Rugpreventie bij kinderverzorging

Ben jij een kinderverzorgster waardoor je de hele dag door kinderen moet oppakken? Of ben jij een moeder met jonge kinderen die je nog moet oppakken? Dan heb je wellicht ook al last gehad van rugklachten. Rugpreventie is zeer belangrijk, niet alleen bij kinderverzorging, maar voor iedereen. In België alleen al hebben 8 op de 10 mensen rugklachten. Als u verder leest komt u te weten hoe rugklachten veroorzaakt worden en wat de risicofactoren zijn. Tot slot krijgt u de grote lijnen van de rugpreventie te zien. M.a.w. hoe voorkom ik dat ik last krijg van rugklachten?

De oorzaak van rugpijn

Er zijn vaak meerdere oorzaken waarvan rugpijn het gevolg is. Mijn kan ze best onderverdelen in drie categorieën:

1. Individuele factoren; vb. leeftijd en gebrek aan beweging
2. lichaamsbelastende factoren; vb. de houding, heffen en dragen
3. Psychosociale en organisatorische factoren; vb. tijdsdruk en gebrek aan hulp

Een aantal risicofactoren voor een slechte rug zijn:

• Naar voren buigen en tegelijk naar de zijkant draaien
• Langdurig blijven zitten in dezelfde houding
• Voorover buigen zonder door je knieën te gaan
• Een last optillen en dragen op een foute manier
• Stress is ook een risicofactor waardoor men rugklachten kan ontwikkelen

Wat moet ik doen om rugpijn te voorkomen wanneer ik kinderen verzorg?

Het allerbelangrijkste is dat men zo vaak mogelijk een rechte rug behoudt.

We kunnen onze werkpost aanpassen

Luiertafels
De luiertafel mag niet te hoog of te laag zijn voor de kinderverzorgster. Daarom kan men best een in de hoogte verstelbare luiertafel voorzien. De tafel moet ongeveer ter hoogte van de heupen komen. Men kan eventueel ook een trapje voorzien waar het personeel indien nodig op kan gaan staan. Als er aan de onderkant een opening voorzien is kan men dichter bij de tafel staan door de voeten onder de tafel te plaatsen. Ook dit is beter voor de rug. Nodige spullen tijdens het verschonen moeten binnen handbereik zijn; tussen heupen en schouders. Sommige luiertafels hebben ook een trapje voor de kinderen zodat zij zelf de tafel op kunnen klimmen, zonder dat je ze moet oppakken en zo je rug moet belasten.

Kinderboxen
De klassieke boxen staan vaak rechtstreeks op de grond waarbij de spijlen te hoog zijn en de bodem van de box te laag. Hierdoor is het zeer moeilijk een kind hieruit te tillen zonder je rug te belasten. Ergonomische kinderboxen staan in de hoogte zoals een hoogslaper en hebben een mobiele wand. De zijkant is dus voorzien van een poortje dat open kan, waardoor de verzorgster niet hoeft voorover te buigen.

De slaapruimte
Bedjes voor niet-zelfstandige kinderen komen best tussen de 85 en 110 cm in de hoogte en moeten verschuifbare spijlen hebben die je met één hand kan openen. Bedjes voor zelfstandige kinderen zijn maximum 30 cm hoog. Er moet genoeg ruimte zijn rondom de bedjes om je gemakkelijk en rugvriendelijk tussen te kunnen verplaatsen.

De speelruimte
Men zit als kinderverzorgster vaak tussen de kinderen op de grond en dit kan belastend zijn voor de rug. Een opgerold bananenkussen om op te zitten, of iets dat hetzelfde effect heeft, kan de belasting verminderen. Om het speelgoed op te ruimen gebruik je best een aftrekker om alles eerst bij elkaar te vegen.

Maaltijden
Maaltijdwagentjes zijn zeer handig om het voedsel in één keer te vervoeren naar de eetruimte. Baby's die nog flesvoeding krijgen moet je met hun hoofdje laten rusten op je arm, maar dit is zeer belastend. Daarom wordt aangeraden diezelfde arm te laten rusten op, bijvoorbeeld een tafel. Ga ook zitten bij deze handeling. Oudere kinderen die nog hulp nodig hebben bij het eten, zet je in een kinderstoel en je gaat zelf ook zitten, best zo dicht mogelijk bij de kinderstoel en altijd met een rechte rug! Bij de peuters die aan een eigen tafeltje zitten kan je best zelf op kinderstoeltje gaan zitten i.p.v. te moeten voorover buigen vanaf een volwassen stoel.

Bewegingen en houding aanpassen

Handelingen zonder last
De juiste zithouding is zoals u ondertussen al weet met een rechte rug en eventueel met een steun in de onderrug. Ga steeds door je knieën als je met kinderen bezig bent. Dit is rugvriendelijk en tegelijk ook minder intimiderend voor het kind. Langdurig gehurkt zitten wordt eveneens als belastend ervaren, dus een oplossing daarvoor is om één knie op de grond te laten rusten. Als u toch voorover buigt, steun dan ergens op zodat je je natuurlijke kromming kan behouden (rechte rug). Als je bijvoorbeeld de rits van een kinderjasje moet toedoen, kan je het kind op een verhoog zetten of kan je zelf door je knieën gaan. Nooit met gestrekte benen voorover buigen!

Heffen en dragen
Bij het heffen en dragen van een last moet je rekening houden met drie dingen:

1. Je moet de last omkaderen. Dit betekent dat men schuin over de last moet gaan staan, wanneer men deze wil heffen.
2. Je moet de natuurlijke krommingen behouden van de rug (rechte rug).
3. Je moet plooien door je knieën.

Bij het dragen moet je de last zo dicht mogelijk bij het lichaam houden, hier dus het kind. Het kind terug neerzetten gebeurd eveneens door door je knieën te plooien en een rechte rug te behouden.

Afsluiter

Dit was een korte samenvatting van de rugpreventie bij kinderverzorging, maar er bestaat veel meer informatie rond. Deze kan je uitgebreid terugvinden in de bijgevoegde bron. Ik hoop dat ik je met dit artikel toch een en ander heb bijgeleerd! Dus denk eraan: rechte rug.