De geneeskracht van klaproos

De klaproos is een mooie bloem die rood van kleur is. Hij komt oorspronkelijk voor in het Middellandse Zeegebied en heeft zich door heel Europa, Azië en Noord Afrika verspreid. Hij is ingevoerd in Noord Amerika, Nieuw Zeeland en Australië waar hij het goed doet. Je kunt hem voornamelijk vinden in bermen en omgewoelde stukken grond.
Let op! Dit artikel is geschreven vanuit de persoonlijke visie van de auteur en bevat mogelijk informatie die niet wetenschappelijk onderbouwd is en/of aansluit bij de algemene zienswijze.

Rode klaprozen in België / Bron: Jean Pol GRANDMONT, Wikimedia Commons (CC BY-SA-3.0)

Klaproos in de oudheid

De oude Egyptenaren maakten slingers van klaprozen. Dat hebben historici kunnen afleiden uit de resten van graven die zijn gevonden. De antieke Grieken en Romeinen aten de zaadjes. Ze deden deze samen met de blaadjes door salades. Rembert Dodoens, de baanbrekende kruidenwetenschapper, beschreef de slaapverwekkende werking van het sap en de zaadjes. Hij beval het aan als slaapmiddel door het met honing of wijn te mengen. De oude Kelten gebruikten het sap van de klaproos om het door een pap te doen die men aan huilbabies gaf. Zo vielen de babies snel in slaap waardoor men van de geluidsoverlast door huilbuien was gevrijwaard. Het babietje slaapt als een klaproos.

Etymologie klaproos

In het Latijn heet de klaproos: Papaver Rhoeas. Van de Kelten komt het woord papaver. Papa betekent namelijk brij of pap in het Keltisch, ontleend aan hun toepassing op huilbabies. Rhoeas komt uit het Grieks en betekent ¨vallend¨. Dat slaat op de bloemblaadjes die inderdaad snel vallen als ze eenmaal hebben gebloeid. Wat overblijft is een bol met het sap en de zaadjes.

Blauwe klaproos / Bron: Dieter Weiher, Wikimedia Commons (GPL)

Klaproos als medicijn

Voor het gebruik van de geneeskracht van klaproos worden voornamelijk de bloemen aangewend. De maximale dosering is ongeveer 1.5 gram per dag. Andere toepassingsmogelijkheden zijn moedertinctuur, fijngemalen poeder in capsules en een hoestsiroop. Klaproos wordt voornamelijk ingezet tegen milde aandoeningen als verkoudheid, matige slapeloosheid, lage koorts en menstruatiekrampen. Oor deze aandoeningen kun je het middel zelf gebruiken maar voor ernstige ziekten is het raadzaam een fytotherapeut in de arm te nemen.

Recept hoestsiroop van klaproos

Als er veel klaprozen bij je in de buurt staan kun je deze gebruiken voor het maken van hoestsiroop Hier volgt het recept. Hoestsiroop van klaproos:

Overgiet 250 gram verse, gewassen bloemblaadjes van de klaproos met een halve liter kokend water,
Doe het geheel in een schone (uitgekookte) fles en sluit deze goed af,
Laat het een dag staan,
Berm met klaprozen / Bron: Jean-Pol GRANDMONT, Wikimedia Commons (CC BY-SA-3.0)
Voeg vervolgens 750 gram honing aan het geheel toe,
Verwarm het maar niet warmer dan 35 graden,
Meng het geheel zorgvuldig tot er een homogeen geheel ontstaat.

Maximale dosering is twee glaasjes siroop per dag.

Klaproos tegen hoest

Klaproos werkt verzachtend op de keel en luchtwegen. Het werkt goed als hoestbedarend middel door de rustgevende eigenschappen. Ook werkt het slijmoplossend en krampwerend, waardoor de hoestneiging verdwijnt. Milde gevallen van bronchitis, hoest en kramphoest. Kunnen met op klaproos gebaseerde medicijnen verdreven worden. Daarnaast werkt het goed tegen kinkhoest, strottenhoofdontsteking met heesheid, keel- en amandelontsteking. Dat laatste gebeurt voornamelijk in combinatie met andere kruiden.

Klaproos als rustgevend middel

Klaproos is een kalmerend middel en slaapverwekkend middel. Onrustige slaap en slapeloosheid bij ouderen of kinderen kan worden genezen door klaproos. Indicaties zoals zenuwachtigheid, rusteloosheid, nervositeit, prikkelbaarheid en angst kunnen worden opgelost door het innemen van klaproos.

Klaproos in een korenveld / Bron: Lynn.art, Wikimedia Commons (CC BY-SA-3.0)

Klaproos als krampwerend middel

De bloemblaadjes werken spasmolytisch, wat krampwerend betekent. Het werkt daarom goed tegen kramp in het algemeen, maagkrampen en menstruatiekrampen. Daarnaast werken de blaadjes als emmenagoog, een medisch woord wat staat voor menstruatiebevorderend. Een werking die in deze alinea genoemde effecten ondersteunt is het feit dat klaproos licht analgetisch werkt. Analgetisch betekent pijnstillend.

Uitwendig gebruik klaproos

Een compres van klaproos op de oogleden werkt goed tegen vermoeide ogen en geïrriteerde ogen. De verzachtende eigenschappen van de bloem zijn hier voornamelijk verantwoordelijk voor. Daarnaast wordt klaproos gebruikt om mee te gorgelen. Op deze wijze gaat het angina of keelpijn tegen.

Cosmetisch gebruik van klaproos

De rode bloemen worden gebruikt om over de wangen te worden gewreven zodat je een natuurlijke rode blos verkrijgt. Je wangetjes worden rozig. Wanneer je 15 gram bloemblaadjes in een halve liter water kookt en het laat afkoelen en zeven, dan heb je zelf een natuurlijke lotion voor je huid gemaakt. Je huid zal er frisser uitzien als je de lotion opdoet. Je kunt een doek in het water deppen en dit als compres voor de huid gebruiken.

Alle in dit artikel genoemde medicinale werkingen van klaproos zijn gebaseerd op wetenschappelijk onderzoek en komen uit het Groot Handboek Geneeskrachtige Planten van Geert Verhelst, een standaardwerk op het gebied van genezende planten. Het boek wordt veel gebruikt in de fytotherapie.

Gele klaproos / Bron: Velela, Wikimedia Commons (Publiek domein)

Het eten van klaproos

De zaden van de klaproos worden net als maanzaad in het eten gebruikt. De zaden bevatten geen alkaloïden die voor gevaarlijke werkingen zouden kunnen zorgen. De klaprooszaden kunnen gebruikt worden om een olie uit te persen dat je net zoals olijfolie kunt gebruiken om in te bakken of over salades te doen. De bladeren kunnen ook gegeten worden, maar met mate. De bladeren kun je plukken als de zaadbol nog niet is verschenen. Je kunt de bladeren rauw eten of op dezelfde wijze als spinazie koken. de bloemetjes kun je ook eten; je kunt ze als slablaadjes door een salade mengen of bovenop de sla leggen om de mooie kleur.

Overdosis klaproos

Klaproos kent geen bijwerkingen noch contra-indicaties noch interacties met andere geneesmiddelen. Daarbij moet wel in aanmerking worden genomen dat de maximale dosering van de bloemblaadjes 1.5 gram per dag is en niet overschreden mag worden. Teveel klaproos leidt tot bloederige diarree, kolieken, miselijkheid, koorts met roodheid en congestie van het gezicht.