Daslook: gezondheidsvoordelen en toepassingen wilde knoflook
Daslook of wilde knoflook (Allium ursinum) ziet eruit als bieslook met een blaadje. Het is een plant uit de lookfamilie (Alliaceae). De plant is dus verwant aan knoflook en bieslook. Andere benamingen zijn borslook, uienbloem en woutknooplook. Daslook of wilde knoflook is in Nederland een inheemse plant. Wanneer daslook in de lente bloeit, verspreidt hij een intense, knoflookachtige geur. Vandaar de benaming 'wilde knoflook'. Wilde knoflook smaakt niet alleen goed, maar is ook gezond. Het genezende effect van daslook is vergelijkbaar met dat van knoflook. Daslook bloeit massaal wit in mei en misstaat niet in de tuin. Daslook hoort zeker thuis in de vaste kruidentuin. De bladeren van daslook zijn eetbaar.
Daslook of wilde knoflook (Allium ursinum) /
Bron: Publiek domein, Wikimedia Commons (PD)Wat is daslook of wilde knoflook?
Voorkomen
Daslook of wilde knoflook (Allium ursinum) is een plant uit de lookfamilie of uienfamilie. Hiertoe behoren onder meer de ui (Allium cepa), moeslook (Allium oleraceum), prei (Allium porrum),
knoflook (Allium sativa) en
bieslook (Allium schoenoprasum). Wilde knoflook is te vinden in bijna heel Europa en delen van Azië. In de natuur groeit het meestal op schaduwrijke en vochtige plaatsen. Met name schaduwrijke loofbossen met een humusrijke, vochtige, kalkhoudende ondergrond, genieten de voorkeur. Het groeit vaak direct onder bomen en struiken en is ook te vinden aan de noordkant van huizen. In sommige regio's van Nederland heeft daslook andere namen gekregen, zoals borslook, uienbloem en woutknooplook.
Kruidachtige plant
De wilde knoflook is een kruidachtige, vaste plant die 15-50 centimeter groot kan worden. De bloembol van de plant is erg smal en wordt gevormd uit de wortels van de bladeren. De stengel heeft een driehoekige vorm en vormt alleen bladeren in het onderste deel van de plant. De bladeren zijn groen, hebben een dunne bladsteel en groeien individueel uit de steel. Daslook of wilde knoflook is een populaire wilde groente en wordt al eeuwen in het wild geplukt en verwerkt tot sauzen, tincturen en extracten.
Wildplukken
Bij het wild verzamelen van daslook moet je erop bedacht zijn dat de plant in diverse Europese landen een beschermde plant is, waar je het niet mag plukken. Sinds 1 januari 2017 is het wildplukken van daslook in Nederland echter weer toegestaan (peiljaar: 2024). Waar je ook op moet letten is dat er een kans op verwarring is met het (giftige) lelietje-van-dalen of meiklokje (Convallaria majalis). Vooral buiten de bloeifase lijkt de wilde knoflook verwarrend veel op lelietje-van-dalen. Daarom moet bij het verzamelen van de plant aandacht worden besteed aan de geur. De wilde knoflook verspreidt een onderscheidende, intense geur van knoflook. Als er geen knoflookgeur tussen de vingers wordt waargenomen bij het wrijven van de bladeren, kan dit een lelietje-van-dalen zijn.
Ingrediënten van daslook
Daslook of wilde knoflook is veel minder onderzocht dan knoflook. Omdat beide planten vergelijkbare ingrediënten bevatten, zijn ze vergelijkbaar in hun werkingsmechanisme. De verse bladeren van wilde knoflook bevatten 0,005 procent allicine, wat een antibacteriële werking heeft. Wanneer het is gedroogd, neemt het aandeel actieve ingrediënt toe tot 0,07 procent. Naast allicine bevatten de bladeren ook het actieve ingrediënt alliine, het stofje dat verantwoordelijk is voor de geur van knoflook. Alliine wordt in het lichaam omgezet in een stof dat een belangrijke rol speelt in de stofwisseling en dat een sterke medicinale werking heeft. Flavonoïden en prostaglandines komen ook voor in de plant. Bovendien bevat daslook veel mineralen (
selenium,
jodium en
zink) en vitamines.
Wat kan je ermee doen?
