Kardoen, een eetbare distel

Kardoen is een soort distel; hij heeft stekelige bladeren en een paarse bloem. Hij groeit vooral in het Middellandse Zeegebied. Je kunt de bloemen ervan opeten; die smaken ongeveer zoals artisjok. Kardoen is een gezonde groente die al door de oude Grieken en Romeinen werd gegeten. De kardoen is een mooie distel; hij wordt soms als sierbloem in een vaas gezet. In de tuin kan hij ook de aanblik opsieren.

Inhoud:

• Naamgeving kardoen
• Het eten van kardoen
• Geschiedenis kardoen
• Vegetarische kaas
• Kardoen als sierplant
• Kardoen is gezond
• Kardoen als grondstof voor plastic
• Weinig commerciële teelt

Naamgeving kardoen

De Latijnse naam van kardoen is Cynara cardunculus. Cynara is de Latijnse naam voor artisjok. Kardoen komt van de Latijnse toevoeging cardunculus, of eigenlijk andersom; de Latijnse naam komt van de volksbenaming. In het Engels wordt de plant cardoon genoemd en in het Italiaans cardi. Van kardoen wordt niet alleen de bloem maar ook het blad en de middennerf gegeten. Hoe langer de kardoen groeit, hoe bitterder hij smaakt. Vroeg geoogste kardoens smaken wat zoeter.

Het eten van kardoen

De kardoen wordt met name gegeten in het Middellandse Zeegebied waar deze plant veel in het wild voorkomt. In Zuid-Italië en op Sicilië wordt het als een lekkernij beschouwd. De nerven van de kardoen lijken een beetje op bleekselderij en smaken naar artisjok. Als je het blad wilt eten dan haal je uiteraard alle stekels eraf totdat je bleekselderij-achtige stelen overhoudt. Deze hoef je slechts te blancheren; dan blijven smaak en voedingsstoffen goed behouden.

Geschiedenis kardoen

De antieke Romeinen repten over de wilde artisjok. Dat moet eigenlijk wel kardoen zijn geweest. De plant is nauw verwant aan de artisjok. Vanaf de 15e eeuw wordt kardoen gekweekt voor de groentemarkt. Kardoen wordt voornamelijk in het Europese deel van het Middellandse Zeegebied gegeten.

Vegetarische kaas

In kardoen zitten enzymen die kunnen worden gebruikt bij de bereiding van vegetarische kaas. Sommige denken dat elke kaas vegetarisch is maar dat is een misvatting. Als stremsel wordt een deel van de maag van de koe gebruikt bij de kaasbereiding. Vroeger gebruikte men daar distels of kleefkruid voor maar koeienmaag is een goedkopere productiemethode. In Portugal wordt op redelijke grote schaal nog kaas gemaakt met behulp van kardoen.

Kardoen als sierplant

Kardoen kun je prima in de tuin kweken. Het is een leuke sierplant die je in herfst en winter kan opeten. De plant wordt eveneens als snijbloem gebruikt aangezien hij mooi staat in een gemengd boeket. Bovendien kun je de kardoen gebruiken in een droogbloemenboeket.

Kardoen is gezond

Kardoen is goed voor de galsecretie; hierdoor werkt het in het algemeen goed voor de spijsvertering. Daarnaast bevat de plant een redelijke hoeveelheid aan mineralen en vitaminen; het is een gewone gezonde groente. In Zuid-Europa wordt het gegeten als wintergroente. Er zit veel apigenine en luteoline in kardoen; deze fytonutriënten helpen baarmoederkanker en leukemie tegengaan.

Kardoen als grondstof voor plastic

Kardoen wordt tegenwoordig om zijn olie gebruikt. De olie uit kardoenzaden is culinair verantwoord maar hij wordt gebruikt om biodiesel van te maken. In Sardinië wordt de eerste biomassafabriek in 2013 opgeleverd welke plastic moet gaan maken uit plantaardige producten zoals kardoenzaad.

Weinig commerciële teelt

Alhoewel de plant makkelijk groeit en lekker smaakt wordt hij zelden om commerciële redenen geteeld. Dat komt met name omdat de plant veel ruimte nodig heeft waardoor er relatief weinig kardoens in een akker zouden kunnen groeien. Toch wordt kardoen geteeld in Spanje, Italië, Frankrijk, Portugal, Australië en Argentinië. De plant kan zeer goed voortwoekeren. In de V.S. wordt het als een indringer beschouwd omdat hij er van nature niet voorkwam en momenteel overal voorkomt.

Lees verder

• De brandnetel als groente
• De geneeskracht van Hondsdraf (Glechoma hederacea)
• De geneeskracht van Middelste Teunisbloem
• De weegbree als medicinale groente
• De geneeskracht van engelwortel