Fosfor, het allesregulerende mineraal

Fosfor is een belangrijk mineraal dat 1% van ons lichaamsgewicht uitmaakt. Fosfor zit in elke lichaamscel. Fosfor speelt een belangrijke rol in tal van lichaamsprocessen. Na calcium is fosfor het meest voorkomende mineraal in ons lichaam. Fosfor zit ruim voldoende in ons eten maar soms zelfs teveel. Wie veel frisdrank drinkt, vlees eet en zich te goed doet aan voorverpakte maaltijden loopt een grotere kans op het krijgen van ziekten door fosforoverschotten dan wie zich van natuurlijke voeding en drank voorziet. Let op! Dit artikel is geschreven vanuit de persoonlijke visie van de auteur en bevat mogelijk informatie die niet wetenschappelijk onderbouwd is en/of aansluit bij de algemene zienswijze.

Inhoud:


Wat doet fosfor?

Fosfor is belangrijk voor de aanmaak van onze botten, de spijsvertering, de aanmaak van hormonen, het formeren van proteïnen, het opnemen van voedingsstoffen uit voedsel en het reparatievermogen van cellen. Vele chemische reacties zijn afhankelijk van het fosforgehalte in het lichaam. Op het gebied van nutritie gaan chemische reacties van fosfor vooral gepaard met de omzettingen van vitaminen uit het B-complex.

Goede fosforbalans is belangrijk

Fosfor helpt de opbouw van genetisch DNA- en RNA-materiaal. Daarnaast zorgt fosfor voor de balans van andere mineralen zoals jodium, magnesium en zink. De fosforbalans is een belangrijke voorwaarde voor een goede gezondheid. Deze balans kan door alcoholmisbruik en een hele rits van verschillende medicijnen worden verstoord. Overdreven veel alcohol drinken kan leiden tot een fosfortekort. Medicijngebruik kan of een tekort veroorzaken of een fosforoverschot. Dat kan leiden tot allerlei lichamelijke en psychische problemen.

Fosfortekort

Een tekort aan fosfor kan tot een groot aantal ziekten leiden, van tandpijn, gewrichtspijn en oncontroleerbare spiercontracties tot psychische aandoeningen als ongevoeligheid en woede-aanvallen. Vermoeidheid kan ook een gevolg van fosfortekorten zijn. Fosfor is samen met calcium en magnesium nodig voor de botaanmaak. Een tekort aan fosfortoevoer of een overkill aan calcium kan derhalve tot broze botten leiden.

Broccoli bevat fosfor. / Bron: Rasbak, Wikimedia Commons (CC BY-SA-3.0)Broccoli bevat fosfor. / Bron: Rasbak, Wikimedia Commons (CC BY-SA-3.0)

Fosforoverschot

Een ziekte door een tekort aan fosfor is met het westerse voedingspatroon moeilijker om op te lopen dan een ziekte door een overschot aan fosfor. Fosfor zit namelijk veel in voorbewerkte dranken zoals frisdranken, voorverpakte maaltijden en vlees. Een fosforoverschot kan leiden tot verkalking van de organen, met name de nieren. Teveel fosfor kan direct leiden tot diarree. De vitamine D-productie komt in gevaar door een teveel aan fosfor.

Pas op met frisdrank en vlees

In frisdrank en vlees zit relatief veel fosfor. Omdat fosfor van nature samen voorkomt met calcium raakt door het nuttigen van deze voedingsstoffen de balans tussen calcium en fosfor verstoord, wat leidt tot het constateren van het lichaam dat er een calciumtekort is om alle chemische processen in het lichaam te kunnen uitvoeren. De reactie van het lichaam is om calcium uit de botten te halen wat kan leiden tot zwakkere botten en tanden. De nieren halen het overtollige fosfor normaal gesproken uit het bloed. Maar mensen met een nierprobleem hebben een verminderde nierfunctie. Daarom moeten nierpatiënten extra oppassen met het drinken van frisdrank en het eten van vlees

Waar zit natuurlijke fosfor in?

