Vezelarm dieet: Tips voor vezelarme voeding

Voedingsvezels zijn te vinden in fruit, groenten en granen. Het lichaam verteert vezels niet. Een vezelarme voeding duidt op het eten van voedingsmiddelen die niet veel vezels bevatten en die gemakkelijk verteerbaar zijn. Dit is nuttig voor patiënten met allerlei darmproblemen of patiënten die een darmoperatie ondergaan hebben. Sommige patiënten moeten dit dieet slechts een korte tijd volgen om de darmen rust te gunnen, maar anderen moeten langdurig een vezelarme voeding consumeren. Een doorverwijzing naar een diëtist is soms nodig voor de hulp bij de maaltijdplanning. Voedingsmiddelen met een lager vetgehalte en toegevoegde suikers zijn een goede optie. Een vezelarme voeding biedt vaak niet de verscheidenheid aan voedingsmiddelen die het lichaam normaal nodig heeft om gezond te blijven. De diëtist of arts beveelt daarom mogelijk supplementen aan, zoals een multivitamine.

• Indicatie van vezelarme voeding
• Inhoud van dieet met weinig vezels
• Brood en granen
• Eiwitten
• Fruit
• Groenten
• Vetten, oliën en sauzen
• Vocht
• Zuivelproducten
• Welke voedingsmiddelen zijn niet aanbevolen?

Indicatie van vezelarme voeding

Het eten van vezelarm voedsel vertraagt de stoelgang. Dit helpt tegen diarree, gas en een opgeblazen gevoel. Sommige patiënten krijgen het advies van de arts om een vezelarm dieet te volgen. Dit geldt vooral voor patiënten die een opflakkering krijgen van:

• colitis ulcerosa (chronische darmziekte met diarree)
• de ziekte van Crohn (aandoening met diarree en buikpijn)
• diverticulitis
• een darmobstructie (verstopping van de darm met buikpijn en braken)
• gastroparese (vertraagde maaglediging, vaak bij diabetes)
• het prikkelbare darm syndroom (aandoening met symptomen van diarree en obstipatie)

Ook krijgen sommige patiënten na een darmoperatie het advies om een vezelarme voedingsstijl te hanteren. Dit geldt vooral wanneer ze bijvoorbeeld een ileostomie of colostomie (kunstmatige opening in de dikke darm) ondergaan hebben.

Inhoud van dieet met weinig vezels

Een vezelarm dieet voorziet het lichaam van eiwitten, vloeistof, zout en vitaminen en mineralen. Dit dieet bestaat uit voedingsmiddelen die een patiënt normaal gesproken ook eet, zoals gekookte groenten, fruit, wit brood en vlees.

Brood en granen

Patiënten mogen verfijnd witte broden, droge granen (zoals gepofte rijst, cornflakes), farina, witte pasta en crackers eten. Wel moeten deze voedingsmiddelen minder dan 2 gram vezels bevatten per portie.

Eiwitten

De patiënt mag gekookt vlees, vis, gevogelte, eieren, zachte pindakaas en tofu eten. Het vlees moet zacht zijn.

Fruit

Vruchtensappen zonder pulp en veel fruit in blik of fruitsauzen, zoals appelmoes, zijn toegestaan. Rauwe vruchten die de patiënt mag eten, zijn zeer rijpe abrikozen, bananen en meloenen, honingmeloenen, watermeloenen, nectarines, papaja's, perziken en pruimen.

Groenten

Volgende rauwe groenten zijn toegestaan bij een vezelarm dieet:

• courgettes
• komkommers (zonder zaden of schil)
• sla (versnipperd, eerst in kleine hoeveelheden)

Goed gekookte of ingeblikte groenten zijn:

• aardappelen, zonder schil
• asperges
• aubergines
• bieten
• gele pompoen (zonder zaden)
• groene bonen
• pompoenen
• spinazie
• wortelen

Vetten, oliën en sauzen

De patiënt mag boter, margarine, olie, mayonaise, ketchup, slagroom, zure room, saladedressing, sojasaus en zachte sauzen eten. Zachte kruiden zijn eveneens toegestaan. Heldere gelei, honing en siroop zijn eveneens toegelaten.

Vocht

Patiënten moeten voorts voldoende vocht drinken, vooral wanneer ze lijden aan diarree. Water is een goede optie. Ook cafeïnevrije dranken, melk, sappen gemaakt zonder zaden of pulp (appelsap, geen pulpsinaasappelap en veenbessensap) zijn aanbevolen.

Zuivelproducten

De patiënt mag yoghurt, kefir, kwark, melk, pudding, romige soep of circa 40 gram harde kaas consumeren. Bij lactose-intolerantie is het belangrijk om te opteren voor lactosevrije producten.

Welke voedingsmiddelen zijn niet aanbevolen?

Vezelarme voeding bevat geen voedingsmiddelen die een hogere vezelwaarde hebben of die gas veroorzaken, zoals:

• bonen, erwten en peulvruchten
• cafeïne en alcohol
• desserten met noten
• dikke soepen
• erg pittig of zuur voedsel
• fruit: fruit dat niet in de lijst van toegelaten fruitsoorten staat, fruit ingeblikt in zware siroop, ingeblikte en rauwe ananas, verse vijgen, bessen, alle gedroogde vruchten, fruitzaden en pruimen, fruit en hun sappen met zaden of pulp
• gefrituurd voedsel
• groente- en fruitschillen
• knapperige pindakaas
• noten en zaden
• popcorn
• tempeh
• veel rauwe groenten en hun sappen met zaden of pulp
• vlees: vlees dat taai is / kraakbeen bevat, de bindweefsels van vlees, hotdogs, worst
• volkoren producten zoals brood, crackers, ontbijtgranen, pasta, bruine rijst, gerst, haver
• zuivelproducten waaraan noten, zaden, fruit, groenten of granola zijn toegevoegd