Groene thee: gezondheidsvoordelen en soorten groene thee

Groene thee is gezond en kent veel gezondheidsvoordelen. Of het nu gaat om sencha (een Japanse groene thee die wordt gebruikt zonder de theebladeren te rollen), Gyokuro (deze Japanse thee smaakt minder bitter dan de populaire sencha), of matcha (een traditionele groene thee uit Japan): groene thee is een echte allrounder: het voorkomt niet alleen ziekten, maar vertraagt ook verouderingsprocessen. Dit komt door de ingrediënten in groene thee en hun effect. De antioxidanten in de theebladeren worden verondersteld verouderingsprocessen te vertragen, hart- en vaatziekten tegen te gaan en te beschermen tegen kanker. Groene thee vecht ook actief tegen virussen in het lichaam. Dit immuunversterkende effect wordt toegeschreven aan fytochemicaliën, de catechinen.

• Groene thee
• Geschiedenis in vogelvlucht
• Wat is groene thee?
• Gezondheidsvoordelen van groene thee
• Verbetert de hersenfunctie en mentale prestaties
• Beschermt de hersenen en voorkomt cognitieve achteruitgang
• Groene thee verbrandt vet
• Groene thee verlaagt risico op diabetes type 2
• Groene thee goed voor hart en bloedvaten
• Groene thee verbetert je fysieke prestaties
• Verlaagt het risico op bepaalde soorten kanker
• Groene thee verbetert de tandgezondheid
• Groene thee voorkomt infectie en ziekte
• Groene verbetert de darmgezondheid
• Verbetert de minerale dichtheid van het bot
• Groene thee hydrateert
• Verbetert je humeur en helpt je te ontspannen
• Verbetering van de symptomen van artritis
• Zorgt voor een gezonde, jeugdig ogende huid
• Ondersteun de huid tijdens blootstelling aan de zon
• Langer leven door groene thee
• Wat maakt groene thee zo gezond?
• Het verschil tussen groene thee en andere theeën
• Belangrijkste soorten groene thee
• Sencha
• Matcha
• Gunpowder
• Groene thee uit Japan
• Groene thee uit China
• Teelt van groene thee
• Smaken en kwaliteit en groene thee

Groene thee

Groene thee is een soort thee die voornamelijk in Azië wordt geproduceerd en gedronken. Het wordt gemaakt van de bladeren van de Camellia sinensis plant, net als andere soorten thee, zoals witte, zwarte en oolong thee. Groene thee is echter uniek omdat de bladeren niet worden gerold of gefermenteerd voordat ze worden gedroogd. In plaats daarvan worden ze direct na het plukken gedroogd en verhit om oxidatie te voorkomen.

Al duizenden jaren wordt groene thee beschouwd als een van de grootste geneeskrachtige planten in China en Japan en wordt het als medicijn gebruikt. Groene thee begon daarentegen vrij laat aan zijn triomftocht in Nederland: in dit land hebben zwarte thee, fruitthee en kruidenthee al lang hun positie gevestigd voordat de groene thee zijn weg vond naar onze theecultuur.

Geschiedenis in vogelvlucht

De geschiedenis van groene thee gaat terug tot meer dan 4000 jaar geleden in China, waar het werd gebruikt als medicijn en als ceremonieel drankje tijdens religieuze rituelen. Het werd ook gedronken door de Chinese elite als teken van rijkdom en macht. In de 9e eeuw werd groene thee naar Japan gebracht, waar het ook populair werd en nog steeds een belangrijk onderdeel is van de Japanse cultuur.

In de loop der tijd heeft groene thee zijn weg gevonden naar andere delen van de wereld, waar het nu een populaire drank is vanwege zijn aangename smaak en gezonde eigenschappen. Er zijn vele soorten groene thee verkrijgbaar, afhankelijk van de regio waar ze worden geproduceerd, de manier waarop ze worden verwerkt en de smaak die ze hebben.

Wat is groene thee?

Groene thee wordt evenals de zwarte thee gewonnen van de Camellia sinensis, de theeplant. De zwarte thee wordt echter gefermenteerd door zuurstof, het theeblad en het celsap worden veranderd, waardoor de zwarte thee zijn karakteristieke kleur krijgt. Groene thee heeft evenwel minimale oxidatie ondergaan tijdens de productie. Tijdens de productie wordt het sterk met stoom verwarmd, vervolgens gedroogd en geblancheerd om zijn groene kleur te behouden.

