiteindelijk te belanden in de zogenaamde paradoxale slaap. Het is pas in de diepe slaap dat verschillende lichaamsfuncties zich gaan herstellen, zoals de spieren en de beenderen; Maar ook de hormonenhuishouding. Tijdens de paradoxale slaap is het de geest en het geheugen dat nieuwe krachten op doet. Deze derde fase is cruciaal voor bijvoorbeeld het concentratievermogen of ons gevoel voor humor. het is ook in deze laatste fase dat we de snelle oogbewegingen maken, oftewel rapid eye movements. Men noemt dit dan ook wel vaak de REM-slaap. Deze hele cyclus duurt ongeveer negentig minuten en herhaalt zich een zes tot een tiental keer. Hoe meer de nacht vordert zal de lichte slaap korter worden en de paradoxale slaap langer. Slaap kondigt zich aan door geeuwen, prikken in de ogen, zware oogleden en verslappen van de aangezichtspieren. Als je voor de televisie of in de wagen moet vechten tegen de slaap en niet aan toegeeft, zal je vermoedelijk moeten wachten tot het begin van de volgende cyclus, ongeveer anderhalf uur later, voor u kunt inslapen. Heb je begin van de cyclus gemist als je al in bed ligt, kan je best een tijdje terug opstaan tot je terug signalen krijgt omin te slapen. Ook belangrijk voor je slaaphygiëne is de regelmaat. Elke dag op hetzelfde uur gaan slapen en opstaan, helpt uw biologische klok een vast ritme te kweken. Zorg dat de kamer niet warmer is dan twintig graden en verlucht ze overdag voldoende. Zorg dat het donker is in de kamer. Ook magnetische straling van televisie en computers kunnen de slaap verstoren. Koolhydraten helpen inslapen en verkies je als avondmaal boven proteïnen, die je eerder wakker houden. Als je gedurende de nacht regelmatig wakker wordt, kan je best eens proberen je nachten in te korten door later te gaan slapen. Probeer vooral te ontspannen en luister naar de signalen van je lichaam. ´S avonds sporten of een warm bad nemen kan ook helpen om beter in te slapen.

Slaappillen

Bijna één op drie met slaapproblemen gebruiken slaappillen. Velen worden hier ook mee geholpen. Alvorens naar geneesmiddelen over te stappen, kan je best eens de werken proberen van plantenextracten. Aftreksels, pilletjes, tabletten of siroop op plantaardige basis kunnen volstaan om uw slaap weer op het rechte pad e brengen. Meidoorn, passiebloem, ijzerkruid, linde, hop, oranjebloesem, kamille en valeriaan zijn middelen waar vaak wetenschappelijk is aangetoond dat ze werken bij slapeloosheid. Lukt een dergelijke therapie niet kan je op voorschrift van de huisarts altijd nog overstappen op tal van bezodiapines met korte en lange werking. Hierbij moet je evenwel onthouden dat dit klassieke slaapgeneesmiddel de kwantiteit van de slaap verbeterd, maar ook de kwaliteit verminderd. Zij kunnen met andere woorden enkel helpen om een goede slaaphygiëne op te bouwen.