Alcohol en sport

“De derde helft” is een beruchte helft. De meeste sporters gaan na de wedstrijd de kantine in voor een biertje. In de kantine wordt er dan nagepraat over de wedstrijd. De sporters kunnen dan hun overwinning vieren of hun nederlaag verzachten. Het nuttigen van alcohol heeft zijn voor en nadelen. In dit artikel zal te lezen zijn wat deze voor en nadelen zijn.

Middellandse Zeegebied

Mensen uit het Middellandse Zeegebied blijken minder hart en vaatziekten te hebben. Dit is in eerste instantie niet logisch, omdat hun voedingsgewoontes over het algemeen vetter zijn dan die van westerlingen. Als er gekeken wordt naar de voedingsgewoontes van het Middellandse Zeegebied zien we dat er vrijwel altijd wijn wordt gedronken bij de maaltijden. Aan alcohol wordt een positief effect, op het voorkomen van hart en vaatziekten toegeschreven. Uit onderzoeken blijkt dit te kloppen.

Hart en vaatziekten

Zoals eerder aangegeven zijn er onderzoeken gedaan naar het verband tussen alcohol en het minder voorkomen van hart en vaatziekten. Alcohol schijnt de kans op een hartaanval te verkleinen. Dit komt doordat alcohol ervoor zorgt dat de aderen minder snel dichtslibben. In ons lichaam hebben we twee soorten cholesterol, LDL (“slechte”) en HDL (“goede”). De hoeveelheid aan HDL in ons bloed wordt verhoogd door alcohol. Verder zorgt alcohol ervoor dat de hoeveelheid aan LDL wordt verlaagd. Voor de afbraak van LDL is HDL nodig. HDL transporteert LDL vanuit het bloed naar de lever. In de lever wordt LDL vervolgens afgebroken. Het is belangrijk dat LDL voor een deel wordt afgebroken, omdat LDL ervoor zorgt dat de aderen dichtslibben.

Oude dag

Nog een positief effect van alcohol op ons lichaam komt wanneer we een dagje ouder zijn. Personen die alcohol gebruiken zijn op latere leeftijd mentaal scherper dan personen die geen alcohol drinken. Uit een onderzoek komt naar voren dat 1á2 glazen alcohol per dag ervoor zorgt dat mentale vaardigheden op latere leeftijd beter behouden wordt. Alcohol zorgt ervoor dat de hersenen beter doorbloedt worden. Hier geldt ook het LDL en HDL verhaal. Alcohol spoelt als het waren de aderen schoon.

Wat zit er in alcohol dat zorgt voor bescherming?

Antioxidanten beschermen ons lichaam tegen hart en vaatziekten. Deze antioxidanten komen vooral voor in wijn, maar ook in andere alcoholische dranken. Wijn wordt gemaakt van druiven en in de schil van deze druiven zitten zogenaamde flavonoïden, dit zijn antioxidanten. Antioxidanten zorgen dat er in ons lichaam oxidatie plaatsvindt.

LDL reageert in ons lichaam met zuurstof. Dit zorgt voor oxidatie. En deze oxidatie zorgt er op zijn beurt weer voor dat de vaatwanden beschadigd worden. Deze beschadigingen zijn van microscopische grote, in deze kleine scheurtjes kunnen LDL en andere stoffen blijven haken. Uiteindelijk zullen ze zo groot zijn dat de vaten dichtslibben, met als gevolg bijvoorbeeld een hartaanval. De oxidatie wordt voorkomen of beperkt door antioxidanten.

De andere kant

Het bereiken van een hogere leeftijd kan positief beïnvloed worden door matig alcoholgebruik. Als het niet bij matig alcoholgebruik blijft, loopt ons lichaam schade op. Deze schade wordt veroorzaakt als er elke dag meer dan 2 glazen alcohol wordt gedronken. Onze stofwisseling wordt door alcohol in de war geschopt. Dit komt doordat alcohol een nadelig effect heeft op de opname, het transport en het verbruik van de voor ons lichaam zo belangrijke voedingsstoffen. Hieronder wordt uitgelegd wat voor effecten alcohol heeft op het lichaam.

Spieren

De spieren in ons lichaam hebben zuurstof nodig om goed te kunnen functioneren. Onze bloedsomloop en onze hartslag zorgen hiervoor. Na het consumeren van alcohol worden de bloedvaten wijder. Om er dan toch voor te zorgen dat onze spieren voldoende zuurstof aangeleverd krijgen moet ons hart meer werk verrichten. Als we dan ook nog eens gaan sporten moet ons hart ‘overtoeren’ maken. Hierdoor leveren we prestatie in.