Gezondheidsvoordelen van groene thee

Van groene thee wordt gezegd dat het een veelzijdig gezondheidseffect heeft. Het is niet alleen een goede bron van vitamine A, C, E en veel van de B-vitamines, maar ook van kalium, calcium, fluoride en flavonoïden (dit zijn antioxidanten), waarvan bekend is dat ze verschillende metabole processen in het lichaam positief beïnvloeden. Dankzij de tannines (ook bekend als looizuur) die aanwezig zijn in de groene thee, heeft het een bewezen heilzaam en rustgevend effect op de maag en het darmkanaal. Onderzoeken hebben ook een antibacterieel effect aangetoond, zodat goede resultaten zijn verkregen bij de behandeling van orale ontstekingen en de preventie van cariës of tandbederf.[1] Andere waargenomen effecten van groene thee zijn:

• het ontgiftende effect
• de verlaging van de bloedsuikerspiegel
• cholesterolwaarden verlagen
• versnelling van vetverbranding
• prestaties verbeteren
• neutralisatie van vrije radicalen,
• preventie van hart- en vaatziekten
• versterking van het immuunsysteem[2]

Verbetert de hersenfunctie en mentale prestaties

Terwijl de stimulerende middelen in thee je wakker kunnen houden, kunnen ze ook je hersenen beter laten functioneren. De belangrijkste stimulans, cafeïne, is voldoende aanwezig in thee om de meeste mensen een boost te geven zonder de verhoogde onrust te veroorzaken die gepaard gaat met teveel koffie. In de hersenen is de belangrijkste werkingsmethode van cafeïne het blokkeren van adenosinereceptoren, waardoor neuronen langer kunnen vuren, waardoor de hersenactiviteit toeneemt. Cafeïne verbetert de concentratie en het geheugen. Bovendien heeft het aminozuur L-theanine een ontspannend effect en verhoogt het tegelijkertijd de alertheid, die in combinatie met cafeïne de hersenfunctie kan verbeteren en je kan helpen productiever te zijn.

Beschermt de hersenen en voorkomt cognitieve achteruitgang

Het drinken van groene thee kan niet alleen de hersenfunctie op de korte termijn verbeteren, het kan ook je hersenen op de lange termijn beschermen. Het kan met name helpen om de ziekten van Alzheimer en Parkinson te remmen. Het polyfenol EGCG (Epigallocatechin Gallaat), uit groene thee, is de belangrijkste weldoener. EGCG uit groene thee remt de ziekte van Alzheimer bij sommige patiënten in meer of mindere mate en incidenteel zelfs zeer sterk af. Ook lijkt de ontwikkeling van de ziekte van Parkinson afgeremd te worden. De ziekte van Alzheimer is de meest voorkomende neurodegeneratieve ziekte en een belangrijke oorzaak van dementie. De ziekte van Parkinson is de tweede meest voorkomende neurodegeneratieve ziekte, die op het cellulaire niveau het resultaat is van het verlies van dopamine-producerende cellen in het hersengebied dat de substantia nigra pars compacta (de zwarte kern) heet. De antioxiderende catechinen in groene thee kunnen een beschermend effect hebben op neuronen, waardoor het risico op de ziekten van Alzheimer en Parkinson mogelijk wordt verlaagd.

Groene thee verbrandt vet

Groene thee kan je metabolisme stimuleren en helpen bij het verbranden van vet. Groene thee kan ook helpen om af te vallen en je risico op overgewicht of obesitas te verlagen. Veel van dit effect is waarschijnlijk te wijten aan cafeïne, maar andere verbindingen in thee kunnen ook bijdragen aan dit effect. Door te helpen selectief het vet te verbranden dat in je lichaam ligt opgeslagen voor energie, kan groene thee je voller doen voelen en kun je een stabieler energieniveau handhaven, wat resulteert in minder honger en inname van minder calorieën.

