Hoe je slaap verandert bij het ouder worden
Naarmate je ouder wordt, kan het lastiger zijn om goed te slapen. Veel ouderen krijgen te maken met slaapproblemen. Dit kan erg frustrerend zijn. Het kan komen doordat de slaapcyclus verandert, maar er kunnen ook andere oorzaken zijn. Zo kan er sprake zijn van een slechte slaaphygiëne, hormonale veranderingen tijdens de overgang of pijn. Maar het kan ook zijn dat er veranderingen komen in de biologische klok.
Slapeloze nachten
Bij het ouder worden krijgen veel mensen helaas steeds meer te maken met slapeloze nachten. Dit kan komen doordat de slaapcyclus verandert bij het ouder worden, maar er kunnen ook andere oorzaken zijn. De kwaliteit van je slaap kan afnemen doordat de diepe slaap minder wordt en de lichte slaap toeneemt. Dit proces begint bij sommige mensen al op middelbare leeftijd. Dit kan erg frustrerend zijn omdat je dan vaak in een drukke periode van je leven zit.
Oorzaken slaapproblemen
Naarmate je ouder wordt, is de kans groter dat je te maken krijgt met slaapproblemen. Dit kan komen door hormonale veranderingen, slechtere slaaphygiëne of doordat er sprake is van een medisch probleem. Als dit in combinatie komt met stress op het werk of binnen het gezin, waardoor je gaat piekeren, dan is dit het recept voor een slapeloze nacht. De onderstaande factoren kunnen bijdragen aan een slecht slaappatroon.
Slaaphygiëne
Slaaphygiëne houdt in dat je eenvoudige richtlijnen volgt om je te verzekeren van een rustgevende, effectieve slaap. Een goede slaap bevordert je alertheid overdag en zorgt ervoor dat je fit bent. Een slechte slaaphygiëne is de belangrijkste oorzaak voor slaapproblemen. Dit geldt voor zowel jong als oud. Je slaap wordt gemakkelijk verstoord door invloeden van buitenaf en door slechte gewoonten. Op onregelmatige tijden gaan slapen of opstaan, cafeïne of alcohol gebruiken kort voor het slapen gaan en overdag dutjes doen helpen je niet bij het krijgen van een goede nachtrust. Soms nemen mensen juist hun toevlucht tot deze gewoonten omdat ze hopen dat daarin de oplossing ligt voor hun slaapproblemen.
Verandering in de biologische klok
Je biologische klok bestaat uit de krachtige ritmen van je lichaam die allerlei processen binnen je lichaam bepalen en beïnvloeden. Ook de slaap wordt hierdoor beïnvloed. Dit ritme kan ontregeld worden door bijvoorbeeld overmatig drank- of drugsgebruik, verre reizen maken of een hersenaandoening. Dit kan leiden tot grote slaapproblemen.
Hebben ouderen minder slaap nodig?
Mensen hebben de neiging om naarmate ze ouder worden, lichter of korter te slapen. Toch heb je dan ongeveer nog dezelfde hoeveelheid slaap nodig, ook al denken sommigen dat je minder slaap nodig hebt. Bijna de helft van de mensen die ouder zijn dan 65 hebben regelmatig problemen met slapen. Bij veel ouderen duren de diepe fasen van de slaap ook steeds korter, of ze verdwijnen soms zelfs helemaal. Die verandering kan samenhangen met het ouder worden, maar kan ook ontstaan door medische problemen die bij oudere mensen vaker voorkomen. Het kan soms helpen om andere medicijnen of behandelingen te krijgen zodat het uiteindelijk beter is voor je gezondheid.
Hormonale veranderingen
De veranderingen in het lichaam van een vrouw voor en tijdens de menopauze kunnen de slaap behoorlijk verstoren. Sommige vrouwen hebben last van opvliegers, hartkloppingen en een opgejaagd gevoel. Een van de voornaamste oorzaken van slaapproblemen bij oudere mensen is de vermindering van zowel het groeihormoon als van het slaaphormoon melatonine. Beide hormonen zijn heel belangrijk voor een goede slaap.
Pijn
Pijn is een veelvoorkomende oorzaak voor slecht slapen bij oudere mensen. Door allerlei aandoening kan pijn ontstaan: van gewrichtsaandoeningen tot maagzuur. Het lijkt soms wel dat pijn bijna gewoon wordt wanneer je ouder wordt. En zelfs de kleinste pijntjes kunnen oudere mensen uit hun slaap houden. Overleg in deze situatie met de huisarts wat er aan de pijn gedaan kan worden.
Blaasproblemen
Veelvuldig moeten plassen of de controle verliezen over je blaasspieren kan ertoe leiden dat zowel mannen als vrouwen slecht slapen. Deze problemen nemen toe naarmate mensen ouder worden. Mannen worden vaak wakker omdat ze moeten plassen doordat hun prostaat vergroot is, en vrouwen hebben vaak te maken met kracht- en controleverlies van hun blaasspieren, waardoor ze er 's nachts regelmatig uit moeten. Soms komen mensen op een punt dat ze ' s nachts zelfs luiers of inlegkruisjes gaan dragen, zodat ze tenminste niet steeds hun bed uit hoeven. Maar dan nog gaat de kwaliteit van de slaap er nog niet altijd op vooruit, al hoef je er misschien niet om de haverklap uit.
Slaapstoornissen
Aandoeningen zoals slaapapneu (stoppen met ademhalen tijdens de slaap), rusteloze benen en andere vormen van slapeloosheid komen bij het ouder worden regelmatig voor.
Voorgeschreven medicijnen
Sommige medicijnen kunnen invloed hebben op je slaap. Antidepressiva, nicotine en bètablokkers kunnen inwerken op de stadia van je slaap en bepalen daardoor ook hoe goed je uitrust.