Vezelarm dieet: Tips voor vezelarme voeding

Voedingsvezels komen voor in fruit, groenten en granen, maar worden door het lichaam niet verteerd. Een vezelarm dieet houdt in dat je voedingsmiddelen eet die weinig vezels bevatten en gemakkelijk verteerbaar zijn. Dit type dieet is nuttig voor patiënten met verschillende darmproblemen of voor degenen die een darmoperatie hebben ondergaan. Sommige patiënten moeten een vezelarm dieet slechts tijdelijk volgen om de darmen rust te geven, terwijl anderen langdurig een vezelarm dieet nodig hebben. Een diëtist kan hierbij helpen met maaltijdplanning. Voedingsmiddelen met een lager vetgehalte en verminderde toegevoegde suikers zijn vaak aanbevolen. Omdat een vezelarm dieet vaak niet de diversiteit aan voedingsmiddelen biedt die het lichaam nodig heeft, kan een diëtist of arts ook supplementen zoals multivitaminen aanbevelen.

• Indicaties voor een vezelarm dieet
• Inhoud van een vezelarm dieet
• Brood en granen
• Eiwitten
• Fruit
• Groenten
• Vetten, oliën en sauzen
• Vocht
• Zuivelproducten
• Voedingsmiddelen die moeten worden vermeden

Indicaties voor een vezelarm dieet

Een vezelarm dieet vertraagt de stoelgang en kan helpen bij het verlichten van symptomen zoals diarree, gasvorming en een opgeblazen gevoel. Het kan worden aanbevolen voor patiënten met aandoeningen zoals:

• Colitis ulcerosa (chronische darmontsteking met diarree)
• De ziekte van Crohn (chronische ontsteking van het spijsverteringskanaal met diarree en buikpijn)
• Diverticulitis (ontsteking van divertikels in de darm)
• Darmobstructie (verstopping van de darm, vaak gepaard met buikpijn en braken)
• Gastroparese (vertraagde maaglediging, vaak bij diabetes)
• Prikkelbare darm syndroom (aandoening met symptomen van diarree en obstipatie)

Daarnaast kunnen patiënten die een darmoperatie hebben ondergaan, zoals een ileostomie of colostomie (kunstmatige opening in de dikke darm), ook het advies krijgen om een vezelarm dieet te volgen.

Inhoud van een vezelarm dieet

Een vezelarm dieet voorziet in de behoeften aan eiwitten, vloeistoffen, zout en vitaminen en mineralen. Het bestaat uit voedingsmiddelen die relatief laag zijn in vezels, zoals gekookte groenten, fruit, wit brood en vlees.

Brood en granen

Patiënten kunnen verfijnde witte broden, droge granen (zoals gepofte rijst en cornflakes), farina, witte pasta en crackers eten. Deze voedingsmiddelen moeten minder dan 2 gram vezels per portie bevatten.

Eiwitten

Toegestane eiwitbronnen zijn gekookt vlees, vis, gevogelte, eieren, zachte pindakaas en tofu. Het vlees moet zacht en goed gaar zijn.

Fruit

Toegestane fruitsoorten zijn onder andere zeer rijpe abrikozen, bananen, meloenen, honingmeloenen, watermeloenen, nectarines, papaja's, perziken en pruimen. Ook vruchtensappen zonder pulp, zoals appelmoes, zijn toegestaan.

Groenten

Toegestane rauwe groenten zijn:

• Courgettes
• Komkommers (zonder zaden of schil)
• Sla (versnipperd en in kleine hoeveelheden)

Gekookte of ingeblikte groenten die toegestaan zijn, omvatten:

• Aardappelen (zonder schil)
• Asperges
• Aubergines
• Bieten
• Gele pompoen (zonder zaden)
• Groene bonen
• Pompoenen
• Spinazie
• Wortelen

Vetten, oliën en sauzen

Toegestane vetten en oliën zijn boter, margarine, olie, mayonaise, ketchup, slagroom, zure room, saladedressing, sojasaus en zachte sauzen. Ook zachte kruiden, heldere gelei, honing en siroop zijn toegestaan.

Vocht

Het is belangrijk om voldoende vocht in te nemen, vooral bij diarree. Water is een uitstekende keuze. Ook cafeïnevrije dranken, melk, en sappen zonder pulp of zaden (zoals appelsap, maar geen pulpsinaasappelsap en veenbessensap) worden aanbevolen.

Zuivelproducten

Patiënten kunnen yoghurt, kefir, kwark, melk, pudding, romige soep, of ongeveer 40 gram harde kaas consumeren. Bij lactose-intolerantie is het belangrijk lactosevrije producten te kiezen.

Voedingsmiddelen die moeten worden vermeden

Vezelarme voeding sluit voedingsmiddelen uit die rijk zijn aan vezels of die gasvorming kunnen veroorzaken, zoals:

• Bonen, erwten en peulvruchten
• Cafeïne en alcohol
• Desserts met noten
• Dikke soepen
• Erg pittig of zuur voedsel
• Fruit dat niet in de lijst van toegestane fruitsoorten staat, fruit ingeblikt in zware siroop, ingeblikte en rauwe ananas, verse vijgen, bessen, gedroogde vruchten, fruitzaden en pruimen, fruit en hun sappen met zaden of pulp
• Gefrituurd voedsel
• Groente- en fruitschillen
• Knapperige pindakaas
• Noten en zaden
• Popcorn
• Tempeh
• Veel rauwe groenten en hun sappen met zaden of pulp
• Vlees dat taai is, kraakbeen bevat, bindweefsel heeft, hotdogs, of worst
• Volkorenproducten zoals brood, crackers, ontbijtgranen, pasta, bruine rijst, gerst, en haver
• Zuivelproducten waaraan noten, zaden, fruit, groenten of granola zijn toegevoegd