Waarom is slapen belangrijk?

Niemand weet wat slapen precies is. Je kunt het het beste omschrijven als een dagelijkse periode van rust waarin het lichaam zich herstelt.Je lichaam maakt onder andere nieuwe cellen aan en verwijdert dode cellen. Ook verslappen je spieren zich in je slaap en worden je hersengolven, hartslag en ademhaling langzamer. Maar je lichaam is niet helemaal in rust, je hersenen en je hartspier blijven actief en in sommige slaapfases verbruik je energie.

Waarom heb je slaap nodig?

• Slaap is nodig om te overleven; zonder slaap zul je uiteindelijk sterven. Dit is gebleken uit een onderzoek met dieren. Dieren die gedurende lange tijd wakker werden gehouden stierven uiteindelijk. Dit betekent dus dat je zult sterven als je een lange tijd niet slaapt. Je kunt dus niet zonder slaap.
• Niet of slecht slapen gedurende een korte periode heeft negatieve effecten op jou en je lichaam. Zonder voldoende slaap worden onder andere je concentratievermogen en je reactievermogen minder. Slapeloosheid heeft ook een negatieve invloed op je emoties en gezondheid.
• Slapen is belangrijk voor het herstel van de hersenen. Onderzoekers van de Universiteit van Amsterdam en het CNRS-Collège de France (Parijs) hebben namelijk aangetoond dat de informatie die je overdag opneemt, opnieuw wordt afgespeeld als je slaapt. Op die manier wordt de meest belangrijke informatie geselecteerd en opgeslagen. Ook dit is onderzocht door middel van een experiment met ratten. Ratten die tijdens hun REM-slaap werden gestoord bleken de oefeningen die ze de dag ervoor geleerd hadden minder goed uit te voeren dan de ratten die wel een goede nachtrust hadden gehad.
• Als je slaapt bespaar je energie. Je reageert dan minder op prikkels, dan als je heel rustig en ontspannen bent.

Belang van de slaapfases

De slaap bestaat uit de kernslaap en de restslaap. De kernslaap bestaat uit 5 verschillende cycli. Hieronder wordt het belang van deze cycli beschreven.

Eerste cyclus

Periode tussen waken en slapen. De spieren verslappen en het voltage van de hersengolven is laag.

Tweede cyclus: lichte slaap

Volledig afgesloten van de buitenwereld. Het voltage van de hersengolven is nog lager geworden.

Derde cyclus

Meer ontspanning, maar het voltage van de hersengolven blijft ongeveer gelijk aan het voltage in de tweede cyclus.

Vierde cyclus: diepe slaap

De spieren zijn volledig ontspannen. De bloeddruk is lager en de hartslag en ademhaling gaan langzamer.

Vijfde cyclus: droomslaap

Het voltage van de hersengolven is ongeveer gelijk aan het voltage in de eerste cyclus. De ademhaling wordt onregelmatiger. Ook gaan de spieren een beetje schokken. De ogen zijn gesloten,maar bewegen snel heen en weer onder de oogleden.

De eerste vier cycli zijn van groot belang bij het herstel van het lichaam. De hoeveelheid groeihormoon die tussen cyclus 3 en 4 wordt aangemaakt, wordt minder bij een verstoorde slaap. Als je weinig slaapt, wordt er ook minder groeihormoon aangemaakt.Groeihormoon is om verschillende redenen erg belangrijk:

• Lengtegroei van de spieren
• Ontwikkeling van de spieren
• Wederopbouw van de lichaamscellen

Als je een tekort hebt aan diepe slaap, kun je last krijgen van geprikkeldheid, woedeaanvallen en depressies.

Conclusie

Er zijn dus een heleboel redenen te noemen waarom slapen belangrijk is. Als je niet slaapt, zul je sterven omdat je lichaam niet wordt hersteld. Daarnaast is slaap ook nodig voor je geestelijke en lichamelijke prestaties overdag en het opslaan van belangrijke informatie van de dag daarvoor. Daarom is het dus belangrijk dat je - vooral in een periode waarin je extra goed moet presteren (zoals een examenweek) - voldoende en regelmatig slaapt.