Groene thee verlaagt risico op diabetes type 2

Diabetes type 2 komt anno 2024 steeds vaker voor, terwijl het bijna volledig te voorkomen is en bovendien in een vroeg stadium omkeerbaar is door een plantaardig dieet te volgen. Diabetici verliezen hun gevoeligheid voor insuline, wat betekent dat insuline minder effectief is in het signaleren van cellen om suiker uit de bloedstroom te absorberen, wat resulteert in zowel hogere bloedsuikerspiegel als hogere insulinespiegels in het bloed. Omdat zowel suiker als insuline schadelijk zijn voor het cardiovasculaire systeem, ontstaan ​​na verloop van tijd veel klachten. Groene thee kan de bloedsuikerspiegel verlagen en helpen bij het stabiliseren van de bloedsuikerspiegel (glucosespiegel). Groene thee kan zelfs de insulinegevoeligheid verbeteren en daarmee de bloedsuikerspiegel verlagen. Personen die veel groene thee drinken, hebben een aanzienlijk lager risico op het ontwikkelen van diabetes type 2.

Groene thee goed voor hart en bloedvaten

Hart- en vaatziekten, zoals beroerte en hartaanval, worden veroorzaakt door atherosclerose (slagaderverkalking) en hoge bloeddruk. Groene thee kan enkele van de belangrijkste risicofactoren voor deze ziekten verbeteren, waaronder het helpen reguleren van totaal cholesterol, LDL-cholesterol en triglyceriden. Groene thee verhoogt namelijk de antioxidantspiegels in je bloed aanzienlijk en beschermt LDL-cholesteroldeeltjes tegen oxidatie, een van de oorzaken van hartaandoeningen.

Groene thee verbetert je fysieke prestaties

Groene thee lijkt ook de fysieke prestaties te stimuleren, het uithoudingsvermogen te vergroten en de reactietijd te verminderen, en er zijn veel onderzoeken die deze effecten relateren aan cafeïne, hoewel andere ingrediënten in groene thee dit effect kunnen ondersteunen. Cafeïne en het vermogen van groene thee om vetzuren in vetweefsel te mobiliseren om ze gemakkelijker beschikbaar te maken voor gebruik (energie) lijkt ook bij te dragen aan het verbeteren van de lichamelijke prestaties. De antioxidanten in groene thee kunnen ook helpen bij het voorkomen van weefselschade tijdens lichamelijke inspanning.

Verlaagt het risico op bepaalde soorten kanker

Verschillende populatiegebaseerde klinische studies hebben aangetoond dat zowel groene als zwarte thee kan helpen beschermen tegen kanker.[3] Vroege klinische studies suggereren dat de polyfenolen in vooral groene thee, een belangrijke rol kunnen spelen bij de preventie van kanker. Onderzoekers geloven ook dat polyfenolen kankercellen helpen doden en voorkomen dat ze groeien. Het is bekend dat oxidatieve schade bijdraagt ​​aan de ontwikkeling van kanker en dat antioxidanten een beschermend effect kunnen hebben. Groene thee is een uitstekende bron van krachtige antioxidanten, dus het is logisch dat thee je risico op kanker kan verminderen. Onderzoekers zijn van mening dat het het hoge gehalte aan polyfenolen in thee is dat kankercellen helpt doden en voorkomen dat ze groeien, hoewel het exacte mechanisme waardoor thee kankercellen remt en voorkomt anno 2024 nog niet helemaal is opgehelderd. Groene thee kan helpen om borstkanker, alvleesklierkanker, prostaatkanker en darmkanker voorkomen. Onderzoek heeft ook de positieve effecten aangetoond van groene thee op blaaskanker, eierstokkanker, slokdarmkanker, longkanker, huidkanker en maagkanker. Bovendien kan het drinken van groene thee helpen bij het voorkomen van leverziekte.

Groene thee verbetert de tandgezondheid

De catechinen (verschillende polyfenolen die als antioxidant in planten voorkomen) in groene thee kunnen bacteriën doden en virussen zoals het influenzavirus (dat griep veroorzaakt) remmen, waardoor je risico op infecties mogelijk wordt verlaagd. Een van de primaire soorten schadelijke bacteriën in de mond is Streptococcus mutans. Het veroorzaakt plaquevorming en is een belangrijke oorzaak van gaatjes en tandbederf. De catechinen in thee kunnen de groei van Streptococcus mutans remmen. Over het algemeen wordt de consumptie van groene thee geassocieerd met een betere tandgezondheid en een lager risico op cariës (gaatjes). Een ander voordeel van groene thee is dat het slechte adem kan verminderen.

