Komkommers: Voordelen voor gezondheid van vrucht komkommer

Komkommers zijn, in tegenstelling tot wat veel mensen denken, geen groenten. Deze vruchten behoren tot de plantenfamilie Cucurbitaceae (komkommerfamilie), die ook pompoenen en meloenen omvat. Het meest voorkomende type komkommer dat in een supermarkt te vinden is, is de tuinkomkommer (Cucumis sativus). Dit plantaardig voedsel voegt frisheid en smaak toe aan salades, sandwiches en bijgerechten. Daarnaast wordt komkommer soms ook gebruikt in verzorgingsproducten. Komkommers bevatten weinig calorieën maar wel een grote hoeveelheid water, vitaminen, mineralen en voedingsstoffen. Het eten van komkommers heeft daardoor veel gunstige gezondheidsvoordelen, zoals gewichtsverlies, voldoende hydratatie van het lichaam, een regelmatige spijsvertering en een lagere bloedsuikerspiegel.

• Voedingsstoffen in komkommers
• Met schil
• Zonder schil
• Bevordering van botgezondheid
• Bevordering van gewichtsverlies
• Bevordering van gezonde huid
• Bevordering van hartgezondheid
• Bevordering van hydratatie
• Bevordering van spijsvertering
• Verbetering van slechte adem
• Verlaagd risico op chronische ziekten en kanker
• Verlaging van bloedsuikerspiegel
• Risico door het eten van komkommers
• Effect op hersengezondheid
• Impact op cholesterolniveaus

Voedingsstoffen in komkommers

Komkommers bevatten weinig calorieën maar hebben wel veel belangrijke vitaminen en mineralen aan boord.

Met schil

300 gram rauwe komkommer met schil bevat de volgende voedingsstoffen:

• calorieën: 45
• eiwit: 2 gram
• kalium: 13% van de aanbevolen dagelijkse inname
• koolhydraten: 11 gram
• magnesium: 10% van de aanbevolen dagelijkse inname
• mangaan: 12% van de aanbevolen dagelijkse inname
• totaal vet: 0 gram
• vezels: 2 gram
• vitamine C: 14% van de aanbevolen dagelijkse inname
• vitamine K: 62% van de aanbevolen dagelijkse inname
• water: 96%

De schil van komkommers bevat veel vezels, vitaminen en mineralen, daarom is het aan te raden om een rauwe komkommer in zijn geheel op te eten.

Zonder schil

Self Nutrition Data heeft uitgebreide tabellen met de voedingsstoffen van een geschilde komkommer online staan.

Bevordering van botgezondheid

De belangrijkste voedingsstof in komkommers is vitamine K, die nodig is voor de botgezondheid. Deze voedingsstof is essentieel voor de botvorming. Een tekort aan vitamine K is gekoppeld aan osteoporose en een verhoogd risico op botbreuken.

Bevordering van gewichtsverlies

Komkommers zijn caloriearm. Een hele komkommer van 300 gram bevat slechts 45 calorieën. Mensen kunnen veel komkommers eten zonder in gewicht aan te komen. Bovendien is het hoge watergehalte van komkommers ook nuttig bij het afvallen.

Bevordering van gezonde huid

Een paar komkommerplakjes op gezwollen ogen heeft een rustgevend effect op de huid en vermindert huidirritatie en zwelling, wat gunstig is voor de huidgezondheid. Ook voor de behandeling van acne (huidaandoening met ontsteking van talgklieren) en zonnebrand is het toepassen van plakjes komkommer op de huid nuttig. De pulp van komkommer bestaat voornamelijk uit water, vitamine C en cafeïnezuur, een natuurlijke chemische stof met ontstekingsremmende eigenschappen.

Bevordering van hartgezondheid

Flavonoïden, bepaalde antioxidanten in komkommers, bieden bescherming tegen hartziekten. Verder is het dagelijks consumeren van gedroogde komkommerzaadextracten ook nuttig. Dit:

• verhoogt het ‘goede’ HDL-cholesterol en
• verlaagt het ‘slechte’ LDL-cholesterol
• verlaagt de triglyceriden
• verlaagt het totaal cholesterol

Bevordering van hydratatie

Water is cruciaal voor een goede werking van het lichaam. Het zorgt voor de temperatuurregulatie en het transport van afvalproducten en voedingsstoffen. Groenten en fruit zijn een goede bron van water naast het drinken van water en andere vloeistoffen. Een verhoogde inname van fruit en groenten verbetert de hydratiestatus van het lichaam. Komkommers bestaan voor ongeveer 96% uit water en zijn daarom bijzonder effectief bij het bevorderen van de hydratatie.

