Je bent wat je eet!

"Je bent wat je eet". Een bekende uitspraak met een betekenis die niet even duidelijk is voor iedereen. Toch is het wel een waardevol gezegde. Als je er even bij stil staat, dan kan het een belangrijk inzicht geven en je helpen om op een goede manier met eten en je lichaam om te gaan. Met als resultaat dat je gezonder en waarschijnlijk daardoor langer leeft. Als we zeggen dat je bent wat je eet, bedoelen we natuurlijk niet dat iemand die veel appels eet, op een appel gaat lijken. Of iemand die alleen rundvlees eet meer weg heeft van een koe dan iemand die ook andere vleessoorten eet. Dat is een te letterlijke interpretatie. Maar de daadwerkelijke betekenis van het gezegde wordt in onze tegenwoordige tijd alleen maar belangrijker. Juist daarom is het goed de gedachtegang erachter te koesteren.

Niet te letterlijk

Je moet de uitspraak 'je bent wat je eet' niet al te letterlijk opvatten. We hebben allemaal een lichaam waar we ons hele leven mee door moeten. Primair heeft ons lichaam zuurstof nodig om te overleven. Maar daarna is de voeding die je binnen krijgt het belangrijkste om in leven te blijven.

Daarbij is ons lichaam een fantastische machine. In veel opzichten is het menselijk lichaam het meest bijzondere dat je in de natuur kunt aantreffen. Maar om dat lichaam levend en gezond te houden moet je er wel de juiste brandstof in gooien. Ook wat dat betreft kun je ons lichaam met een machine vergelijken.

Ons lichaam kan van alles

In ons lichaam is van alles gaande. Denk bijvoorbeeld alleen al aan het vernieuwen van cellen en ons afweersysteem. Om alle functies goed uit te voeren, heeft het wel de juiste stoffen nodig. Bijvoorbeeld vitamines, vezels, mineralen, antioxidanten, energie, enzovoort. Ons hele lichaam moet zichzelf onderhouden met de voeding die het binnenkrijgt. Er vinden allerlei processen plaats om van die stoffen weer de juiste zaken te maken die ons lichaam kan gebruiken.

De juiste voeding

Maar je zou dus kunnen zeggen dat je lichaam opgebouwd is uit het voedsel dat je eet. Je bent dan dus letterlijk datgene dat je gegeten hebt. Daarom is het des te erger slechte voeding in je lichaam te stoppen. Bepaalde zaken zijn gewoonweg slecht voor jou en je lichaam en zou je dus moeten vermijden. Daarnaast is er heel veel voedsel dat met mate geen problemen oplevert, maar een overdaad eraan zal wel kwalijke gevolgen hebben. Meestal op langere termijn.

Ook hier kun je weer de vergelijking met een machine maken. Er gaat van alles in je auto: benzine, gas of diesel als brandstof. Maar daarnaast ook koelvloeistof, motorolie, remolie, ruitenwisservloeistof, freon (airco) enzovoort. Iedereen begrijpt dat je deze vloeistoffen niet moet gaan verwisselen. Je stopt geen remolie in je koelvloeistofreservoir en vice versa. Dat dat slechte gevolgen zal hebben is niet zo moeilijk te begrijpen. Met ons lichaam is het in feite niet veel anders. Ook al staan we daar vaak niet zo bewust bij stil. Raar, omdat ons lichaam een stuk kostbaarder is dan welke auto dan ook.

Onze flexibele spijsvertering

Er zijn natuurlijk wel wat verschillen. Zo gaat in ons lichaam alle voeding door de mond ons spijsverteringssysteem in. Er zijn geen verschillende plekken voor de mineralen, vitamines en andere belangrijke voedingsstoffen. Aan de ene kant zou dat wel handig zijn, want dan weet je precies wat je wel/niet nodig hebt en wat je ermee moet doen. Maar in werkelijkheid vind je in de natuur ook geen pure bouwstoffen. In het meeste voedsel tref je een combinatie van allerlei voedingsstoffen aan. Het is daardoor vooral handig dat we onze voeding gewoon kunnen opeten en dat ons lichaam zelf de juiste stoffen uit het eten haalt. En de overbodige zaken en afval weer afvoert.

Op de langere termijn

Een ander belangrijk verschil met een auto zijn de gevolgen van verkeerde brandstof. Doe je de verkeerde zaken in je auto, dan zal je snel tegen grote problemen aanlopen. Ons lichaam is echter veel toleranter en in staat om het erg lang vol te houden. Daardoor zijn gevolgen van slechte voeding niet zo snel duidelijk. Je kunt jaren lang relatief slecht eten en toch weinig problemen hebben. Maar dat betekent niet dat er geen problemen zijn. Langzaam maar zeker zal het wel achteruit gaan, maar helaas valt dat niet zo snel op.

Lekker of gezond?

De primaire functie van voedsel is ons lichaam te voeden. Dat zal iedereen begrijpen. Toch lijkt het in de praktijk steeds vaker te gaan om lekkere dingen te eten. Hoe gezond het eten is, is daarbij ondergeschikt. Wel letten veel mensen nog op de calorieën en de koolhydraten, om overgewicht te voorkomen. Maar een slank lichaam is nog niet een gezond lichaam.

Welke gevolgen heeft slechte voeding?

Het lijkt er tegenwoordig vaak op dat er steeds meer gevallen van kanker en andere serieuze ziektes zijn. Voor veel van die ziektes zijn er niet zulke goede verklaringen. Maar een samenhang met slechte voeding is niet zo vergezocht. Als je structureel slecht eet en je lichaam dus niet de voedingsstoffen binnen krijgt die het nodig heeft, ligt het voor de hand dat er op termijn dingen mis zullen gaan in je lichaam. En dat bepaalde functies niet langer optimaal of zelfs helemaal niet meer zullen werken. Wees dus erg bewust met je voeding en weet dat je bent wat je eet: eet gezond en wees gezond!

Lees verder

• Hoe gezond is fruit: Over vitamines, calorieën en vezels
• Wordt ons eten verziekt door de voedselindustrie?
• E621 of ve-tsin: gevaarlijke of gezonde smaakversterker?
• Hoeveel eieren eten is goed: over cholesterol en voeding
• Cafeïne: gezond en nuttig of beter vermijden?