Groene thee voorkomt infectie en ziekte

Omdat sommige van de bioactieve stoffen in groene thee antiviraal en antibacterieel zijn, kan het niet alleen ziekteverwekkers in de mond doden maar kan het ook bacteriën en virussen in je bloedbaan en de rest van je lichaam remmen. Op dezelfde manier kan groene thee virale en bacteriële infecties van je neusholtes remmen. Dit alles betekent dat groene thee verkoudheid en griep kan helpen voorkomen en bovendien de symptomen van verkoudheid en griep kan verlichten als je ziek bent.

Groene verbetert de darmgezondheid

Sommige gegevens hebben aangetoond dat groene thee de spijsvertering kan bevorderen, de darmgezondheid kan verbeteren en inflammatoire darmziekten (zoals de ziekte van Crohn en colitis ulcerosa) kan verminderen.

Verbetert de minerale dichtheid van het bot

Er zijn gegevens die erop wijzen dat het drinken van groene thee je botten sterker kan maken. Dit kan komen doordat het alkalisch is in je lichaam, waardoor het uitlogen van mineralen uit je botten wordt voorkomen, de zuurgraad van het bloed goed blijft en de juiste pH van het bloed gehandhaafd wordt.

Groene thee hydrateert

Thee droogt niet uit. Hoewel het een algemene overtuiging is dat alles met cafeïne uitdroogt, is dit niet waar. Cafeïne is weliswaar een diureticum, maar het volume water van een kopje thee overwint elk uitdrogend effect van de cafeïne in de thee. Een kopje thee is een geweldig hydraterende drank met water waarin gezonde stoffen zijn gemengd.

Verbetert je humeur en helpt je te ontspannen

Het aminozuur L-theanine in groene thee verhoogt de activiteit van GABA, een lichaamseigen stof met een inhiberende (remmende) werking, die een anti-angstwerking heeft. L-theanine verhoogt ook dopamine en de productie van alfagolven in de hersenen, helpt je te ontspannen, vermindert stress en helpt depressie te verminderen.

Verbetering van de symptomen van artritis

Sommige verbindingen in groene thee zijn ontstekingsremmend en er zijn aanwijzingen dat hun ontstekingsremmende effecten de symptomen van artritis (gewrichtsontsteking) kunnen verbeteren.

Zorgt voor een gezonde, jeugdig ogende huid

Groene thee kan rimpels en tekenen van veroudering voorkomen, omdat de antioxidanten in groene thee in staat zijn om schade door vrije radicalen te bestrijden. Evenzo kunnen de ontstekingsremmende eigenschappen van groene thee helpen schade aan de huid te voorkomen door allerlei schadelijke omgevingsfactoren. Bovendien kan groene thee psoriasis helpen verlichten door de roodheid en irritatie die ermee gepaard gaat te verminderen; van groene thee is ook aangetoond dat het de roodheid van rosacea vermindert.

Ondersteun de huid tijdens blootstelling aan de zon

Van de polyfenolen in groene thee, met name EGCG, is aangetoond dat ze een bijzonder krachtig effect hebben bij het ondersteunen van huidcellen en cellulair DNA bij blootstelling aan zonlicht. EGCG bevordert de afweer van de huid tegen zonnestralen. En omdat deze polyfenolen zich ophopen in de huid, kan het regelmatig drinken van groene thee of het nemen van een groene thee-supplement met EGCG als aanvullende bescherming fungeren.

Langer leven door groene thee

Het drinken van groene thee kan leiden tot een hogere kwaliteit van leven en een verminderd risico om aan welke oorzaak dan ook te sterven.[4] Aangezien groene theedrinkers een lager risico lopen op hart- en vaatziekten en verschillende soorten kanker gedurende een bepaalde periode, is het natuurlijk logisch dat groene thee je kan helpen langer te leven.

Wat maakt groene thee zo gezond?

