Moe in de middag: hoe kun je dit het beste aanpakken?

Je zit op je werk, het is in de middag na de lunch en je hebt een ontzettende dip. Het liefst zou je een siësta houden, maar dat is in ons land niet gebruikelijk. Je vecht tegen de slaap en uiteindelijk ben je er weer doorheen. Indien je slecht slaapt, kan het je functioneren overdag flink belemmeren. Hoe kan het dat veel mensen moe zijn in de middag en wat kun hiertegen doen? Zou het beter zijn als je toch even een dutje doet in de middag?

Waar komt de vermoeidheid vandaan?

Na het middageten voel je jezelf slaperig worden en het liefst zou je even gaan liggen voor een dutje. Het maakt niet uit waarmee je bezig bent, het is op sommige middagen haast onmogelijk om tegen deze slaap te vechten. Ook al stort je jezelf op huishoudelijke werkzaamheden of duik je in belangrijke vergaderstukken: de vermoeidheid is niet te voorkomen. Is het beter om eraan toe te geven en even je ogen te sluiten of vergroot je daarmee de kans om ’s avonds moeilijker in slaap te vallen?

Onze biologische klok is ingesteld op twee keer per etmaal te slapen: één keer ’s nachts wat de belangrijkste en langste slaap is, en één keer tussen de middag. De lichaamstemperatuur daalt tussen twee en vier uur ’s middags, waardoor je slaperig wordt. Zolang je ’s nachts goed slaapt, zal het ’s middags waarschijnlijk niet zo veel uitmaken dat je wakker blijft. Dan kun je met een beetje powervoedsel zoals een handje noten er al weer bovenop zijn en gewoon verder kunnen met je bezigheden.

Slaapgebrek

Als je de dag moet doorkomen met slaapgebrek, wordt het een stuk moeilijker. De middagdip is dan een stuk lastiger om doorheen te komen en het kan zelfs zijn dat je de hele middag van slag bent. Je moet je steeds flink uitrekken of krijgt te behoefte om plotseling rond te gaan lopen. Verder moet je vaak gapen of zuchten, is het moeilijk om je te concentreren en dwalen je gedachten steeds af van waarmee je bezig bent. In sommige gevallen ga je fouten maken en kun je ineens niet meer op een naam komen die je normaal gesproken zo kunt noemen.

Een middagdutje doen

Als je tijdens de middagdip grijpt naar een bak sterke koffie, misgun je het lichaam zijn natuurlijke herstelperiode. Volgens sommigen kan een dutje van een kwartier de oplettendheid en geheugen herstellen en stress en vermoeidheid verminderen. Pas op dat je niet in een te diepe slaap komt, hiervan word je alleen nog maar duffer en dat kan er ook voor zorgen dat je ’s avonds moeite hebt om in slaap te vallen.

Als je er achter wilt komen wat de invloed van middagdutjes op jou is, kun je eens het volgende proberen. Doe een week lang elke middag een middagdutje van een kwartier tot maximaal twintig minuten. De week die erop volgt doe je dit niet. Beoordeel de kwaliteit van de nachtrust gedurende deze periode met een cijfer tussen de 0 en 10. Geef jezelf ’s avonds ook een cijfer voor het functioneren van overdag. Als de twee weken voorbij zijn, kun je zien of je baat hebt bij het doen van een middagdutje.

Geen tijd voor een dutje

Voor velen onder ons is het doen van een middagdutje meestal niet mogelijk. Als je voor kinderen moet zorgen of een drukke baan hebt, kun je er niet twintig minuten tussenuit. Bij bedrijven waar gewerkt wordt met ploegendiensten, wordt een middagdutje steeds meer toegestaan. Op kantoor is het niet mogelijk om achter je werkplek een dutje te doen. Als er geen mogelijkheid is voor een dutje, kun je door twintig minuten rust te nemen, wel een oppepper krijgen.

Hoe kun je fijn dutten?

Als je wel de mogelijkheid hebt om een uiltje te knappen, kun je om het jezelf zo gemakkelijk mogelijk te maken het volgende doen:

• Zoek een rustig plekje
• Als je een eigen kantoor hebt, hang er een bordje “niet storen” neer
• Doe je schoenen uit en zorg dat je kleding los zit
• Ga ergens liggen of anders met je hoofd op je gevouwen armen op je bureau
• Laat je gedachten los en concentreer je op leuke dingen
• Luister naar ontspannende muziek
• Ook al val je niet in slaap, dan rust je gewoon even lekker uit
• Zet een wekker zodat je niet te lang slaapt
• Als je weer wakker bent, neem een paar minuten om weer op gang te komen en rek je uit
• Begin weer met simpele klusjes en na een aantal minuten heb je weer genoeg energie

Dutten met de baby

Als je een pasgeboren baby hebt, zijn de nachten gebroken. Dutjes overdag helpen je dan om je beter te voelen. Je kunt dan slapen als het kind ook slaapt. Als de baby zo’n drie à vier maanden is, zal hij een vaster slaappatroon ontwikkelen. Misschien heb je flexibele werktijden en heb je de mogelijkheid om korte slaapjes op het werk te doen. Als je ’s avonds moeilijk in slaap valt of ’s nachts na het voeden niet meer verder kunt slapen, laat dan de dutjes overdag achterwege.

Slaapgebrek inhalen door een middagdutje

Als je lijdt aan een slaaptekort, kan een middagdutje je op korte termijn even helpen. Het is echter geen remedie tegen slapeloosheid. Het kan juist de slaap ’s nachts bemoeilijken. Het is beter om de oorzaak van je slaapprobleem aan te pakken. Als je geen last van slapeloosheid hebt, maar wel regelmatig later naar bed gaat, kun je van een middagdutje een flinke oppepper krijgen.

Andere suggesties

Als het doen van een middagdutje niet tot de mogelijkheden behoort, dan kun je toch zorgen dat je een oppepper krijgt. Mocht je niet naar buiten kunnen voor een verfrissende wandeling, kun je bijvoorbeeld naar buiten staren en vijf tot tien minuten dagdromen. Rek je uit, loop een rondje binnen het bedrijf of masseer even nek. Als dit niet mogelijk is, kun het tempo waarop je de werkzaamheden doet even wat langzamer uitvoeren. Plan dingen voor de volgende dag, krabbel wat op een notitieblaadje, zet de voicemail aan of ga je bureau opruimen.

Lees verder

• Ander werk: Op zoek naar een baan (special)
• Vlekken zien van vermoeidheid
• Klaarwakker midden in de nacht: wat te doen
• Mentale vermoeidheid door het werk
• Minipauzes op het werk: wanneer doen en het nut hiervan
• Ademhalingstechnieken voor een ontspannen gevoel