Voor- en nadelen van hormoonbehandeling tijdens de overgang

Vrouwen die tijdens de overgang hiervan veel klachten ondervinden kunnen het advies krijgen om een hormoonbehandeling te ondergaan; bijvoorbeeld door hormoontabletten te slikken. Hoewel hormoonbehandeling klachten van de overgang kan verminderen, kleven er ook een aantal nadelen aan de inname van hormonen.

Hormonen

Tijdens de overgang 'rommelt' het in de hormoonhuishouding van de vrouw. De vrouwelijke hormonen, oestrogenen, worden door de eierstokken steeds minder aangemaakt doordat het lichaam van de vrouw steeds minder eitjes aanmaakt. Door een voortdurende schommeling in oestrogenen kunnen vrouwen klachten krijgen als vermoeidheid, opvliegers of hevig transpireren. Oestrogenen zijn hormonen die veranderingen in het lichaam van een vrouw teweeg brengen (bijvoorbeeld in de puberteit) en zorgen ervoor dat het baarmoederslijmvlies voorbereid wordt op een zwangerschap. In het verleden werd in Europa vaak aan vrouwen in de overgang geadviseerd hormonale medicijnen te gebruiken om (ernstige) klachten te bestrijden. Tegenwoordig is men minder enthousiast over het 'slikken van hormonen' of hormoonbehandeling vanwege aangetoonde nadelen.

Hormoonbehandeling

Hormonale medicijnen zijn in verschillende vormen en soorten te verkrijgen. Bijvoorbeeld als:

Tabletten
Pleisters
Injecties
Crèmes

Hormonale medicijnen bestaan uit een combinatie van oestrogenen en progesteronen en zijn meestal alleen op recept van de huisarts verkrijgbaar. Voorbeelden van hormonale medicijnen zijn Angelic, Activelle en Femoston. Deze hormonale medicijnen kunnen ervoor zorgen dat (ernstige) klachten van de overgang verminderen. De hormonale medicijnen kunnen echter ook voor bijwerkingen zorgen als bijvoorbeeld hoofdpijn of misselijkheid.

Nadelen van hormoonbehandeling

In 2003 werd in Engeland uitgebreid onderzoek gedaan naar hormoonbehandeling bij vrouwen in de overgang. Dit onderzoek wees o.a. uit dat het gebruik van hormonale medicijnen tijdens de overgang invloed heeft op de kans op borstkanker. De kans dat een vrouw die hormonale medicijnen gebruikte borstkanker kreeg was zelfs anderhalf keer zo hoog als bij vrouwen die dit niet deden. Ook kwam uit het onderzoek uit 2003 naar voren dat hormonale medicijnen voor een verhoogd risico zorgden op hart- en vaatziekten. In de jaren na het Britse onderzoek zijn er in veel landen nieuwe onderzoeken gedaan naar de risico's van hormonale medicijnen; vrijwel alle onderzoeken toonden schadelijke bijwerkingen aan.

Wanneer wel hormoonbehandeling?

Voor vrouwen met zeer ernstige klachten kan hormoonbehandeling goed zijn. Het advies luidt dan wel om hormonale medicijnen niet te lang te gebruiken, maar bijvoorbeeld na een half jaar te stoppen. Hormoonbehandeling kan naast het bestrijden van overgangsklachten een positief effect hebben op botontkalking (osteoperose).

Alternatieven

Vrouwen die liever geen hormonen willen slikken of gebruik willen maken van hormoonbehandeling kunnen eerst de alternatieven bekijken. Livial kan bijvoorbeeld een goed alternatief zijn voor hormonale medicijnen. Dit medicijn bevat geen hormonen maar heeft wel hetzelfde effect als hormonen. Voor specifieke klachten als bijvoorbeeld depressiviteit of slapeloosheid kunnen vrouwen er ook voor kiezen om andere medicijnen te gebruiken (Prozac of slaaptabletten). Tenslotte hebben vrouwen nog de mogelijkheid om plantaardige middelen te gebruiken. Soms worden in plantaardige middelen oestrogenen gebruikt; de werking ervan is echter niet bewezen.