Suikerwortel, een heerlijke, onterecht vergeten groente

Suikerwortel behoort tot de vergeten groenten. Tot de 18e eeuw werd hij regelmatig gegeten; het was ooit een populaire groente die tevens diende als zoetmaker in bakproducten zoals koeken en taarten. Tegenwoordig is deze groente vergeten door inkopers van supermarkten maar je kunt deze meerjarige plant relatief eenvoudig kweken in een moestuin. Let op! Dit artikel is geschreven vanuit de persoonlijke visie van de auteur en bevat mogelijk informatie die niet wetenschappelijk onderbouwd is en/of aansluit bij de algemene zienswijze.

Inhoud:

• Wat is suikerwortel?
• Geschiedenis suikerwortel
• Naamgeving suikerwortel
• Medicinale werking suikerwortel
• Eettips suikerwortel
• Suikerwortel zelf kweken

Wat is suikerwortel?

Suikerwortel is een voedingsgewas en smaakt zeer zoet; de smaak is een combinatie van pastinaak, zoete aardappel en schorseneer. De suikerwortel zelf wordt 15 tot 20 centimeter lang. Hij is oogstrijp in de herfst en winter. De bovengrondse plant is heel aardig om te zien. Hij heeft vele witte schermbloemen.

Geschiedenis suikerwortel

De suikerwortel komt oorspronkelijk uit China en groeide in het hele gebied tussen de Kaukasus en Siberië. Tenminste dat is wat de wetenschap nu stelt; sommigen zeggen dat de wortel alleen uit China kwam. Feit is dat suikerwortel traditioneel veel als wilde groente in Rusland is geplukt; hij moet dus daar ook in het wild voorkomen. Suikerwortel is een knolgewas dat anderhalve meter hoog kan worden. De antieke Romeinen kenden suikerwortel want hij werd genoemd door Plinius de oudere: de Romeinse keizer Tiberius liet hem opnemen in de keizerlijke keuken; hij kon de smaak zeer waarderen. De picten, een schots volk ten tijde van de Romeinen en de Middeleeuwen, aten eveneens suikerwortel. Wat er tussen de Romeinse tijd en in de Middeleeuwen met de suikerwortel in Nederland is gebeurd is niet bekend; je mag ervan uitgaan dat hij steeds sporadischer werd. In ieder geval is zeker dat in 1546 de suikerwortel in Europa geherintroduceerd werd. Suiker was een duur luxemiddel in die tijd. Vanaf de 18e eeuw kwam er een kentering in de geschiedenis van suiker als luxe-artikel; er werd veel rietsuiker geplant en door industriële verwerkingsmethoden werd suiker steeds goedkoper. De suikerwortel werd minder belangrijk als zoetstof. Ook aardappel, de groente die is mee genomen door kolonisten uit Zuid Amerika, heeft suikerwortel verdrongen. Hij is bijna in de vergetelheid beland maar wordt nog in leven gehouden door enthousiaste moestuiniers.

Naamgeving suikerwortel

Een andere naam voor suikerwortel is vergulde wortel of skirret. De officiële Latijnse benaming is sium sisarum. In de wetenschap gebruiken we altijd Latijnse namen zodat er geen misverstand kan ontstaan over welke plant het gaat. De prefix suiker moge duidelijk zijn; het is een zoete wortel die al werd gekweekt toen suiker nog een extreem duur luxe-artikel was.

Medicinale werking suikerwortel

Vroeger werden er medicinale werkingen aan groenten toegekend. Omdat suikerwortel nog maar zeer weinig gegeten werd is niet bekend of deze werkingen daadwerkelijk kloppen. Wat we wel weten is dat suikerwortel veel saccharose bevat en dat er vitamine C en andere vitaminen in zitten. Volgens Nicholas Culpeper, een Engelse arts uit de 17e eeuw is suikerwortel net als pastinaak en gewone wortel een afrodisiac en is het goed voor de lever. Leonhart Fuchs schreef in de 16e eeuw dat de zaden toegevoegd konden worden aan wijn. Het zou verdriet tegen gaan. Ook was het goed voor het hart; een gebroken hart zou kunnen helen door deze lieve, zoete groente.

Eettips suikerwortel

Suikerwortels kun je rauw opeten maar ook koken, frituren of opbakken. Verder is het lekker om een puree te maken van suikerwortel. Gepureerde suikerwortel kan als basis voor een zoete soep dienen. Als je suikerwortel door taartdeeg of cakemeel heen doet is het een suikervervanger; je hebt dan minder suiker nodig. Het is een ideale wortel om zelf koekjes te bakken met minder of geen suiker. Suikerwortel kan geraspt toegevoegd worden aan een salade of zelfs roerbakmix. Verder kan de suikerwortel geroosterd worden. In het voorjaar zijn de jonge bladeren prima eetbaar; deze hebben een lekkere smaak. Je zou ze als alternatieve slabladeren voor een originele salade kunnen gebruiken.

Suikerwortel zelf kweken

Suikerwortel ligt zelden in de winkel; je zal hem zelf moeten kweken als je hem wilt eten. Zaden zijn via internet verkrijgbaar en niet duur. 30 Zaden heb je al voor enkele euro´s, zeg maar de prijs van een bloemkool. Je kunt hem zaaien vanaf september tot november of in het voorjaar. Suikerwortel heeft bemeste grond nodig. Suikerwortels groeien met meerdere wortels aan de plant. Je kunt ze rooien en net enkele kleinere wortels terugzetten in de grond; de plant groeit vervolgens gewoon verder. Suikerwortel is een meerjarige plant. Het is een relatief makkelijke plant in de moestuin; je kunt zelf bepalen wanneer je hem oogst. Twee planten bevatten genoeg wortels voor een maaltijd van vier personen. Vanaf 13 maanden na het zaaien is de suikerwortel oogstbaar. De plant wordt anderhalve meter hoog.

Lees verder

• 10 soorten vergeten groenten
• Koolrabi, gezonde knol en bladgroente
• Crosne of Japanse Andoorn; delicatesse uit de moestuin
• Eeuwig moes, klassieke moestuingroente met toekomst
• Kardoen, een eetbare distel