Over het algemeen zit fosfor veel in hele graankorrels. Muesli en biologisch brood zijn uitstekende bronnen van fosfor. Dit mineraal zit ook veel in kaas, zaden en noten. Bovendien bevatten peulvruchten veel fosfor. Het voordeel van fosfor uit plantaardige voeding is dat de balans calcium-fosfor niet wordt verstoord. Calcium zit namelijk ook veelvuldig in plantaardige voeding. Omdat fosfor en calcium samen nodig zijn voor verschillende chemische processen in het lichaam is het beter voor de gezondheid om ze samen te eten.
  1. Hele granen zoals de volle tarwekorrel,
  2. Pompoenpitten en meloenzaden,
  3. Kaas,
  4. Pindakaas,
  5. Mais,
  6. Sesamzaad / Bron: Les, Wikimedia Commons (Publiek domein)Sesamzaad / Bron: Les, Wikimedia Commons (Publiek domein)
    Broccoli,
  7. Zonnebloempitten,
  8. Sesamzaad,
  9. Lijnzaad,
  10. Knoflook,
  11. Peulvruchten,
  12. Noten en
  13. Gedroogde vruchten.

Fosfor uit plantaardige bron is het best

Wetenschappers stellen dat fosfortekorten bijna niet voorkomen maar veel mensen eten toch niet de juiste vorm van fosfor. Natuurlijke ingrediënten met fosfor eten is namelijk iets anders dan de fosfor nuttigen die voorbewerkte producten komen. Gezonde fosfor zit vooral in peulvruchten, noten, hele granen, zilvervliesrijst en zaden. Fosfor zit ook in door mensen gemaakte spullen, vooral frisdranken als cola, sinas, cassis, bitter lemon en dergelijke maar dat is een ander type fosfor dat juist een goede gezondheid tegenwerkt. Uit wetenschappelijk onderzoek blijkt namelijk dat fosfor uit bewerkte dranken en voeding het calcium uit het lichaam doet onttrekken.

Lees verder

© 2012 - 2023 Tom008, het auteursrecht van dit artikel ligt bij de infoteur. Zonder toestemming is vermenigvuldiging verboden. Deze informatie is van informatieve aard en geen vervanging voor professioneel medisch advies. Per 2021 gaat InfoNu verder als archief, artikelen worden nog maar beperkt geactualiseerd.
Gerelateerde artikelen
De fosforcyclusDe fosforcyclusFosfor is een element dat essentieel is voor het leven op aarde, zonder het element fosfor zou helemaal niks op aarde in…
Het mineraal: FosforHet mineraal: FosforFosfor is een macro-mineraal. Mineralen zijn net zo belangrijk als vitaminen voor ons lichaam. Het is belangrijk om er v…
Urine door fosfor te kostbaar om zomaar weg te spoelenUrine door fosfor te kostbaar om zomaar weg te spoelenVeel mensen denken met enige huivering aan de dag dat de laatste druppel aardolie naar boven wordt gehaald. Maar misschi…
Betekent gebrek aan fosfor einde van de mensheid?Betekent gebrek aan fosfor einde van de mensheid?Mondiale milieuproblemen zoals het broeikaseffect, de aantasting van de ozonlaag, zure regen of de kap van het tropische…
De geneeskracht van pastinaakDe geneeskracht van pastinaakToen er nog geen aardappelen in Europa waren aten de mensen veel pastinaak. Dit is een grote gelig witte wortel. De Rome…
Bronnen en referenties
  • http://health.nytimes.com/health/guides/nutrition/phosphorus-in-diet/overview.html
  • http://www.whfoods.com/genpage.php?tname=george&dbid=100
  • http://www.healthy.net/scr/article.aspx?ID=2061
  • http://www.kidney.org/atoz/content/phosphorus.cfm
  • http://www.livestrong.com/article/423979-high-phosphorus-intake-human-health-risk/
  • http://www.fitday.com/fitness-articles/nutrition/vitamins-minerals/9-foods-rich-in-phosphorus.html
  • http://www.umm.edu/altmed/articles/phosphorus-000319.htm
  • Foto sesamzaad; wikimedia commons
  • Overige foto´s: Tom008
  • Afbeelding bron 1: Rasbak, Wikimedia Commons (CC BY-SA-3.0)
  • Afbeelding bron 2: Les, Wikimedia Commons (Publiek domein)
Reacties

Maria, 14-06-2016
Persoonlijk zou ik dit middel niet nemen, omdat het niet natuurlijk is, maar gefabriceerd met o.a. winstoogmerk. En wat zit er precies in, wat zijn de onderliggende verbindingen en het effect op de gezondheid? Veel middelen worden niet goed uitgetest in Nederland, dus ik ben erg sceptisch, ook al bepaalt ieder het zelf. Er zijn zo enorm veel gezonde, smakelijke en natuurlijke voedingsmiddelen te koop, dat ik daaruit mijn keuze maak, waarbij ook de hersenen floreren! Bijv. biologische appels: 10 mg. fosfor in 100 gr. appel. Reactie infoteur, 07-09-2016
Fosfor is niet goed om in te nemen als supplement. Maar fosforhoudende verse voeding is zeer aan te raden!

