Gezondheid: Tandverzorging

Goed met de tanden omgaan, begint al in de prilste jeugd. Een jong kind al bij het ontstaan van het melkgebit leren de tanden goed te poetsen is een must. Dit om gedurende het hele leven - het enkele malen per dag poetsen van de tanden - als een normaal onderdeel van de hygiëne te zien. Bovendien ziet het er ook beter uit en voelt je mond prettiger. Je zou zeggen normaal, maar toch ….

Tanden

De tanden zijn van een harde, witte structuur in de mond en vormen met de kiezen het gebit. Als we over tanden spreken, bedoelen we ook vaak het hele gebit. Mensen en dieren (zoogdieren en reptielen) hebben ook tanden.
Voor de tanden kunnen we twee hoofdfuncties benoemen, te weten:

• Het snijden en fijnmalen van voedsel
• Als wapen

Die laatste is bij de mens eigenlijk niet meer van toepassing, maar bij dieren is dit nog wel het geval. De mens heeft 32 tanden en er wordt één keer gewisseld.

Samenstelling

De tand is uit verschillende delen opgebouwd. Van buiten naar binnen is dit als volgt:

• glazuur
• tandbeen
• tandholte
• tandmerg
• bloedvat
• zenuw

Voor de tand zijn een aantal onderdelen, die samen de tand als wij deze kennen vormen:

• kroon
• hals
• wortel
• parodontium

Verzorging vanaf de prilste jeugd

Zodra de melktanden beginnen te groeien is het zinvol het kleine kind te laten wennen aan de tandenborstel in de mond. Vanaf twee jaar is het goed te beginnen met echt poetsen, bij voorkeur in de ochtend na het ontbijt en in de avond voor het slapen gaan. Neem hiervoor wel speciale kindertandpasta met fluor.
Als het kind het gewend is en je laat het kind zelf oefenen, moet hij/zij dit na een jaar of wat al zelf kunnen gaan doen. Meekijken en zonodig meehelpen is op deze leeftijd overigens niet verkeerd, maar dat spreekt voor zich.

Tandarts

Tijdens deze leeftijd is het ook goed om je kind aan de tandarts te laten wennen. De tandarts doet niet concreet iets, maar zal het kind laten zien wat er allemaal is, met spiegeltjes in de mond kijken en over de verzorging van de tanden spreken. Veel van de huidige tandartsen doen dit op een leuke speelse manier.

Tanden bij volwassen leeftijd

Als het goed is, is je gebit goed bijgehouden (ieder half jaar voor controle naar de tandarts), maar sinds de tandarts niet in het basiszorgpakket zit, is niet iedereen er voor verzekerd. Toch kan je ook zelf veel doen om je gebit gezond te houden.

Dagelijks ritueel

Een dagelijks ritueel voor de tanden is na de maaltijden de tanden goed poetsen, met een minimum van tweemaal per dag (in de ochtend en voor het slapen gaan). Niet iedereen vindt een elektrische tandborstel prettig, maar deze tandenborstels zijn aangetoond toch wel beter om ook tandplaque mee weg te nemen.
Flos tussen de tanden, omdat juist datgene wat tussen de tanden komt, niet altijd meegenomen wordt met de tandenborstel. Desgewenst kan de tandenstoker ook nog een oplossing bieden voor tussen de tanden.

Negatieve invloed

Roken veroorzaakt een aanslag op tanden en tandvlees. Er kan zelfs verkleuring van de tanden ontstaan en de adem kan smerig gaan ruiken. Inmiddels is ook aangetoond dat roken mondkanker kan veroorzaken.

Alcohol kan ook invloed hebben op het gebit. Zeker rode wijn kan verkleuring van de tanden opleveren en een ruime hoeveelheid aan alcohol kan het mondslijmvlies aantasten en zelfs tot mondkanker leiden.

Stress is ook voor de tanden niet goed. Het vergroot de kans op knarsen en heeft negatieve uitwerking op het tandvlees.

Gele of witte tanden

Hoewel we witte tanden mooier vinden, zijn ze wel minder sterk. Als je van nature gelere tanden hebt, heb je meer tandbeen en een dunnere laag glazuur. Het tandbeen maakt de tand sterk en met meer tandbeen heb je sterkere tanden.

Toch willen we allemaal een wit gebit en dus helpen we de natuur een handje. Je kunt voor thuis bleachpakketten bestellen en toch worden deze afgeraden. Al was het maar dat de thuispakketten niet altijd doen wat ze beloven en het toch wel een zorgvuldig werkje is. De tandarts of speciale salon kan je gebit dus ook bleken en dit kan tot een 7 of 8 tal nuances lichter worden (wordt per persoon bekeken). Het is niet eenmalig, want door invloed van eten en drinken gaan je tanden toch weer richting de oorspronkelijke kleur. Periodiek herhalen is dan dus een must.

Een afdoende middel is kapjes (facings) laten plaatsen. Deze kunnen uiteraard wel in de gewenste wittint. Het kostenplaatje ligt overigens ook hoger, dan het bleken van de tanden.

Tot slot

Gelukkig mogen tanden weer zijn zoals ze zijn. Dat hagelwit is mooi, maar soms ook weinig naturel. Zelfs een spleetje tussen de voortanden mag weer. En dan gaat er toch niets boven een gezond eigen gebit … met mogelijk enkele oneffenheden, maar wel wat bij je past.