Om te profiteren van de werking van de plant, kan deze rauw worden gegeten of kunnen de actieve ingrediënten worden geëxtraheerd. De bladeren en de dunne knollen zijn bijvoorbeeld uitstekend voor verdere verwerking tot daslookwijn en daslookschnaps
Daslookwijn
Voor daslookschnaps moeten enkele bollen worden uitgegraven en vervolgens in kleine stukjes worden gesneden. De geraspte knollen worden vervolgens ondergedompeld in een kan met heldere cognac. De kan moet worden gevuld met knollen tot ongeveer een derde. Voor een daslookwijn kunnen klein gesneden bladeren worden gebruikt. De bak moet worden gevuld tot ongeveer een vijfde met bladeren. De rest wordt dan doordrenkt met wijn. Na 4-6 weken zijn beide drankjes goed doortrokken en kunnen ze worden gegeten of gedronken. Je kan ook een handvol fijngesneden bladeren nemen en deze gedurende een paar minuten koken in een kwart liter witte wijn. Je kunt vervolgens naar smaak zoeten met honing of appeldiksap.
Salades, soepen en sauzen
Als je geen wijn of schnaps wilt maken, kun je de bladeren natuurlijk ook gebruiken in salades, soepen of sauzen. Daslook geeft de gerechten een kruidige smaak van knoflook. De bladeren kunnen ook worden verwerkt tot een pesto, bijvoorbeeld met
walnoten en citroenschil. Daslook kan ook verwerkt worden in een kaas. De bladeren kunnen zo nodig in de vriezer worden bewaard.
Bloempjes van de daslook /
Bron: Rob Hille, Wikimedia Commons (Publiek domein)Uitwendig gebruik
Voor uitwendig gebruik kunnen de bladeren ook worden gemalen in een vijzel en worden verwerkt met plantaardige olie tot een tinctuur. Deze tinctuur is zeer geschikt voor de behandeling van
likdoorns en
wratten. Over het algemeen is de werkzaamheid van verse bladeren hoger dan die van gedroogde plantendelen.
Toepassingen van wilde knoflook
Daslook of wilde knoflook wordt in de plantengeneeskunde toegepast bij de volgende klachten en aandoeningen:
Gezondheidsvoordelen van daslook
Een belangrijk effect van daslook of wilde knoflook betreft de
bloedvaten van mensen. De ingrediënten van de plant verlagen de
bloeddruk en voorkomen atherosclerose, een ziekteproces dat leidt tot vernauwing en verharding van de slagaders. Afzettingen in de bloedvaten kunnen worden verminderd door daslook en de bloedvaten worden dan weer elastisch. De wilde knoflook verbetert de bloedsomloop in alle ledematen en voorkomt duizeligheid, zwakte en hartproblemen. Bovendien is daslook antibacterieel, stimulerend, ontstekingsremmend, slijmoplossend, zweetafdrijvend, antispasmodisch (krampstillend) en vochtafdrijvend. Vanwege de diverse effecten van daslook, is de plant geschikt voor de volgende toepassingen: cardiovasculaire klachten (
hoge bloeddruk, atherosclerose, bloedsomloopstoornissen), indigestie (
winderigheid,
verlies van eetlust, dysenterie ofwel een zware vorm van
diarree die wordt gekenmerkt door de aanwezigheid van
bloed in de ontlasting), metabole stoornissen (
voorjaarsmoeheid, langzaam metabolisme), ademhalingsziekten (
bronchitis,
hoest,
astma).
Recept met daslook
Er zijn veel verschillende met daslook. Hier is een recept voor een simpele doch voedzame pasta met daslooksaus:
Ingrediënten:
- 400 g pasta
- 4 eetlepels olijfolie
- 4 tenen knoflook, gehakt
- 1 bos daslook, gesneden
- Zout en peper naar smaak
- 1 blik gepelde tomaten
- 1/4 kopje gedroogde basilicum
- 1/2 kopje verse basilicum, gehakt
- Parmezaanse kaas, geraspt
Bereidingswijze:
- Kook de pasta volgens de verpakking en laat het daarna uitlekken.
- Verhit de olijfolie in een pan en voeg de knoflook en daslook toe. Bak tot de knoflook zacht is.
- Voeg de gepelde tomaten, gedroogde basilicum en een snufje zout en peper toe. Roer alles door elkaar en laat sudderen voor ongeveer 10 minuten.
- Voeg de verse basilicum toe en roer door de saus.
- Serveer de pasta en giet de saus eroverheen. Bestrooi met geraspte Parmezaanse kaas.
Lees verder