“Spiersuiker”

Spiersuiker is opgeslagen in ons lever en is de energieleverancier van onze spieren. Wanneer er alcohol is genuttigd, moet dit zo snel mogelijk het lichaam uit. Onze lever zorgt hiervoor. Voor dit proces is ook spiersuiker nodig. Wanneer ons lever hiermee bezig is, heeft het niet de mogelijkheid om nieuwe spiersuiker te maken. Onze spieren zijn hier de dupe van. Het gevolg hiervan is dat het prestatievermogen terugloopt. De hoeveelheid suiker in ons bloed neemt zodanig af dat we duizelig worden of in het ergste geval, het bewustzijn verliezen.

Melkzuur

Tijdens het sporten komt er melkzuur vrij. Net als urine is melkzuur een afbraakproduct. Ook hier wordt een beroep gedaan op onze lever, deze moet ons lichaam namelijk weer zuiveren. Als we dan ook alcohol hebben geconsumeerd, vindt er een opeenhoping van melkzuur in de spieren plaats. Het gevolg hiervan is vermoeidheid en een verhoogde kans op kramp.

Afkoelen

Het lichaamstemperatuur neemt sneller af wanneer we alcohol drinken. In eerste instantie krijgen we het gevoel warmer te worden wanneer we alcohol hebben gedronken. Dit warmer worden wordt veroorzaakt door het verwijden van de bloedvaten. Hierbij komt ook nog eens dat we dan sneller meer energie verliezen, het gevolg hiervan is sneller uitgeput raken. Wanneer we langer sporten en wanneer het kouder is er een verhoogde kans op onderkoelingsverschijnselen.

Trager worden

Wanneer we één glaasje alcohol nuttigen zullen eenvoudige handelingen niet veel beïnvloed worden. Wanneer we sporten is er sprake van een samenwerking tussen onze zintuigen en ledematen, de kans dat hier iets mis gaat is groter dan bij eenvoudige handelingen. Bij 2 glazen alcohol loopt de sprintsnelheid al met 10% en de sprongkracht met 5,8% terug.

Vet

In ons bloed komt alcohol terecht nadat het is verteerd. Via het bloed komt het vervolgens in onze lever. Tijdens het drinken is onze lever al bezig met het ontgiften van ons lichaam, het alcohol moet eruit. Dit vraagt veel energie van de lever en andere vitale taken van de lever vinden dan niet plaats. Het verwerken van vet is één van deze taken. Doordat de lever bezig is met het alcohol wordt het verwerken van vet vertraagd, hierdoor hopen kleine vetdruppeltjes zich in de lever op. Nadat het alcohol uit de lever is, kan de verwerking van vetten plaatsvinden. Bij regelmatig en overmatig drinken kan deze vetophoping zorgen voor leverstoornissen en ziekten. Dit zijn wel langer termijn effecten.

Risicogroepen

Matig alcoholgebruik is 1á2 glazen om de dag. Sporters kunnen beter niet elke dag alcohol drinken. Daarnaast moeten zwangere vrouwen en personen die bepaalde medicijnen gebruiken liever geen alcohol drinken. Voor deze groepen wegen de voordelen van alcohol niet zwaarder dan de nadelen.

Hoeveel mag je nu drinken

Voor personen die niet vallen onder de risicogroepen geldt het volgende. 1á2 alcoholconsumpties voor mannen en ééntje voor vrouwen, per dag of liever om de dag. Met een glas wordt een bierglas, wijnslag of borrelglas bedoeld.

“De derde helft”

Op basis van het voorgaande stuk kunnen een aantal tips gegeven worden, wat betreft de combinatie drank en sporten. Drink de avond voor een wedstrijd liever geen alcohol. Twee avonden geen alcohol drinken is gewenst voor een belangrijke wedstrijd of toernooi. “De derde helft” hoeft niet afgeschaft te worden. Het drinken van 1 of 2 alcoholische dranken na de wedstrijd is niet een groot probleem. Na de wedstrijd is het wel belangrijk dat het vochtverlies (zweten) eerst wordt aangevuld met niet alcoholische dranken. Het compenseren van vochtverlies door meer alcohol te drinken is geen goede optie, gezien het feit dat alcohol vocht aan het lichaam ontrekt. Daarnaast is het ook belangrijk om het verlies aan koolhydraten weer aan te vullen. Dit kan je doen door het eten van een banaan, een boterham met beleg of een AA High Energy.