Wat is een gezond gewicht?

Wat is een gezond gewicht? De vraag lijkt misschien eenvoudig, het antwoord is dat echter niet. Een gezond of goed gewicht hangt namelijk samen met lengte en geslacht, maar ook met leefstijl of de plaatsen waar vet zich ophoopt.

BMI

Er is een eenvoudige rekenformule ontwikkeld waarmee je snel kunt berekenen of je op een gezond gewicht zit, genaamd het BMI (Body Mass Index). De formule berekent of je, in combinatie met je lengte (en eventueel je geslacht en leeftijd), een gezond gewicht hebt. De formule werkt als volgt: Je deelt je gewicht door het kwadraat van je lengte in meters. Wanneer je dit zou uitrekenen, komt er een cijfer uitrollen (kommagetal) waarmee je in een tabel kunt opzoeken in welke categorie je valt, bijvoorbeeld 'gezond gewicht' of 'overgewicht'. Op veel websites kun je eenvoudig en snel je BMI berekenen, bijvoorbeeld op de website van het Voedingscentrum. Daar dus geen gedoe met rekenformules.

Het probleem of nadeel met het berekenen van BMI, is dat de berekening niet gebaseerd is op meerdere 'gegevens' van een persoon, enkel op gewicht en lengte. Terwijl leefomstandigheden en lichaamsbouw onderling natuurlijk enorm kunnen verschillen, terwijl lengte en gewicht hetzelfde zijn. Denk maar eens aan iemand die veel spiermassa heeft opgebouwd en daarom zwaarder is. Verder is de BMI-index alleen toepasbaar op volwassenen, en dus niet geschikt voor kinderen. Het berekenen van BMI is een richtlijn voor gezond gewicht.

Lengte en gewicht

In deze grafiek is te zien hoe lengte en gewicht in combinatie met elkaar werken. Op de onderste as is de lengte te lezen, op de linkeras kun je het gewicht er bij zoeken. Deze grafiek is zowel voor mannen als vrouwen te gebruiken, en geeft een indicatie van het gewicht. Iemand die onder of net op de groene lijn blijft zou ondergewicht kunnen hebben. Iemand die onder of op de blauwe lijn zit, heeft een gezond gewicht. Alle lijnen die daarboven gaan variëren van licht overgewicht tot extreem overgewicht.

Vetpercentage en tailleomtrek

Twee andere manieren om te meten of iemand een gezond gewicht heeft, is het meten van het percentage aan lichaamsvet. Dit is echter veel moeilijker dan de BMI-formule toe te passen. Bij het meten van het vetpercentage moet rekening gehouden worden met lengte, sekse en lichaamsbouw. De meting zal dus moeten worden uitgevoerd door iemand die hier verstand van heeft, zoals een diëtist(e) of een voedingsdeskundige. Het meten van het vetpercentage geeft wel een beter beeld van de eventuele gezondheidsrisico's die iemand heeft, dan het meten van BMI. Zo zijn er onderzoeken gedaan waarbij de uitkomst was dat mensen met veel vetophopingen in het buikgebied veel meer gezondheidsrisico's hebben, dan mensen die het vet meer verspreid hebben zitten.

Een gezond gewicht kan eventueel ook worden gemeten door de tailleomtrek te meten. Is de tailleomtrek meer dan 80 centimeter, dan kan er gesproken worden van overgewicht. Het meten van de tailleomtrek is niet altijd even accuraat. De meting moet iedere keer exact op dezelfde manier en op dezelfde hoogte worden gedaan, hetgeen vrij lastig is.

Gezond afvallen

Veel mensen doen regelmatig pogingen om af te vallen, gewicht te verliezen. Wie serieus en blijvend aan de slag wil, doet er goed aan om contact op te nemen met een voedingsdeskundige, diëtist(e) of lifestylecoach die kan begeleiden in het hele proces. Een verandering in leefstijl is namelijk altijd te verkiezen boven een leven vol diëten en jojo-effecten waardoor eventueel de stofwisseling kan worden aangetast. Een gezond gewicht hangt dan ook helemaal samen met 'mate houden' als het om eten en drinken gaat, maar bijvoorbeeld ook met voldoende bewegen en rusten.