Kruidenwijsheid: De paardenbloem / Taraxacum officinalis

Paardenbloemen komen overal ter wereld voor. Bij voorkeur op graslanden maar ook gewoon langs de kant van de weg in bermen en langs sloten. Vooral in het voorjaar staan de bermen er vol mee maar ook in augustus is er nog een tweede bloeiperiode. Veel mensen zien de paardenbloem als een onkruid maar dat is zeker niet waar. Je kunt dat al zien aan de officiële naam die ‘Taraxacum officinalis’ luidt waarbij ‘officinalis’ staat voor ‘geneeskrachtig’. Er is dus meer aan de hand met de paardenbloem. De werking die de paardenbloem wordt toegeschreven is een reinigende werking die ons lichaam kan versterken of kan helpen toxische stoffen te helpen uitdrijven zodat het immuunsysteem, dat heel belangrijk is, weer meer optimaal kan functioneren. Vanaf ongeveer april zie je ze overal verschijnen. Vooral op weilanden of braakliggende terreinen zie je overal hun gele bloemenhoofdjes de kop opsteken. Nét zo gemakkelijk worden ze ook weer afgemaaid want ja…Het is tenslotte maar onkruid! Maar, de kruidenkennis leert ons dat de paardenbloem heel veel nuttige eigenschappen heeft en verder is het blad gewoon eetbaar net als sla. Je moet daarvoor dan wel zoveel mogelijk de jonge blaadjes gebruiken want ouder blad wordt wat bitter van smaak. Zo kun je bijvoorbeeld je konijn of cavia ook echt blij maken met een handje paardenbloemblad. Ze zullen er van smullen. De bladeren zijn rijk aan vitaminen A, B, C en D en aan kalium, zink, ijzer en calcium.

Paardenbloemen zijn dus geen onkruid!

Onkruid? Nee zeker niet! In het verre verleden al, werden de wortels en bladeren van paardenbloemen door de Native Americans gebruikt tegen problemen met de lever, de nieren, de huid en de maag. Ook in de traditionele Chinese geneeskunde is de paardenbloem bekend en werd toepast bij bijvoorbeeld borstproblemen zoals het op gang brengen van de melkstroom, borstontstekingen en ook bij maagproblemen. En bij ons in Europa werd het gebruikt bij bijvoorbeeld oogproblemen, diarree, steenpuisten en koorts. De paardenbloem kan nog meer maar zo zie je maar dat het echt niet alleen van deze tijd is om natuurlijke kruiden en planten te gebruiken om een kwaal te verhelpen of de gezondheid een boost te geven. We weten inmiddels dat één van de voornaamste werkingen is, dat de paardenbloem een reinigende en vochtafdrijvende werking heeft. Deze werking kan worden gebruikt om de lever, de gal en de alvleesklier te stimuleren tot een betere werking waardoor toxines beter afgevoerd worden. En dat is in deze tijden hard nodig omdat onze voedingsgewoonten nogal wat te wensen overlaat. Een extra kopje paardenbloemthee kan dus echt geen kwaad voor de meeste mensen.

Welke delen zijn bruikbaar?

Dat is ook weer zo mooi. Álle delen zijn bruikbaar. De bloemen, bladeren, wortels en zélfs het sap in de stengel.

Sap

Hiervoor moet wel worden gewaarschuwd, want het sap van de stengel is ook licht giftig en kan bij mensen die daar gevoelig voor zijn een reactie oproepen die ongewenst is zoals uitslag, diarree en maagpijn. Eerst altijd voorzichtig uittesten dus. Kun je er wél tegen dan kun je het sap gebruiken tegen bijvoorbeeld acné en wratten. Gewoon puur opsmeren is al voldoende. Als het goed werkt kun je het gerust langdurig gebruiken maar wel spaarzaam. Dus niet teveel.

Bloem

De bloem is gewoon eetbaar en smaakt wat zoetig. Je kunt ze gebruiken om de salade mee te versieren maar er wordt ook wel bier en wijn van gemaakt. Bijvoorbeeld in België geniet men graag van een glas ‘Fantome Pissenlit’ bier, wat gebrouwd wordt in Wallonië. De gele kleur van de bloem geeft trouwens aan dat het goed voor de lever, gal en alvleesklier is. Dit uiteraard in het geval dat je de bloemen gebruikt in een verse salade. Zorg altijd voor versgeplukte bloemen en nuttig ze dan nog dezelfde dag.

Blad

Ook het blad kan in een salade gebruikt worden maar, je kunt er ook heel goed thee van trekken of een tinctuur van maken. Het blad is het sterkste deel van de plant voor een vochtafdrijvende werking en dus heel goed toe te passen als je aan het afvallen bent. Het is gemakkelijk te verkrijgen in de natuurwinkel als je geen zin hebt om het weiland op te trekken. De thee zet je door 1 á 2 theelepels verse bladeren of, een half tot 1 theelepel gedroogd blad in een kopje gekookt water 5 tot 10 minuten te laten trekken, zeven en dan drinken.

Wortel

Ook de wortel werkt bloedzuiverend, urineafdrijvend en ontgiftend. Een afkooksel gemaakt van de wortels kan mensen helpen die last hebben van eczeem, reuma, jicht ect. 1 tot 3 theelepels van dit afkooksel per dag is al voldoende. Verder kun je ook een tinctuur maken wat lijkt te helpen bij artritis.
Ga je zelf wortels uitgraven let er dan op dat je de wortels oogst vóór de bloei en voorzichtig behandeld. Ze mogen niet beschadigen want dan loopt het sap eruit. Leg ze los van elkaar een week of twee te drogen eer je ze gaat gebruiken.

Vers of uit de winkel?

Ben je nou niet van plan om het weiland op te trekken en eigenhandig paardenbloemen te gaan oogsten? Dat geeft niets, want in de natuur of bio winkels zul je ongetwijfeld een zakje gedroogde paardenbloem/blad/wortel kunnen kopen. Probeer zoveel mogelijk losse biologisch geteelde kruiden of plantenmengsels om zeker te zijn van de kwaliteit. En dan heb je natuurlijk het internet. Er is zóveel informatie te vinden voor geïnteresseerden dat je jezelf heel goed kunt informeren over het hoe en wat.

Zo zie je dus maar wat je met zo’n simpele paardenbloem allemaal kunt aanvangen.