De polyfenolen in groene thee, die meerdere subcategorieën van polyfenolen zoals flavonoïden en catechines bevatten, kunnen de vorming van vrije radicalen in het lichaam verminderen, waardoor cellen, moleculen en andere structuren tegen schade worden beschermd. Een van de meest actieve en krachtige antioxidant polyfenolen in groene thee is epigallocatechin-3-gallate (EGCG). EGCG is onderzocht om een ​​breed scala aan ziekten te behandelen en kan een van de belangrijkste redenen zijn waarom groene thee zulke krachtige medicinale eigenschappen heeft. Naast EGCG omvatten andere polyfenolcatechines in groene thee catechine, gallocatechin, epicatechin, epigallocatechin en epicatechin gallate.


Groene thee bevat een aantal bioactieve stoffen, waaronder cafeïne en andere alkaloïden, polyfenolen en vitamine K. De belangrijkste stimulerende middelen in groene thee zijn cafeïne, theobromine en theofylline. Daarnaast heeft het aminozuur L-theanine, dat ook voorkomt in groene thee, een kalmerend effect op het zenuwstelsel. Groene thee kan dus tegelijkertijd een mild stimulerend maar ook ontspannend effect hebben. Groene thee bevat tevens een hoge concentratie krachtige antioxidanten die polyfenolen worden genoemd. In feite worden veel van de gezondheidseigenschappen van groene thee toegeschreven aan het polyfenolgehalte. Groene thee heeft een hoger polyfenolgehalte dan zwart of oolong thee, omdat gistende theebladeren het polyfenolgehalte verlagen.

Theebladen bevatten een hoger gewichtspercentage cafeïne dan koffiebonen. Omdat er echter veel minder theebladeren worden gebruikt om thee te zetten dan koffiebonen worden gebruikt om koffie te zetten, heeft een kopje thee aanzienlijk minder cafeïne dan een kopje koffie.

Het verschil tussen groene thee en andere theeën

Als het om thee gaat, maken experts onderscheid tussen zwarte thee, groene thee, witte thee, gele thee, oolong thee (een traditionele Chinese theesoort ergens tussen groene en zwarte thee) en Pu-Er thee (een Chinese thee die bekend staat om zijn afslankende werking). Alle variëteiten komen van dezelfde theeplant. Het verschil zit in de details, omdat het om de verwerking gaat. Groene thee wordt gekenmerkt door het feit dat er geen oxidatie plaatsvindt; het blad moet immers groen blijven. De bescherming tegen oxidatie zorgt ervoor dat de gezonde ingrediënten in de theebladeren blijven.

Belangrijkste soorten groene thee

Sencha

De groene thee 'sencha' is de meest verspreide thee in de westerse wereld. De in Japan geteelde thee is zeer veelzijdig van smaak en heeft meestal een hoog cafeïnegehalte. Er zijn ook cafeïne vrije varianten op de markt.

Matcha

De groene thee 'matcha' is een van de oudste theeën van Japan van hoge kwaliteit. Het heeft een intense, groene kleur en een zoete smaak. Hij wordt geleverd als poedervormige thee, gemaakt van gestoomde en gedroogde theebladeren, en wordt als bijzonder gezond beschouwd.

Gunpowder

Gunpowder is een groene thee uit China. Zijn naam dankt deze thee aan het feit dat het wordt afgeleverd in kleine balletjes die doen denken aan kogels. Het heeft het hoogste cafeïnegehalte van alle groene theeën en heeft daarom een zeer stimulerend effect.

Groene thee uit Japan

De Japanners stomen hun oogst om de ingrediënten in de theebladeren te behouden. De bovengenoemde theeën sencha en matcha zijn waarschijnlijk de bekendste. Er zijn ook andere variëteiten:

• Bancha
• Kabusecha
• tamaryokucha
• tencha
• Gyokuro
• Shincha
• Sannenbancha
• Genmaicha
• Sunrouge
• Benifuuki
• Mizudashi (koudwaterthee)

De kwaliteitsnormen liggen in Japan aanzienlijk hoger dan in China. Daarom is Japanse thee over het algemeen schoner en minder verontreinigd (pesticiden) dan Chinese thee.