Bevordering van spijsvertering

Het eten van een komkommer is goed voor het spijsverteringsstelsel, vooral voor de darmgezondheid. Uitdroging is een belangrijke risicofactor voor constipatie. De doorgang van ontlasting wordt moeilijker wanneer er onvoldoende vocht in het lichaam aanwezig is. Komkommers bevatten veel water en bevorderen de hydratatie. Door voldoende vocht in het lichaam verbetert de consistentie van de ontlasting, wat constipatie voorkomt en helpt bij het behoud van een regelmatig stoelgangspatroon. Bovendien bevatten komkommers vezels, die de stoelgang helpen reguleren. Vooral pectine, het type oplosbare vezel in komkommers, verhoogt de stoelgangfrequentie.

Verbetering van slechte adem

Wanneer bacteriën ingesloten voedseldeeltjes aanvallen, ontstaat een slechte adem. De vloeistof in komkommers, evenals de productie van speeksel door het kauwen op een komkommer, helpt om de mond te reinigen en spoelt de bacteriën weg.

Verlaagd risico op chronische ziekten en kanker

In komkommers zijn antioxidanten (vooral flavonoïden en tannines) aanwezig, die vrije radicalen blokkeren. De opeenhoping van schadelijke vrije radicalen veroorzaakt verschillende soorten chronische ziekten. Oxidatieve stress veroorzaakt door vrije radicalen is geassocieerd met kanker en hart-, long- en auto-immuunziekten. Diverse soorten fruit en groenten, waaronder komkommers, zijn rijk aan gunstige antioxidanten die het risico op deze aandoeningen verminderen.

Verlaging van bloedsuikerspiegel

Komkommers helpen mogelijk bij het verlagen van de bloedsuikerspiegel en kunnen sommige complicaties van diabetes mellitus (suikerziekte) voorkomen. Ze verminderen mogelijk ook oxidatieve stress en kunnen diabetesgerelateerde complicaties helpen voorkomen. Anno september 2024 zijn de meeste onderzoeken echter gericht op reageerbuis- en dierstudies. Verdere studies zijn nodig om te bepalen hoe komkommers de bloedsuikerspiegel bij mensen kunnen beïnvloeden.

Risico door het eten van komkommers

Omdat komkommers relatief veel vitamine K bevatten, kan een te hoge consumptie van dit plantaardig voedsel mogelijk negatieve effecten hebben op de bloedstolling. Mensen die warfarine of Coumadin of vergelijkbare bloedverdunnende geneesmiddelen gebruiken, mogen hun inname van komkommers niet plotseling verhogen zonder een arts te raadplegen.

Effect op hersengezondheid

Recent onderzoek heeft aangetoond dat komkommers gunstig kunnen zijn voor de hersengezondheid. De hoge concentratie aan antioxidanten, zoals flavonoïden, kan helpen bij het verminderen van ontstekingen en oxidatieve stress, die beide geassocieerd zijn met neurodegeneratieve aandoeningen. Het regelmatig consumeren van komkommers kan bijdragen aan een verbeterd geheugen en cognitieve functies door de beschermende effecten tegen hersenschade.

Impact op cholesterolniveaus

Nieuwe studies hebben aangetoond dat komkommers een positief effect kunnen hebben op cholesterolniveaus. De vezels en antioxidanten in komkommers kunnen bijdragen aan een verlaging van de totale cholesterol- en LDL-cholesterolniveaus, terwijl ze het HDL-cholesterol verhogen. Dit kan helpen bij het verminderen van het risico op hart- en vaatziekten.

Lees verder

• Water: Voordelen voor gezondheid van voldoende waterinname
• Antioxidanten in voeding: Belang & bronnen van antioxidanten
• Vitaminen en mineralen: Functie, tekort & overmatige inname