Bieslook: gezondheidsvoordelen en toepassingen van pijpgras

Bieslook of pijpgras (Allium schoenoprasum) is een plant uit de lookfamilie (Alliaceae) en is een smaakmaker in de keuken. Qua smaak lijkt het op een ui, maar bieslook is verfijnder en aromatischer. Bieslook is gezond en voorziet het lichaam van veel vitamines en andere waardevolle voedingsstoffen. Het zou daarom een integraal onderdeel van je dagelijkse dieet moeten zijn. In Nederland komt anno 2023 nog steeds wilde bieslook voor. Het is samen met peterselie het meest populaire keukenkruid en het smaakt het beste als je het vers uit de tuin gebruikt. Bieslook is geschikt voor salades, soepen, ragouts, roerei, sauzen en dressings.

• Wat is bieslook?
• Voorkomen en teelt van pijpgras
• Herkomst
• Grond en standplaats
• Bieslook kweken
• Toepassingen van bieslook
• Vers of gedroogd
• In soepen, sauzen en salades
• Niet meekoken, maar rauw
• Gezondheidsvoordelen van bieslook
• Goed voor de spijsvertering
• Antioxidanten
• Immuunsysteem
• Bloeddruk en cholesterol
• Antibacterieel effect
• Tegengaan van moeheid

Wat is bieslook?

Het meerjarige bieslook behoort tot de bolgewassen en de blaadjes zijn grasachtige en hebben een zachte uiensmaak. De bloemen van de bieslook kun je overigens ook eten. Bieslook is verwant aan bolgewassen als ui, prei en knoflook. De gladde en holle stengels zijn ongeveer 25 cm lang. Ze geven het eten een verfrissende touch, bijvoorbeeld in een salade. Het seizoen voor de zeer aromatische bieslook is vers geplukt van april tot november. Er bestaat ook Chinese bieslook. Het blad van deze plant is in tegenstelling tot bieslook grover en breder. De stengels zijn plat en niet hol. Ze zijn tot 40 cm lang. Bieslook is qua smaak vergelijkbaar met zijn familieleden prei en ui. Meestal wordt bieslook fijn gehakt en rauw gebruikt.

Voorkomen en teelt van pijpgras

Herkomst

Bieslook of pijpgras moet worden geoogst voordat het bloeit. De groene stengels helpen tegen lentemoeheid, maagproblemen en uitputting. Het populaire kruid komt oorspronkelijk uit Europa en Noord-Azië, maar wordt anno 2023 over de hele wereld gekweekt en gebruikt. Het kan ook gemakkelijk thuis in je eigen kruidentuin worden gekweekt of in een potje op de vensterbank.

Grond en standplaats

Bieslook geeft de voorkeur aan een leemachtige en vochtige grond op een zonnige tot gedeeltelijk schaduwrijke plek. Hier groeit hij zelfs onder ongunstige omstandigheden. Bieslook wordt vóór de bloei geoogst. Voor dit doel worden de stengels diep afgesneden. de plant bloeit in juni en juli met blauw-roze-violette schermen.

Bieslook kweken

Bieslook kan worden gekweekt uit zaden. Direct zaaien wordt alleen aanbevolen op onkruidvrije grond, omdat de zaden zeer langzaam ontkiemen. Bij het zaaien in het bed wacht je tot de grond een temperatuur van vijf graden Celsius heeft bereikt. Als je de zaden met grof zand mengt, zullen ze zich gelijkmatiger verspreiden. Een zonnige plaats of halfschaduw is het beste. Het bedekken van het bed met doorzichtig plastic folie versnelt de opkomst bij vroeg zaaien in de volle grond, maar je kunt ook (voor)zaaien in bakken of potten. Zaaien in potten op de vensterbank bij een temperatuur van 18 tot 20 graden, doet het natuurlijk beter.

Toepassingen van bieslook

Vers of gedroogd

Bieslook lijkt qua smaak en smaak sterk op uien en fijngesneden is het kruid op z’n best. Bieslook kan vers worden gebruikt, maar kan ook worden ingevroren of gedroogd. De gesneden bladeren zijn, vooral in de Franse keuken, een goede basis voor veel sauzen en soepen. Maar ook hier te lande wordt bieslook veel gebruikt bij de bereiding van verschillende voedingsmiddelen, bijvoorbeeld in salades, ragouts, kruidenboter, dressings en sauzen.

