Wondzorg: Soorten débridement

Débrideren is het verwijderen van necrotisch, dood weefsel (débris) uit de wonde. Dit is een natuurlijk proces van het lichaam, maar dit kan ook versneld worden doormiddel van verschillende methoden om de wondheling te verbeteren. Débridement is het natuurlijk proces van het lichaam om necrose te verwijderen uit de wonde. Helaas is dit een traag proces en zeker bij een grote wonde met veel necrose is het nadelig om hierop te wachten. Al de tijd dat de wonde vertraagd geneest is immers een risico op infectie en andere complicaties. Dus om dit te versnellen bestaan er verschillende methoden binnen de wondozrg die men kan toepassen, naar gelang de soort wonde (grote, plaats, diepte, oorzaak, ...) en de situatie (veel pijngevoel, kostprijs, ...)

Soorten débridement

Binnen de wondzorg zijn er algemeen gezien zes soorten debridement gekend:

• Autolytisch
• Bio-chirurgisch
• Chirurgisch
• Enzymatisch
• Mechanisch
• Osmotisch

Autolytisch débridement bestaat eruit om het natuurlijk proces van het lichaam om necrose af te breken te stimuleren met bepaalde wondzorgproducten. Bij deze methode is het belangrijkste om de necrose vochtig te makan en te houden. Hierdoor is het gemakkelijker voor het lichaam om de necrose 'op te ruimen'.

Bio-chirurgisch débridement is het meest gekend met de larventherapie. Bij deze methode worden steriele larven en maden op/in de wonde(n) gedaan. Daar blijven ze enkele dagen ter plaatse, en in die tijd eten ze het necrotisch weefsel op. Levend, gezond weefsel laten ze met rust.

Chirurgisch débridement is simpelweg het uitsnijden van de necrose in de wonden via een operatie. Het grote voordeel hierbij is dat de necrose in zijn geheel volledig weg is en de wondgenezing hierdoor niet meer vertraagd word, deze methode geeft dus ontzettend snel resultaat. De patiënt moet hiervoor wel gehospitaliseerd worden en gebeurd onder anesthesie en dat kan een contra-indicatie vormen.

Enzymatisch débridement is de de methode waarbij zalven met enzymen worden aangebracht op de wonde. Deze enymen zijn in staat om de (bestandelen van) necrose af te breken. De wonde moet hiervoor wel vochtig zijn en de juiste zuurtegraad (pH) bevatten. Nadeel is de hoge kostprijs van de zalven plus het fiet dat studies geen eenduidige resultaten geven over de effectiviteit van dit soort débridement. Het voordeel zit in het feit dat de omliggende (gezonde) weefsels volledig onbeschadigd blijven.

Bij het mechanisch débrideren wordt de wonde dus met mechanische kracht van de necrose ontdaan. De meest toegepaste methode is met behulp van de 'wet-to-dry' verbanden. Dit is een vochtig gaas die men laat indrogen in de necrose van de wonde. Deze word daarna met kracht uit de wonde getrokken waarbij de necrose meekomt. Het nedeel is dat dit vaak (extreem) pijnlijk is voor de patiënt en dat omliggende weefsels vaak mee beschadigd worden.

Bij osmotsich débridement wordt er osmotsich drukverschil gecreërd in de wonde. Hierdoor wordt wondvocht en necrose aan de wonde onttrokken. Het osmotisch drukverschil kan worden bijkomen door bepaalde zalven en poeders. De grote voorwaarde is dat de necrose niet vast is. De methode is vooral effectief bij zeer sterk exsuderende wonden. Het verband moet vaak worden gewisseld vanwege de vergrote kans op infectie als de zalf of het poeder is uitgewerkt.