Groene thee uit China

De groene thee die wordt geproduceerd in China wordt geroosterd of verwarmd (gebakken) in de pan. In het proces gaan ingrediënten verloren. Met betrekking tot de productiemethode hebben groene theeën die worden gestoomd (zoals Japanse groene thee) duidelijk de voorkeur. De kwaliteitsnormen in China zijn niet zo hoog als in Japan. De kwaliteit van Chinese groene thee is daarom breed, variërend van extreem slecht (vervuild) tot eersteklas. Dit is meestal moeilijk te zien voor de consument. Bekende groene theeën uit China zijn:

• Lung Ching (Dragon Well)
• Pi Lo Chun
• Huangshan Mao Feng
• Liu An Gua Pian
• Wuyi rots thee
• Ti Kuan Yin (Tie Guan Yin)
• Groene Pekoe

Teelt van groene thee

Om groene thee te laten gedijen, heeft het speciale klimatologische omstandigheden nodig. De bodemgesteldheid moet kloppen. Het beheer van de theeplantage, de bemesting en ook het versnijden van de theeplanten zijn belangrijke onderdelen van de uiteindelijke theekwaliteit. De topregio's van goene thee bevinden zich in Kagoshima en Miyazaki (beide in Japan).

In het ideale geval groeit thee in subtropische tot tropische klimaten. De beste temperatuur ligt ergens tussen 20 en 30°C. Als de temperatuur aanzienlijk afwijkt, neemt de groei af. De meeste theeën zijn winterhard, ze verdragen zelfs temperaturen tussen -3 en -15°C.

Ongeveer 80% van alle groene thee wordt geproduceerd in China, 10% in Japan, 7% in Vietnam en de rest in de Indonesische regio, evenals Nepal, Tibet, Sri Lanka en Bangladesh. Alle theeplantages samen produceren ongeveer 1.500 verschillende theesoorten.

Smaken en kwaliteit en groene thee

Groene thee biedt heel verschillende smaken. Dit komt door de specifieke combinatie van verschillende ingrediënten. Groene thee is verkrijgbaar in verschillende edelbittere smaken, met een bloemige noot, zoet, aardachtig, fris en grasachtig. De variëteit is in ieder geval groot en theeliefhebbers mengen vaak een aantal theesoorten met elkaar om een thee te maken die zij het lekkerste vinden.

Smaakvolle groene theeën worden gekenmerkt door versheid en een hoog gehalte aan aminozuren en theepolyfenolen. De zachte verwerking van Japanse theeproducenten maakt de smaak milder. De Chinese groene theeën worden tijdens het verwerkingsproces aan meer hitte blootgesteld, waardoor ze een intensere smaak ontwikkelen. De groene kleur wordt ook veroorzaakt door fytochemicaliën en chlorofyl. Afhankelijk van de combinatie van de bestaande ingrediënten, wordt de kleur geelachtig groen tot donkergroen. De oranjerode kleur ontstaat wanneer de theebladen worden geoxideerd. Dan ga je in de richting van zwarte thee.

Noten:

1. Wanda C. Reygaert. The antimicrobial possibilities of green tea. Front Microbiol. 2014; 5: 434. Published online 2014 Aug 20. doi: 10.3389/fmicb.2014.00434
2. Sabu M Chacko, Priya T Thambi, Ramadasan Kuttan, and Ikuo Nishigaki. Beneficial effects of green tea: A literature review. Chin Med. 2010; 5: 13. Published online 2010 Apr 6. doi: 10.1186/1749-8546-5-13
3. Hirota Fujiki, Tatsuro Watanabe, Eisaburo Sueoka, Anchalee Rawangkan, and Masami Suganuma. Cancer Prevention with Green Tea and Its Principal Constituent, EGCG: from Early Investigations to Current Focus on Human Cancer Stem Cells. Mol Cells. 2018 Feb 28; 41(2): 73–82. Published online 2018 Jan 31. doi: 10.14348/molcells.2018.2227
4. Rongping Ruan, PhD, Lei Feng, PhD, Jialiang Li, PhD, Tze-Pin Ng, MD, and Yi Zeng, PhDd. Tea Consumption and Mortality Among Oldest-Old Chinese. J Am Geriatr Soc. 2013 Nov; 61(11): 10.1111/jgs.12498. Published online 2013 Oct 1. doi: 10.1111/jgs.12498

Lees verder

• Rooibos: gezondheidsvoordelen en voedingswaarde rooibosthee