Wat te doen bij een kwallenbeet?

Wat is een kwal?
Een kwal is een geleiachtig dier in de vorm van een paraplu, die je wanneer het zich in het water voortbeweegt amper ziet zwemmen. Het in zee levende holtedier bestaat voor ongeveer 95% uit water. Zodra de kwal aanspoelt op het strand zal deze al gauw uitdrogen en veranderen in een velletje zo dun als een perkamentpapiertje. Kwallen behoren naast de holtedieren ook tot de neteldieren. Neteldieren zoals kwallen bevatten netelcellen om hun mondopening heen. Een netelcel is te vergelijken met een klein harpoentje die zijn gif weg schiet. Deze netelcellen worden gebruikt om zich te beschermen tegen prooidieren die ze met dit gif volledig kunnen verlammen. Wanneer je met je onbedekte lichaam tegen een tentakel van een kwal aankomt schiet zo'n netelcel zijn gif af. Een Kwallenbeet is het gevolg.Afhankelijk van he soort kwal kan deze mindere tot zeer ernstige gevolgen hebben met in landen als Australie zelfs met de dood als gevolg. In Nederland komen we vooral de volgende kwallensoorten tegen: Gele, Rode en Blauwe haarkwal, de Kompaskwal, de Zeepaddestoel, de Zeedruif en de Oorkwal. Ondanks dat deze kwallen minder gevaarlijk zijn moeten we een kwallenbeet niet onderschatten. Het is dan ook zaak om juist te handelen.
Verschijnselen en klachten Kwallenbeet
Wanneer je gebeten bent door een kwal zul je in eerste instantie last hebben van pijn of jeuk. Daarna kunnen er afhankelijk van het desbetreffende soort kwal en je eigen lichamelijke reactie op de beet extra verschijnselen en klachten op treden. wanneer dit het geval is, is het raadzaam om zo snel mogelijk een arts te raadplegen.Klachten die kunnen ontstaan na een kwallenbeet zijn:
- Misselijkheid
- Overgeven
- Hoofdpijn
- Duizeligheid
- Ademhalingsmoeilijkheden
- Verwardheid
- Flauwvallen of bewusteloosheid
- Koorts
- Spierverkrampingen
- Verlammingsverschijnselen
- Hartritmestoornissen
Behandeling kwallenbeet
Wanneer je zelf om iemand in je directe omgeving is gebeten door een kwal is het zaak om snel en het liefst zo deskundig mogelijk te handelen. Een veel voorkomende fout is dat de kwallenbeet wordt afgespoeld met zoet zeewater. Wanneer het gif zich mengt met het zoete zeewater zullen de klachten echter toenemen in plaats van verminderen.Voor het wel op de juiste manier handelen na een kwallenbeet kun je de volgende stappen doornemen.
- Stap 1: Spoel de kwallenbeet af, maar nooit met zoet water.
- Stap 2: Wanneer er nog resten van de tentakel aanwezig zijn moet je deze verwijderen, maar denk er om doe dit nooit met je blote handen. Gebruik handschoentjes of een pincet.
- Stap 3: Dep de desbetreffende plek 15 tot 30 minutenlang met azijn. Bij het ontbreken van azijn kan alcohol of zout zeewater worden gebruikt.
- Stap 4: Om zeker te zijn dat er geen resten van de tentakels zijn achtergebleven kun je de huid op de desbetreffende plaats scheren met een scheermesje. Doe dit alleen als er scheerschuim aanwezig is. Zo voorkom je dat er opnieuw gif wordt afgescheiden.
- Stap 5: Om de jeuk te stillen kun je de kwallenbeet behandelen met een insectenmiddel zoals bijvoorbeeld Azaron.
- Stap 6: Bij klachten zoals hierboven beschreven of bij twijfel altijd een arts waarschuwen.