Autisme bij een kind

Autisme bij kinderen kan soms verwarrend zijn voor de ouders en de mensen in de (directe) omgeving. Wat zijn nu de belangrijkste dingen die je moet weten over kinderen met autisme.

Een kind is en blijft een kind

Het kind is in de eerste plaats een kind, is ook autistisch, maar is niet op de eerste plaats autistisch. Het autisme is maar een aspect van zijn of haar karakter, dat niet bepaalt hoe de gehele persoonlijkheid in elkaar zit. Een kind is zichzelf nog aan het ontwikkelen, niemand weet hoe het kind in de toekomst zichzelf zal gaan ontwikkelen. Door een kind nu al te beoordelen op de grond van een aantal kenmerken ontstaat het risico dat er verwachtingen groeien die wel eens te laag zouden kunnen zijn. En als een kind het gevoel krijgt dat jij denkt dat hij of zij het niet kan, waarom zou een kind het dan gaan proberen?

De zintuigen van een kind met autisme

De verwerking van de waarnemingen met de zintuigen zijn bij het kind in de war. Dat betekend dat al die gewone dingen die wij elke dag zien, proeven, horen en voelen en die wij niet eens meer opmerken een kind met autisme gewoon pijn kunnen doen. De omgeving waarin het kind zich bevindt lijkt vaak erg vijandig. Het kind mag dan wel verlegen lijken of juist erg ruziezoekend, eigenlijk probeert het kind zich alleen maar te verdedigen. De hersenen van het kind kunnen al die indrukken gewoonweg niet aan en worden erdoor overladen.

Wees duidelijk naar een kind met autisme

Maak het onderscheid tussen ‘niet willen’ en ‘niet kunnen’. Het is niet zo dat een kind met autisme niet naar de opdrachten luistert, maar soms begrijpt het kind je gewoonweg niet. Als je een kind aan een andere kant van het huis roept dan hoort het kind enkel iets vaags en kan de tekst niet worden begrepen. Je zult dan naar het kind toe moeten lopen en recht in het gezicht met duidelijk woorden moeten spreken. Dan weet een kind wat hij of zij moet doen of wat er gaat gebeuren. Zodoende maakt dat het makkelijker voor het kind alsmede voor bijvoorbeeld de ouders.

Een kind met autisme denkt concreet

Een kind met autisme denkt concreet. Dat betekent dat hij of zij alles heel letterlijk neemt wat er gezegd wordt. Het is heel verwarrend al iemand zegt ‘loop niet te hard van stapel’ als diegene eigenlijk bedoelt ‘dat je eerst even na moet denken’. En zeg bijvoorbeeld niet tegen een kind met autisme dat ‘het een eitje is’ als je geen ei in je hand hebt en je eigenlijk bedoelt ‘dat het niet moeilijk is’.

Een kind met autisme wil begrepen worden

Een kind met autisme heeft een beperkte woordenschat dus wees erg geduldig. Het kind vindt het erg moeilijk jou te vertellen wat hij of zij wilt als de woorden niet bekend zijn om duidelijk te maken wat het gevoel is. Het kind kan honger hebben, boos, bang of in de war zijn maar misschien de juiste woorden daarvoor niet op het juiste moment kunnen vinden. Let dan vooral op de lichaamstaal of andere signalen van het kind. Maar dit heeft ook een andere kant. Het kind kan ook wel als een kleine professor klinken en moeilijke woorden of zinnen oprakelen waar hij of zij eigenlijk nog lang niet aan toe is. Dat betekend dat het kind allerlei dingen uit de wereld om zich heen uit het hoofd is gaan leren als compensatie voor het niet kunnen gebruiken van de juiste woorden. Dat doet een kind met autisme omdat hij of zij weet dat er verwacht wordt dat er antwoordt gegeven moet worden als er iets tegen ze gezegd wordt.

Een kind met autisme is sterk visueel ingesteld

Omdat taal moeilijk is voor een kind met autisme zijn ze vaak sterk visueel georiënteerd. Daarom is het in vele gevallen handiger om het kind iets te laten zien wat hij of zij moet doen in plaats van het te vertellen. En bereidt je er dan goed op voor dat je het vaker moet laten zien. Door iets vaak op dezelfde manier voor te doen kan een kind met autisme het beter onthouden. Een visueel schema helpt een kind goed de dag door. Het kind zit dan niet de gehele dag in de stress over wat er hierna gaat gebeuren. De overgang naar de volgende bezigheid is dan makkelijk.

Richt je op de positieve punten van een kind met autisme

Richt je op wat een kind met autisme kan en bouw daarop voort in plaats van te hameren op wat het kind niet kan. Net als ieder ander mens kan een kind met autisme niet leren in een omgeving waar hij of zij constant het idee krijgt niet goed genoeg te zijn. Iets nieuws proberen terwijl het kind er bijna zeker van is dat er vervolgens kritiek gaat komen, hoe opbouwend die ook bedoeld is, wordt iets om te gaan vermijden. Zoek de sterke punten van het kind en je zult ze vinden. Voor de meeste dingen is er meer dan één manier om ze goed te doen.

Een autistisch kind moet soms een duwtje in de rug krijgen

Help een kind met autisme om met mensen om te gaan. Het lijkt misschien wel dat het kind op een schoolplein niet met andere kinderen wilt spelen. Meestal is het gewoonweg dat het kind niet weet hoe hij of zij contact moet leggen met de andere kinderen of hoe mee te doen in hun spel. Je kan andere kinderen vertellen dat ze even moeten vragen of hij of zij mee wilt doen. Een autistisch kind is het best in gestructureerde activiteiten met een duidelijk begin en een duidelijk einde.

Lees verder

• De ontwikkeling van kinderen
• Obesitas bij kinderen