In soepen, sauzen en salades

Bieslook kan gebruikt worden om soepen, sauzen, salades, kruidenboter, vis- en eiergerechten te verfijnen. Bieslook wordt vaak geserveerd op gekookte en gebakken aardappelen vanwege de rijke groene kleur, waardoor ze dus niet alleen een smaakmaker zijn maar ook een decoratieve functie vervullen. Saladedressings profiteren ook van het delicate aroma. Bieslook mag niet worden gekookt of gestoofd, maar alleen rauw worden gegeten, anders gaat het kruid verloren.

Niet meekoken, maar rauw

Voor het op smaak brengen van gekookt voedsel moet het bieslook kort voor het einde van de kooktijd worden toegevoegd. De situatie is anders bij Chinese bieslook, die ook kan worden gekookt en gestoofd, maar net zo goed rauw kan worden gegeten.

Gezondheidsvoordelen van bieslook

Goed voor de spijsvertering

Bieslook of pijpgras is erg gezond dankzij de waardevolle voedingstoffen. De in bieslook aanwezige vitamines, mineralen en etherische oliën hebben een positief effect op je hele lichaam. Bieslook stimuleert de eetlust en bevordert de spijsvertering.

Antioxidanten

Bieslook is rijk aan antioxidanten die schadelijke vrije radicalen helpen bestrijden die schade kunnen geven aan cellen en weefsels. Zo kan het de ontwikkeling van hart- en vaatziekten en kanker tegengaan.

Immuunsysteem

Bieslook bevat bovendien veel vitamine C, dat het immuunsysteem versterkt, evenals de belangrijke provitamine A, dat door het lichaam wordt omgezet in vitamine A, dat kan bijdragen aan de gezondheid van je ogen. Andere waardevolle ingrediënten zijn ijzer en magnesium, twee belangrijke mineralen. Ook bevat bieslook de mineralen kalium en fosfor.

Bloeddruk en cholesterol

Regelmatige inname van bieslook kan ook de bloeddruk en het cholesterolgehalte verlagen. De stof allicine in bieslook helpt bij het verlagen van cholesterol en bloeddruk. Allicine geeft stikstofoxide af in de bloedbaan, wat de stijfheid van de bloedvaten vermindert en aldus een positief effect heeft op de bloeddruk. Het kruid bevat bovendien quercetine, een antioxidant dat behoort tot de flavonoïden, hetgeen de opbouw van plaque in de slagaders tegengaat. Allicine helpt overigens niet alleen het niveau van het zogenaamde 'slechte' cholesterol (LDL-cholesterol) te verlagen, maar verhoogt ook het 'goede' cholesterolgehalte (HDL-cholesterol). Bieslook verbetert tevens de bloedsomloop. Bieslook bevat vitamine C en dit verbetert de elasticiteit van de bloedvaten en de ijzerabsorptie. Het foliumzuur in bieslook voorkomt vernauwing van bloedvaten

Antibacterieel effect

Bovendien heeft het kruid een licht antibacterieel effect. De reden hiervoor is het ingrediënt allicine. Bieslook dan daarom ook cystitis of blaasontsteking voorkomen. Hiervoor moet het echter rauw worden gegeten. Bieslook versterkt ook de luchtwegen, slijmvliezen en bronchiën.

Tegengaan van moeheid

Bieslook is ook een goede energieleverancier en kan ingezet worden tegen moeheid, zoals voorjaarsmoeheid. Bij het gebruik van bieslook moet er altijd op worden gelet dat het in verse vorm wordt gebruikt, omdat het kruid nauwelijks een genezend effect heeft wanneer het wordt gedroogd. De gesneden, verse bieslook kan worden ingevroren om het het hele jaar door beschikbaar te hebben.

Lees verder

• Daslook: gezondheidsvoordelen en toepassingen wilde knoflook
• Knoflook: gezondheidsvoordelen en voedingswaarde knoflook
• Geneeskrachtige planten en kruiden: soorten en toepassingen