Help! Mijn pasgeboren baby wordt geel

Pasgeboren baby’s kunnen op de tweede tot de derde dag na de geboorte, enigszins geel zien. Het lijkt op een mooie bruine kleur. De helft van alle pasgeboren baby’s ziet een beetje geel. De huidskleur maakt niet uit, al is dit bij baby’s met een donkere huidskleur moeilijker te zien. De geelverkleuring verdwijnt ook vaak na een paar dagen tot twee weken. Bij het geven van borstvoeding kan de geling langer duren. Maar de gele kleur kan ook toenemen. De gele kleur, die het eerst in het gezicht begint, verspreid zich naar armen, borst, buik en benen tot zelfs het oogwit.

• Wat is de oorzaak van de gele kleur
• Preventief
• Gedrag pasgeboren baby 's
• Geel zien voorkomen
• Je baby wordt toch geel
• Behandeling met fototherapie

Wat is de oorzaak van de gele kleur

De belangrijkste oorzaak van het geel zien is een teveel aan bilirubine. Bilirubine is het geel-gekleurde pigment van rode bloedcellen. ‘Gebruikte’ rode bloedcellen worden afgebroken en de afvalstof bilirubine komt in het bloed van de baby terecht. De lever van de moeder filtert de bilirubine uit het bloed vóór de geboorte en na de geboorte moet de pasgeborene het zelf doen. De lever kan dit niet snel genoeg aan en er ontstaat een teveel aan bilirubine. Normaal zal de lever bilirubine uit de bloedbaan filtreren en via het darmkanaal laten verdwijnen met de ontlasting. Bij pasgeboren is een teveel aan bilirubine normaal en duurt het een paar dagen tot twee weken, voordat het afgescheiden is. Alleen soms kan de hoeveelheid bilirubine in het bloed echter zo hoog zijn dat het gevaarlijk wordt voor het babylichaampje. Bilirubine is giftig voor het lichaam en kan hersenbeschadiging veroorzaken. Bij een pasgeborene is de oorzaak van het geelzien dus een normaal proces, maar de baby kan een teveel aan bilirubine niet verwerken of er spelen andere ziekten mee, die de gele kleur veroorzaken.

Preventief

Een te hoog gehalte aan bilirubine in het bloed moet dus voorkomen worden voordat de baby lichamelijke verschijnselen geeft van een te hoog bilirubinegehalte.

Gedrag pasgeboren baby 's

Het gedrag van de pasgeboren baby met een te hoog billirubine gehalte kan zijn:

• een gele huid wat lijkt op een mooie bruine huid;
• veel schreeuwen;
• moeilijk te wekken;
• lusteloos;
• slechte eter;
• overstrekken van hoofd en romp;
• de baby neemt moeizaam in gewicht toe.

Het is dan ook van belang dat baby’s de eerste levensdagen regelmatig gecontroleerd worden. Voordat een baby naar huis gaat bij een ziekenhuisbevalling wordt het bilirubinegehalte gecontroleerd. Bij een thuisbevalling doet de huisarts of vroedvrouw dit.

Geel zien voorkomen

Het geel zien wordt normaal gesproken bij pasgeborenen dus vanzelf minder. Dit proces kan een beetje geholpen door:

• gebruik te maken van het daglicht. Zet de kinderwagen of wieg op een licht plekje (geen direct zonlicht). Bij goed weer het liefst buiten. Ga wandelen wanneer het weer het toelaat. Het liefst zoveel mogelijk bloot, zoveel mogelijk huid zichtbaar. Daglicht kan helpen de gele kleurstof af te breken, naast het eigen proces wat plaatsvindt in het kleine lijfje.
• laat de baby goed drinken. Door te weinig vocht stijgt het bilirubinegehalte in het bloed. Door veel voeding aan te bieden gaat de baby meer poepen wat het bilirubinegehalte naar beneden brengt. Geel zien komt vaker voor bij baby’s die borstvoeding krijgen. Vraag hulp en advies hierin.

Je baby wordt toch geel

Soms blijft het bilirubine gehalte stijgen en het geel zien mindert niet. Controle van het bloed wijst dit uit. Dan moet de baby geholpen worden en kan het gebeuren dat de baby de fototherapielamp nodig heeft. Dan kan het gebeuren dat na een thuisbevalling de baby twee dagen later tóch naar het ziekenhuis moet en onder de blauwe lamp komt te liggen. De fototherapielamp geeft een paars-blauw licht: de blauwe lamp (géén UV licht, wel blauw licht met golflengte 460 nanometer)

Behandeling met fototherapie

Fototherapie helpt de lever om zich te ontwikkelen en zo de bilirubine zelf af te breken. Ook breekt de lamp de gele kleurstof in de huid af en kan zo via de urine en ontlasting het lichaampje verlaten. De baby ligt alleen met een kleine luier om op een lichtgevend matje (biliblanket). De ogen van de baby worden afgeschermd tegen het felle licht. De warmte van de lamp maakt dat de baby veel transpireert en daarom om drie uur extra voeding en dus vocht krijgt. Vaak komt het dan weer goed en mag de baby weer naar huis. Is er meer aan de hand dan volgt nadere behandeling. Bij minder dan 1 op de 100 baby’s lukt het niet om met fototherapie het bilirubinegehalte in het bloed te laten dalen. Dan zal een wisseltransfusie nodig zijn. Het bloed van de baby zal dan vervangen worden door donorbloed.

Lees verder

• Kleine kinderen: Kleine kinderen, kleine zorgen (special)