Vlozaad voor je darmflora
Vlozaad of psylliumzaad is niets anders dan het zaad van een weegbreesoort Plantago ovata, deze eenjarige plant is inheems in Pakistan en Iran, maar is in Europa ook goed te telen. Een tweede soort is Plantago afra of Plantago psyllium, een Europese eenjarige weegbreesoort.
Plantago afra werd al door Dodoens en nog veel vroeger door Dioscorides beschreven.
Dit cruyt wast als Dioscorides scrijft op den velden ende ongheoeffende plaetsen/ hier te lande wordet in die hoven ghesayet en waert eens ghesayet es daer comet alle iaer van sijns selfs gheresen saet voort.
Hij adviseerde het zaad ook al als laxeer- en stopmiddel.
Tsaet van Psyllion in water ghesoden oft gheweyckt ende ghedroncken iaecht af duer den camerganck die heete geele cholerijcke vochticheden/ ende midts dyen is goet tsegen die pijne sweeringhen weedom met verhittinghe der dermen/ ende tseghen die heete cortsen ende alle verhittinge van binnen/ ende tsegen die overvloedighe droochte ende dorst.
Tselve saet een luttel ende niet seer ghebroken ende over tvier gheroost/ es goet tseghen dat root melizoen ende alle overvloedighe loop des buycx/ sonderlinge die van eenighe stercke medecynen ghecomen es.
Werking van Vlozaad
De zaadhulzen van Plantago ovata (blonde psyllium, Ispaghula) zijn nu niet alleen bekend als een veilig en effectief laxeermiddel maar kunnen ook de darmflora verbeteren. Hun werking steunt vooral op de aanwezigheid van mucopolysacchariden (slijmstoffen), dat zijn voor de mens onverteerbare koolhydratenketens, die bestaan uit een ruggengraat van D-xylosepolymeren met vertakkingen als L-arabinose, D-xylose en alfa-D-galacturonyl-L-rhamnose. Klinkt niet direct appetijtelijk, maar het is dan ook voedsel voor je darmbacteriën.
Door hun sterke absorptievermogen kunnen zij veel water binden en zo tot 40 maal in volume toenemen. Als er dus voldoende vocht bij wordt ingenomen, zorgen deze slijmstoffen of "oplosbare" vezels voor een toename van gewicht en volume van de darmbrij, wat op een mechanische wijze de darmflora stimuleert, de druk in de darm vermindert en leidt tot meer drang tot ontlasting. Afhankelijk van het individu is er na één tot meerdere dagen een merkbare toename in volume en frequentie van de stoelgang. De stoelgang wordt ook zachter en glibbiger, waardoor klachten als pijn door te harde stoelgang, door aambeien of door anuskloven afnemen.
Andere voordelen van de psylliumvezels zijn:
- verbetering van de goede darmflora,
- binden en afvoeren van cholesterol via de stoelgang (en dus cholesterolverlaging),
- verzachten van geïrriteerde darmslijmvliezen,
- verbeteren van de slijmvliesfunctie van het colon (door kortketenige vetzuren, die worden gevormd door fermentatie van de mucopolysacchariden),
- ontgifting door het binden van stofwisselingsgiffen in de darm en
- het bevorderen van het verzadigingsgevoel, indien ingenomen voor de maaltijd.
Psylliumvezels bevatten ook geen gluten of mineralenbindend fytinezuur. Voor een maximale absorptie van water en de grootst mogelijke zwellingindex, worden deze zaadhulzen liefst heel fijn gemalen.
Soorten en namen van Plantago
- Plantago afra Synoniemen: Plantago affra, Plantago indica auct. non L., Plantago psyllium L. 1762 non 1753; Nederlandse naam: Vlozaad; Engelse naam: Glandular Plantain.
- Plantago ovata Forsk., Isphagula, shwagolam, aspaghol, aspagol, bazarqutuna, blond psyllium, ch’-ch’ientzu, ghoda, Indian plantago, Indische Psylli-samen, Indisch vlozaad