Irene Kuijpers, 04-03-2016
Geachte heer, mevrouw,
zojuist las ik een artikel over BrainPlus IQ. Een fosforhoudend "wondermiddel" (lijkt het) voor met name het boosten van de hersenen. Nu ben ik altijd sceptisch als iets te mooi lijkt om waar te zijn. Behalve op de websites van BrainPlus IQ zelf kan ik nergens informatie over het product vinden. Het wordt dus goed afgeschermd. Kent u het product en kunt u mij er meer over vertellen?
met vriendelijke groet,
Irene Kuijpers Reactie infoteur, 24-03-2016
BrainPlus IQ kent een agressieve marketingcampagne op internet. Dat is een veeg teken; het product verkoopt zichzelf niet maar er zijn legio schreeuwende websites nodig.

Reguliere geneeskunde en onderzoek vertelt dat het een supplement is waarvan de werking niet overtuigend is bewezen. https://nl.wikipedia.org/wiki/Fosfatidylserine

Er zijn aanwijzingen en indicaties dat het positief werkt op de hersenen maar men weet nog niet hoe deze werking precies is opgebouwd.

Vroeger werd fosfatidylserine uit hersenen gewonnen en als supplement aan mensen voorgeschoteld. Tegenwoordig wordt het uit sojabonen gewonnen voor commerciele doeleinden.

De beste vegetarische bron van fosfatidylserine zijn bonen. 100 gram bonen leveren meer fosfatidylserine op dan een dosis BrainPlusIQ.

Daisy, 14-10-2014
Hoe zou de gewenste verhouding tussen inname van calcium en fosfor dan moeten zijn? In bijna alle voedingsmiddelen, zoals volkoren granen, noten, zaden, vlees vis zit meer fosfor dan calcium, zelfs in de meeste soorten fruit en groenten zit meer fosfor dan calcium. Er wordt overal gezegd dat de calcium-fosfor-magnesium- balans optimaal 2 : 1 : 1 zou moeten zijn, maar fosfor prevaleert toch in de meeste voedingspatronen. Al zou je geen frisdranken en bewerkt voedsel eten waarin toegevoegde fosfaten zitten, dan nog zou je een overschot aan fosfor binnenkrijgen ten opzichte van calcium. Of is fosfor uit groenten, fruit en volle graanproducten niet zo schadelijk dan de industriele varianten?
Graag een toelichting hierop, bij voorbaat hartelijk dank! Reactie infoteur, 18-10-2014
In frisdranken zit fosforzuur; dat is iets anders dan fosfor, wat een sporeneleent of mineraal is dat in vele voedingsstoffen zoals groenten voorkomt. Er zijn 15 chemische stappen nodig om fosforzuur voor industrieel gebruik geschikt te maken, dus inderdaad: dat is heel wat anders dan fosfor wat natuurlijk in groenten zit. Het probleem zit hem niet in te veel fosfor maar in calcium, dat de balans doet doorslaan doordat we relatief te veel melkproducten drinken en vlees, kip en vis eten. Wanneer de nieren goed werken is een teveel aan fosfor geen probleem. Het is echter zo dat door het eten van dieren, waarin veel gifstoffen zitten die moeten worden verwerkt door de nieren, en de inname van medicijnen, de nieren slechter kan werken. Op deze manier kan een fosforoverschot ontstaan. Op deze site staat wat goede informatie over fosfor, in het engels: http://umm.edu/health/medical/altmed/supplement/phosphorus

Tom008 (1.183 artikelen)
Laatste update: 03-12-2012
Rubriek: Mens en Gezondheid
Subrubriek: Gezonde voeding
Bronnen en referenties: 11
Per 2021 gaat InfoNu verder als archief. Het grote aanbod van artikelen blijft beschikbaar maar er worden geen nieuwe artikelen meer gepubliceerd en nog maar beperkt geactualiseerd, daardoor kunnen artikelen op bepaalde punten verouderd zijn. Reacties plaatsen bij artikelen is niet meer mogelijk.
Medische informatie…
Deze informatie is van informatieve aard en geen vervanging voor professioneel medisch advies. Raadpleeg bij medische problemen en/of vragen altijd een arts.