Hypersomnie - overmatig slapen

Hypersomnie of overmatig slapen is een van de kenmerken van atypische depressie. Lees hier meer over hoe het wordt vastgesteld en wat je er tegen kunt doen. De DSM-IV onderscheidt verschillende vormen slaapstoornissen, zo ook hypersomnie. Het is net iets anders dan narcolepsie waarbij je slaap-aanvallen hebt. Plotseling in slaap vallen ongeacht waar je bent of wat je aan doen bent is veel voorkomend.

Voor het vaststellen ervan kijken we naar de volgende punten:

• De voornaamste klacht is overmatige slaperigheid gedurende ten minste één maand of verschillende periodes van tenminste drie dagen gedurende tenminste twee jaar.
• De overmatige slaperigheid beperkt in sterke mate het sociaal of beroepsmatig functioneren.
• Het is niet toe te schrijven aan of het is niet een gevolg van een andere slaapstoornis (narcolepsie, slapeloosheid).
• Het is niet het gevolg van gebruik van bepaalde medicijnen.
• Ook is het niet toe te schrijven aan een slaap tekort.

Mensen met hypersomnie hebben de aandrang ieder ogenblik even een dutje te willen doen. Ze voelen zich vaak grieperig overdag, gedesoriënteerd, futloos, zijn sneller geïrriteerd, hebben een vertraagde motoriek en moeite zich te concentreren. Na een lange periode van slaap is het ook moeilijk om wakker te worden, omdat slapen de vermoeidheid niet verdrijft.

Behandelingen

In eerste instantie is het belangrijk in te zien dat als het eenmaal is voorgekomen de kans op terugval groot is. Het is dus iets wat niet helemaal weggaat. Tijdelijke oplossingen werken op lange termijn niet.

De levensomstandigheden zullen moeten worden aangepast. Is de oorzaak iets wat niet van een tijdelijk aard is, dan zal men rust en ontspanning in moeten plannen gedurende die periode. Wat in ieder geval belangrijk is, is dat men elke dag een vaste bedtijd heeft, regelmatig beweging krijgt (30min per dag), een vaste voedingspatroon (ontbijten!) heeft en tijd voor rust en ontspanning neemt. Denk aan wandelen, uitgebreid koken en eten of tuinieren.

Uit onderzoeken blijkt dat veel slapen niet helpt, overmatig stimulerende dranken drinken waar cafeïne inzit (Redbull, cola, koffie) draagt bij aan een onregelmatige slaappatroon.

Is dat allemaal niet voldoende dan kunnen medicijnen een oplossing zijn, maar de onderliggende oorzaak neem je er niet mee weg. Medicijnen die vaak worden voorgeschreven zijn: anti-antidepressiva of Ritalin en zijn uitsluitend verkrijgbaar via de huisarts.

Tips voor een goede dagindeling:

• Ga op een vaste tijdstip naar bed en sta op een vaste tijdstip op
• Eet rustig een ontbijt
• Als je thuis werkt: ga dan elke dag een paar keer even naar buiten. Licht van buiten is hoger in LUX dan binnen ooit bereikt kan worden. Je hebt licht nodig om goed wakker te worden en alert te blijven. Frisse lucht evengoed.
• 20 tot 30minuten bewegen is niet alleen goed voor om je lichaam actief te houden, maar ook goed voor de doorbloeding van je spieren. Sport niet vlak voor het slapen gaan en sport niet te lang/intensief.
• Zorg dat er voldoende frisse lucht is op je werkplek, doe een ramen open. Uit onderzoek is gebleken dat de airconditioning vaak de lucht arm aan zuurstof maakt.
• Vermijd dranken met cafeïne. Mensen die na een glaasje wijn dronken zijn schijnen ook overgevoelig te zijn voor cafeïne.
• Vermijd producten met met veel suiker zoals: chocolade, frisdrank, chocolademelk of een ander zoetigheid.
• Alcohol is funest voor de diepe en de REM slaap. Wat betekent dat je slechts licht slaap terwijl je juist de diepe slapen nodig hebt om goed uitgerust wakker te worden.
• Voor het slapengaan is het beter om een uur van tevoren alvast met ontspannende bezigheden te beginnen. Neem een warme bad of lees een boek.
• De slaapkamer: last, but not least. De slaapkamer is om in te slapen dus alles wat dat verstoort, moet weg. Een fijne temperatuur, goede doorluchting, een opgeruimde en schone kamer kan de nachtrust echt ten goede komen. Verschoon regelmatig het bed, schud de lakens en kussens uit en draai je matrassen eens in de zoveel om. Doe een raampje open en neem dikke gordijnen voor een donkere koele kamer.