Dille: gezondheidsvoordelen, voedingsstoffen en bijwerkingen

Dille (Anethum graveolens) is een plant uit de schermbloemenfamilie, waartoe ook venkel en kervel behoren. Dille heeft een heerlijk frisse smaak van licht citrus en anijs. De smaak is heerlijk bij vis, bijvoorbeeld een zalmsalade met dillesaus, garnalencocktail of roomsaus. Zelfs de oude Egyptenaren kenden dille en gebruikten het niet alleen als specerij maar ook als plantaardig geneesmiddel Ze gebruikten het vooral voor maagpijn en de hik. De Grieken en Romeinen gebruikten het kruid als medicijn en smaakmaker. De Romeinse gladiatoren wreven dille over de huid om ontsteking van hun wonden te voorkomen. Dille is nog steeds een van de meest populaire culinaire kruiden vandaag de dag.

• Wat is dille?
• Eenjarige schermbloem
• Soorten dille
• Dille als specerij
• Dille als 'medicijn'
• Voedingsstoffen in dille
• Ingrediënten
• Etherische olie
• Waar helpt dille tegen?
• Gezondheidsvoordelen van dille
• Bijwerkingen

Wat is dille?

Eenjarige schermbloem

Dille (Anethum graveolens) behoort tot de schermbloemenfamilie, een familie van bedektzadige planten. De eenjarige schermbloem wordt 30 tot 75 cm lang en heeft gladde naaldachtige bladeren. Het kruid heeft een holle ronde en gestreepte stengel. De plant bezit een prachtige scherm met groepjes gele bloemen op lange stelen. De bloempjes van de plant lijken wel een beetje op de bloemen van pastinaak en venkel. Dillezaad is de kruidige vrucht van de dille en de zaden kunnen tot 5 mm lang zijn. Dille komt oorspronkelijk uit het Midden-Oosten. Het heeft de voorkeur aan vochtige, goed doorlaatbare en humusrijke grond. Je kunt het plantje ook in potten of bakken kweken mits je het voldoende water en voedsel geeft.

Soorten dille

De vers geoogste dille smaakt zoetachtig en anijsachtig. De aromatische dille geur wordt veroorzaakt door phellandrene en dille ether (een monoterpeen ether). Anethum graveolens heeft drie ondersoorten:
velddille, te herkennen aan de opvallende blauw-paarse sikkelvormig gebogen bloemen, tuindille en Indische dille.

Dille als specerij

Als specerijplant wordt dille voornamelijk gebruikt voor de productie van komkommersalade. Dille kan ook goed gebruikt worden in combinatie met lichte vissoorten, zoals zalm en witvis. Ook is het uitstekend te combineren met aardappeltjes en geeft het extra smaak aan roomsauzen.

Dille als 'medicijn'

Gebruikt als een plantaardig medicijn, worden dillezaadjes veelal gebruikt in theeën. De dillezaden kunnen ook worden verwerkt tot dillewijn.

Voedingsstoffen in dille

Ingrediënten

100 gram gedroogd dille-kruid bevat 20 g eiwit, 5,5 g water, 4 g vet, 12 g ruwe vezel, 57 g koolhydraten, 0,2 g natrium, 1,7 g calcium, 3,3 g kalium en 0,1 tot 0,35 g etherische oliën en cafeïnezuurderivaten en coumarines (antistollingsmiddelen). Met 357 mg magnesium per 200 calorieën portie, is dit kruid een goede bron van magnesium. Dillezaad is de kruidige vrucht van de dille. In dillezaad is het aandeel etherische oliën 8%. De bladeren bevatten slechts 2 tot 4% etherische oliën, waarvan phellandrene de belangrijkste is. De essentiële oliën in het zaad bevatten veel carvon (een monoterpeenketon en reeds lang gebruikt als smaak- en geurstof in de voeding) en limoneen (ook een veel gebruikte geur- en smaakstof). De dillezaden bevatten 20% eiwit en 15 tot 20% olie.

Etherische olie

In de dille zijn het vooral de etherische oliën die een medicinaal-farmacologisch effect hebben. Ze hebben een eetlustopwekkende, spasmolytische, spijsverteringsbevorderende, kalmerende, slaapinducerende en decongestiverende eigenschappen. Bovendien voorkomen ze vanwege hun antibacteriële eigenschappen, de groei en vermenigvuldiging van bacteriën en bestrijden ze ontstekingen. Ze versterken het immuunsysteem en voorkomen infecties. Bij borstvoeding bevorderen ze de productie van moedermelk. Het beste gezondheidsbevorderende effect heeft vers geoogst dille kruid. Gedroogd dillekruid bevat minder essentiële oliën dan verse dille.

Waar helpt dille tegen?

In de plantengeneeskunde wordt dille toegepast bij:

• buikpijn
• maagkrampen
• obstipatie
• opgeblazen gevoel
• brandend maagzuur
• gebruik aan eetlust

Gezondheidsvoordelen van dille

De meest voorkomende vorm van dille (als geneeskrachtig kruid) is thee. Om het te maken, meng je 5 g fijngemaakte zaadjes (ongeveer 1 eetlepel) met 100 ml heet water en laat het 5 tot 10 minuten intrekken. Na het zeven drink je de dillethee in kleine slokjes op. Dillethee helpt bij maag-darmklachten zoals buikpijn en maag- en darmkrampen. Dille wordt ook gebruikt als een zelfzorgmiddel bij obstipatie, een opgeblazen gevoel, brandend maagzuur en verlies van eetlust. Vanwege het progesteron-bevorderende effect kan het oude huismiddeltje ook worden gebruikt om menstruatiekrampen te verlichten.

Om slapeloosheid te verbeteren, wordt de bereiding van dillewijn aanbevolen. Hiervoor verwarm je 1 glas witte wijn en giet het op 1 theelepel dillezaad. Een paar minuten later, wanneer de essentiële oliën goed zijn vrijgekomen, kun je de wijn zeven en langzaam in kleine slokjes opdrinken.

Bijwerkingen

Er zijn geen bijwerkingen bekend bij het medisch gebruik van dilleproducten. Als je huid in contact komt met vers dillesap, kan dit leiden tot dermatitis wanneer het huidgebied wordt blootgesteld aan sterk zonlicht (een zogeheten fotoallergische reactie).

Lees verder

• Kamille: gezondheidsvoordelen en toepassingen van kamille
• Geneeskrachtige planten en kruiden: soorten en toepassingen
• Anijs: gezondheidsvoordelen, toepassingen en bijwerkingen
• Peterselie: gezondheidsvoordelen, voedingswaarde en teelt
• Magnesium: functie, voeding en oorzaak van magnesiumtekort